مقایسه ویژگیهای شخصیتی درونگرا و برونگرا در بین زنان و مردان شاغل و غیر شاغل حدود سنی ۳۰ سال
فهرست مطالب
فصل اول : کلیات تحقیق
مقدمه
اهداف تحقیق
اهمیت و ضرورت تحقیق
متغیرهای تحق
تعریف نظری اصلاحات
۱٫درونگرا
۲٫برون گرا
بیان مسئله
سؤال مسئله
فصل دوم : پیشینه و ادبیات تحقیق
فرهنگ و شخصیت
تعریف فرهنگ
عناصر اساسی فرهنگ
ویژگی های فرهنگ
گوناگونی فرهنگها
۱-« زبان »
۲- ادراک حسی
۳- رفتار هیجانی
۴- نظام خویشاوندی
۵- بیان حالات با تغییرات چهره
شیوه های پرورش نوزادان
۷-پایگاه اجتماعی کودک
مفهوم شخصیت
بی همتایی شخصیت
تاثیر فرهنگ در شخصیت
شخصیت اساسی یا پایه
نظامهای رایج طبقه بندی
طبقات عمده تشخیصی
نظریه های شخصی
نوفرویدیها
آدلر و روان شناسی فردی
کارل یونگ و روان شناسی تحلیلی
کارن هارنی
هری استاک سالیوان
اریک فرام
هنیز هارتمن
مارگارت ماهلر
هنیز کاهوت
اریک اریکسون
فصل سوم: تعیین روش تحقیق
روش نمونه گیری
روش آماری مربوط به فرضیه
روش تحقیق
ابزار اندازه گیری تحقیق
جامعه مورد مطالعه
حم نمونه
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها
مقدمه
جدول ۱-۴نمرات افسردگی – اضطراب – اسکیزوفرنی – هیستری – ضعف روانی در دو گروه زنان و مردان شاغل
جدول ۲-۴مقایسه افسردگی در بین زنان و مران شاغل
جدول ۳-۴مقایسه هیستری در بین زنان شاغل و مردان شاغل
جدول ۴-۴مقایسه اضطراب در بین زنان شاغل و مردان شاغل
جدول ۵-۴مقایسه اسکیزوفرنی در بین زنان شاغل و مردان شاغل
فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری
بحث و نتیجه گیری
پیشنهادات
محدودیت ها
منابع و ماخذ
ویژگی های شخصیتی افراد درونگرا و برونگرا مردان شاغل و غیر شاغل
مقایسه ویژگیهای شخصیتی زنان سرد مزاج با زنان عادی حدود سنی ۲۰ تا ۳۰ ساله با آزمون MMPI
فهرست مطالب
فصل اول
۱-۱مقدمه
۱-۲ بیان مساله.
۱-۳ موضوع پژوهش
۱-۴ هدف پژوهش
۱-۵فایده واهمیت پژوهش
۱-۶ فرضیه های پژوهش
۱-۷تعریف عملیاتی متغیرها
فصل دوم
پیشینه پژوهش
الف مبانی نظری
ب تحقیقات انجام شده
فصل سوم
۳-۱ مقدمه
۳-۲جامع آماری
۳-۳ نمونه و روش نمونه گیری
۳-۴ابزار اندازه گیری
۳-۵روش آماری
فصل چهارم
تحلیل داده ها
فصل پنجم
۵-۱ بحث و نتیجه گیری
۵-۲محدودیت های تحقیق
۵-۳پیشنهادات تحقیق
۵-۴ چکیده تحقیق
منابع
پیوست
آزمون شخصیتی چندوجهی مینه سوتا (MMPI)
فهرست نمودار ها
۴-۳-۲-نمودار ستونی مقایسه محورD نمونه های تحقیق
۴-۳-۳-نمودار ستونی مقایسه محورHY نمونه های تحقیق
۴-۳-۴-نمودار ستونی مقایسه محورpd نمونه های تحقیق
۴-۳-۵-نمودار ستونی مقایسه محورPa نمونه های تحقیق
۴-۳-۶-نمودار ستونی مقایسه محورPt نمونه های تحقیق
۴-۳-۷-نمودار ستونی مقایسه محورSc نمونه های تحقیق
۴-۳-۸-نمودار ستونی مقایسه محور Maنمونه های تحقیق
چکیده تحقیق:
در این تحقیق به بررسی ویژگی های شخصیتی زنان سردمزاج وعادی با آزمونMMPIپرداخته شد و پس از اینکه دو گروه ۸۵ نفری نمونه های تحقیق، زنان سردمزاج و زنان عادی گزینش شدند آزمون MMPIمورد اندازه گیری قرارگرفت. در نهایت پس از محاسبه شاخص های آماری، توجه به فرآیند آزمون فرضیه مشخص گردید که همه فرضیه های تحقیق رد شد.سه فرضیه مبنی بر اینکه تفاوت معنی دار بین زنان سرد مزاج و عادی در هیستیریک واضطراب بین زنان سرد مزاج وعادی در هیپوکندری وافسردگی وهمچنین بین مانیا وپارانویید تفاوت معنی دار وجود دارد یا خیر .در نتیجه این سه فر ضیه هم براساس نتایج آزمون رد شد پیشنهاد می شود با گسترده تر کردن دامنه جامعه ی تحقیق بتوان به نتایج بهتری اعم از تفاوت دار شدن فرضیه های این تحقیق شویم.
۱-۱:مقدمه
بی تردید میتوان گفت یکی از رایج ترین مفاهیم روان شناسی در میان همگان شخصیت است. چنانکه با اندکی توجه در صحبت های روزمره متوجه فراوانی کاربرد این مفهوم می شویم. کاربردهایی که براساس معانی وتعابیر مختلف قرار دارند گاه دلالت بر صفات و ویژگی های بارز افراد اعم از مثبت معمولی و منفی می نمانید و گاه نشاندهنده مقام و مهارت های اجتماعی هستند.
کاربرد دیگر واژه شخصیت زمانی است که توانش های فرد برای تحت تاثیر قرار دادن دیگران مورد نظر است.موارد ذکر شده غالبا قضاوت های سطحی و محدود در مورد افراد را بدنبال دارند.اما نظر خبرگان این زمینه یعنی روان شناسان چیز دیگریست.
در تعاریفی که از شخصیت شده تنوع و اختلاف بسیاری به چشم می خورد که ناشی از نظریه های گوناگونی است که نظریه پردازان درباره چگونگی تشکیل و تحول شخصیت و مفاهیم انگیزشی رفتار آدمی دارند(جمالفر۱۲۱ص۱۳۷۳)
ابتدا باید گفت تمام افراد صرفنظر از خصوصیات مطلوب و نامطلوبشان دارای شخصیت هستند. آنچه موجب تمایز آنها میشود چگونگی ومنحصر بفرد بودن شخصیتهاست. این تفاوت ها را با ابزارهای گوناگونی که در خود بحث خواهیم نمود میتوان شناسایی کرد.
شخصیت یک مفهوم انتزاعی است که معرف ترکیبی از اعمال افکار، هیجانات، و انگیزش های فرد به گونه ای بی همتاست و هیچ دو فردی دارای شخصیت یکسانی نیستند. هر چند که شخصیت افراد مختلف دارای وجوه اشتراکی نیز می باشند شخصیت یک فرد نسبتا ثابت باقی می ماند اما دو عامل رشد و تجربه می توانند آن را تغییر دهند.
شخصیت، مفهومی است که به ویژگی های مشخص و ملموس و واکنش های فرد در موقعیت های مختلف اطلاق می شود. واژه شخصیت ترجمه کلمه پرسونالیتی است که خود از پرسونا ی لاتینی به معنای ماسک اقتباس شده است نقابی که بازیگران تئاتر به فراخود نقش خود بر چهره می زده اند و بتدریج به خصوصیات اخلاقی و روانی افراد اطلاق شده است. در حالی که امروزه روانشناسان این مفهوم را به عنوان صفات معتبر و پایدار افراد آدمی به کار می برند.
منظور از شخصیت مجموع کیفیت های موروثی و اکتسابی است که خصوصیت فرد بوده و او را منحصر بفرد میکند. کیفیت های موروثی یا ذاتی تغییر ناپذیرند و فاقد جنبه اخلاقی بوده و مزاج نامیده می شوند در حالی که کیفیت های اکتسابی که منش می نامیم حاصل تجربیات فرد می بانشد و تاحدی تغییر پذیرند و تفاوت های این حوزه است که مشکلات اخلاقی را پدید می آورد و بیانگر مرحله ای است که فرد در هنر زیستن بدان رسیده است.
آلپورت که از او به نام بنیانگذار مطالعات نوین شخصیت نام می برند معتقد است شخصیت سازمان پویایی از سیستم های روان تنی فرد است که رفتارها و افکار خاص او را تعیین میکند.
گیلفورد، چنین اظهار می دارد که شخصیت الگوی منحصر بفرد صفات شخصیتی است. بالاخره کتل معتقد است که شخصیت امکان پیش بینی آنچه را که فرد در موقعیتی خاص انجام خواهد داد فراهم میکند. در مجموع باید گفت این سه به ترکیبی از اعمال ،افکار هیجانات وانگیزش های مشخص که در تعامل او با دیگران نمایان می شود توجه داشته اند.
در این باب هنری مورد نظری متفاوت ارائه داده است و به جای اینکه مانند آلپورت و آیزنک به صنعت و تیپ توجه نماید موضوع نیازهای را مطرح نموده و معتقد است آچه موجب شخصیت وپدیداری آن میشود انگیزه ها هستند که اینانگیزه ها را می توانیم در باب نیازها بررسی کنیم.شخصیت یک سازه است که نمی توانیم آن را ببینم یا تعریف شخصی برایش ارائه دهیم اما با شناسایی عناصری که به میزان و کیفیت متفاوت آن را تحت تاثیر قرار می دهند و موجب تغییر و دگرگونی و رشد آن می گردند می توانیم به سنجش این سازه بپردازیم. برای این کار از روش های مختلفی چون تست های فرافکن و روان تحلیلی و‌آزمون های صفات شخصیت و آزمون های عینی استفاده می شود. معروف ترین آزمون فرافکن در جهان تست رور شاخ میباشد که تاکنون بش از هزار اثر تحقیقی در مورد آن در دنیا انتشار یافته است.
این ابزارها در طی فرآیند شناخت شخصیت افراد و تفاوت های فردی همچنین میتوانند نشان دهنده موارد اختلال ونابهنجاری نیز باشند. زیرا در بعد شخصیت نیز چون دیگر ابعاد وجودی انسان گاه شاهد نابهنجاری ها واختلالاتی هستیم.
وقتی صفات شخصیتی انعطاف ناپذیر و ناسازگارانه بوده واختلال کارکردی قابل ملاحظه یا ناراحتی ذهنی بوجود می آورند تشخیص اختلال شخصیت گذارده می شود (سیاسی ،۱۳۷۱،ص ۱۴۱)
بحث سبب شناسی و درمان و طبقه بندی اختلالات شخصیت در دیدگاههای مختلف تعابیر متفاوتی را داراست که در این مختصر نمی گنجد.
یکی از اساسی ترین مباحث روان شناسی نظریه های شخصیت است. تا نتوانیم یکی الگویی برای انسان ارائه دهیم نمیتوانیم روی آن کار کنیم. شخصیت یک سازه است که میتوان آن را در بطن نظریه های دیگر نگاه کرد و به همین دلیل براساس رویکردهای مختلف تعاریف متفاوتی هم برای آن ذکر کرده اند.
در اینجا تنها از نظریاتی چنداز جمله فروید می گوئیم که شاید اولین واستوارترین ونافذترین تئوری منش را به منزله یک سیستم کوشش ها که ماخذ رفتار است پایه گذاری کرد.
دیدگاه روان کاوی بنا به شرایط خاص آن زمان که دوران اتمیزم یا تجربه گرایی بود شخصیت را به شکل تفکیک شده وعناصر متشکله مورد بررسی قرار داده است. فروید ابتدا شخصیت را متشکل از سه جزءخود آگاه، نیمه خود آگاه وناخودآگاه دانسته و سپس تجدید نظر نموده و آن را شامل سه ساخت بنیادی به نام های نهاد ، خود و فراخود عنوان کرد. هر یک از این بخش ها وظیفه خاصی را به عهده دارد. اما تاثیر متقابل آنها در یکدیگر مهمترین عامل در تعادل شخصیت است وتعامل و تعارض پویای این سه ساخت تعیین کننده رفتار است(قرچه داغی، ۱۳۷۲،ص ۹۸)
مروری گذرا نیز به دیدگاه رفتار گرایی داریم: الگویی که رفتارگرایان بر آن اساس شخصیت را توجیه می کنند همان الگوی یادگیری محرک-پاسخ و الگوی محرک-ارگانیزم-پاسخ است. در الگوی اول شخصیت فرد را صرفا ذاییده نوع پاسخ هایی می دانند که فرد در قبال محرک های مختلف محیطی از خود نشان می‌دهد. در الگوی دوم نوع تعبیر و تفسیر و برداشت فرد از محرک ها عامل مهمی در تعیین نوع پاسخ ها و چگونگی رفتار و شخصیت او به شمار می آید. در قالب نظریه رفتاری محرک ها وعوامل محیطی نقش قاطع و تعیین کننده ای در تغییر و تکوین شخصیت دارند و شخصیت افراد تابع محیطی قرار می گیرد که در آن رشد می یابند.
جدای از تعاریفی که برای شخصیت ارائه شده در پاره ای دیدگاههای به طبقه بندی هایی نیز بر می خوریم که در اینجا برای رعایت ایجاز تنها به نمونه هایی بسیار اندک بسنده می کنیم. این تقسیم بندی ها گاه دارای پیشینه تاریخی کهنه هستند. از این جمله تقسیم بندی بقراط است که همان چهار مزاج معروف دموی،صفراوی، سوداوی و بلغمی میباشد. پس از وی جالینوس نیز بر همین پایه به نتایجی رسید. پس از بقراط معروف ترین طبقه بندی ها از آن کرچمر وشلدن میباشد. این تحقیقات همه مبتنی بر مشاهده تفاوت های فردی در ساختار بدنی وتلاش برای ارتباط دادن این تفاوت ها با شخصیت است. رویکرد دیگر مشاهده خصایص شخصیتی افرادد مختلف و تلاش برای طبقه بندی آنها بر اساس سنخیتشان بدون توجه به خصوصیات بدنی آنهاست. تقسیم بندی یونگ که مبتنی بر تیپ درونگرا و برونگرا است و تقسیم بندی آیزنگ که شخصیت فرد را در دو بعد درونگرایی-برونگرایی واستواری- نااستواری هیجانی تحلیل میکند از این دست می باشند.فروم،شخصیت را متشکل از دو عنصر مزاج و منشمی داند و چنین عنوان میکند که قضاوت ارزشی در مورد مزاج ها تابعی است از متغیر سلیقه در حالی که منش هاجنبه اخلاقی دارند و چنانچه معتقد به نسبی گرایی باشیم خواهیم دید که تفاوت های منشی نیز مربوط به سلیقه اند و تفکیک میان این دو از اهمیت خاصی برخوردار است. فروم سنج های شخصیتی فوق را که هر یک دارای ویژگی های خاصی هستند مطرح میکند: تیپ پذیرا تیپ استثمارکننده،تیپ بازاری، تیپ احتکاری، تیپ مولد، و تیپ ناشیستیک. او معتقد است که شکل های مختلفی از این سنخ ها را ممکن است افراد داشته باشند اما یک تیپ بیشتر عمل میکند وآن شکل شخصیتی را می سازد. گوناگونی شکل های شخصیتی معلول عوامل چندی است این عوامل موجب دگرگونی و رشد شخصیت می شوند.
آدمی، تکامل و رشد خود را به صورت تغییرات محسوس یا نامحسوس نشان می‌دهد. انسان ها در اثر گذشت زمان و تبدیل موقعیت ها تغییر می کنند. دگرگونی هایی را که در اثر مرور زمان به وقوع می پیوندد به رشد نسبت می دهیم اماتغییراتی که در اثر موقعیت های گوناگون در انسان به وجود می آید نشان دهنده انعطاف پذیری شخصیت میباشد و سازگاری نام دارد(قرچه داغی، ۱۳۷۲،ص۹۹)
رشد در اثر دگرگونی و شدن حادث می گردد و ما آنگاه می توانیم صحبت از رشد شخصیت نمائیم که به تغییر وانعطاف پذیری آن قائل باشیم. پس ابتدا می پردازیم به مسا له ثبات در برابر انعطاف پذیری.دو دسته اعتقاد هست که یکی ثبات شخصیت را مطرح میکند و معتقد است شخصیت فرد از همان کودکی شکل می گیرد مانند نظریات فروید. اما گروه دیگری هستند که انعطاف پذیری را قبول دارند و می گویند شخصیت ثبات ندارد مثل اریکسون که قائل به رشد در طول زندگی است.
رشد شخصیت از نظر بسیاری از دانشمندان متفاوت است.مثلا از دیدگاه فروید شخصیت به وسیله رویدادهای گذشته زندگی تعیین می شود واما یونگ اعتقاد د ارد که رویدادهای گذشته در تاریخچه نژادی و نوعی فرد و در زندگی او موثر بوده و به شخصیتش شکل می بخشد و نه تنها شخصیت انسان را محصول گذشته می داند بلکه آینده را با تمام اهداف و آرزوهایش در آن موثر می داند و به نظر او انسان همیشه در حال رشد بوده وکوشش وی جهت رسیدن به چیزی در آینده است(پارسا ،۱۳۸۵،ص۱۰۷)
در مبحث عوامل بر شخصیت باز شاهد همان بحث قدیمی وراثت و محیط هستیم. از یک طرف وراثت گرایان هستند که می گویند نود درصد رفتارهای مان منتج از ژن های ماست که منظور اطلاعاتی است که از طریق DNAانتقال پیدا میکند یعنی سلول های متفاوت جنسی و در انتها ساخت یک انسان جدید و نمودار شدن یک صفات مشخص. از طرف دیگر محیط گرایان هستند و رفتارگرایان مانند واتسون که معتقدند هر چه هست محیط است و این ذهن لوح سفیدی است که به مرور به واسطه تاثیرات محیطی نقوشی روی آن بسته می شود. گفتنی است این گروه اختلالات شخصیتی را نیز نتیجه عوامل نامساعد محیطی و نابهنجاری های جامعه می دانند. این دو دیدگاه افراط و تفریط دارند ودیدگاه درست تر این است که تعامل بین این دو موجب می شود یک سری صفات از راه وراثت منتقل شوند و در اثر میان کنش با محیط شخصیت ساخته شود. از میان معتقدان به تعامل محیط و وراثت ریموند. بی .کتل را می توان نام برد.
شخصیت سازه ای است که با بالا رفتن سن آدمی پیچیدگی بیشتری می یابد به طوری که هر چه زمان می گذرد رفتارها و واکنش های کلی کودک شکلی اختصاصی تر به خود می گیرند و نهایتا شخصیت سازمانی پویا و پایدار می شود که حاکم بر رفتار فرد است و به نسبت انسجام و وحدت درونی خود در موقعیت های مختلف واکنش های مقتضی از خود نشان می‌دهد(شفیع آبادی، ۱۳۷۳،ص۱۱۵)
در این فرآیند رشد و تحول عوامل بسیاری دخلیند که در بحث وراثت می توان مفاهیمی چون:هوش ،استعداد،یادگیری ،حافظه ،خلاقیت ،انگیزش پذیری و…را مطرح نمود.همچین نحوه عملکرد غدد درون ریز از اهمیت بالایی برخوردار است. در مجموعه عوامل محیطی، ابتدا محیط قبل از تولد را داریم که تحت تاثیر عواملی چون رحم مادر، تغذیه و بهداشت تن و روان مادر قرار دارد. سپس به محیط بعد از تولد می رسیم که عناصری چون: والدین، خانواده، تغذیه، مدرسه، فرهنگ و وضعیت اقتصادی اجتماعی را در بر می گیرد.
وقتی عوامل موثر بر شخصیت را در بعد محیط بعد از تولد مورد بررسی قرار دهیم
بیان مسئله :
یکی از برجسته ترین عناصر مسائل جنسی است و ما بنا داریم از میان عوامل موثر درشخصیت با تاکید بیشتری به این بخش بپردازیم:
بی تردید تمایلات جنسی شخص، چنان با کل شخصیت او در هم آمیخته و بر برداشت او از خود روابط او با دیگران والگوهای کلی رفتار او اثر می گذارند که صحبت از شخصیت منهای مسائل جنسی به عنوان پدیده ای مستقل در واقع غیرممکن است. تمایلات جنسی هر شخص بستگی به سه عامل پیوسته به هم دارد: هویت جنسی او، جنسیت او، و رفتار جنسی او. این عوامل که در رشد، پیشرفت، وعملکرد شخصیت و تاثیرپذیری آن توسط تمایلات جنسی، تاثیر می گذارند مجموعه عوامل روانی-جنسی نامیده می شوند. واضح است که تمایلات جنسی چیزی بیشتر از سکس فیزیکی، خواه با مقاربت و خواه بدون آن و چیزی کمتر از تمام وجوه رفتار معطوف به کسب لذت است. رفتار جنسی انسان گوناگون است و تحت تاثیر متقابل عواملی پیچیده قرار دارد.
رفتار جنسی را میتوان در دو حوزه بهنجار و نابهنجار بررسی نمود هر چه تعریف دقیق هر یک از این دو شکل به نظر می رسد اما رویهمرفته رفتار جنسی نابهنجار را آسان تر می توان توصیف نمود: یعنی رفتار جنسی که برای خود یا دیگری مخرب است قابل هدایت به سوی یک شریک جنسی نیست تحریک اعضا جنسی اولیه را مستثنی میدارد به طور نامتناسبی با اضطراب و احساس گناه همراه است و حالت جبری دارد. با این حال تعیین مرزی دقیق و قاطع خالی از اشکال نیست. مثلا گاه روابط جنسی خارج از محیط زناشویی.خود ارضایی، وانواع مختلف تحریکات جنسی که به اعضای غیر از از دستگاه جنسی اولیه مربوط می گردد، بسته به زمینه کلی، باز هم ممکن است در محدوده بهنجاری قرار بگیرد.
در طبقه بندی نابهنجاری های رفتار جنسی ابتدا پارافیلیاها و سپس اختلالات کنشی جنسی و سایر اختلالات جنسی هستندکه در فصول بعدی به تفصیل مورد بحث قرار خواهند گرفت.
۱-۲:موضوع پژوهش
ممقایسه ویژگیهای شخصیتی زنان سرد مزاج با زنان عادی حدود سنی ۲۰ تا ۳۰ ساله شهرستان تهران با آزمون MMPI
۱-۳:هدف پژوهش
در پژوهش حاضر هدف عمده انجام یک تحقیق علمی است که مبتنی بر مسائلی فرهنگی-بومی ایران عزیزمان باشد و در حد بار علمی خود در مقام پاسخدهی به سوالات وابهامات موجوددر این زمینه برآید. در این پژوهش سعی خواهد شد با شناسایی ویژگی های شخصیتی زنان سرد مزاج، که به دلیل فقدان تجربه ارگاسم همواره دچار رنجی پنهان وخاموش بوده اند قدمی هرچند کوچک در راه شناخت و رفع این مفصل برداشته شود. باشد که تحقیقاتی از این دست بتوانند رهگشای راهی شوند که شادکامی جنسی را برای زنان مطلوب به ارمغان آورد.
همچنین تلاش در جهت هر چند پربارتر نمودن حیطه پژوهش های روان شناسی در ایران از جمله هدف های این تحقیق میباشد.
۱-۴:فایده و اهمیت پژوهش
بی تردید یکی از تمایلات اساسی انسان نیاز جنسی است و با اینکه عدم ارضا ی آن متضمن هیچ انحرافی از تعادل زیستی نیست و تا اندازه ای مستقل از محرومیت و سیری است اما علاوه بر اینکه متضمن بقای نوع است به طور غیرمستقیم می تواند بر مسائل و نیازهایی که موجب تعادل زیستی می باشند تاثیر بگذارد. ارضای صحیح غریزه جنسی نقش اساسی در آرامش روح و روان انسان دارد واگر این نیاز راضا نشود عوارض وناراحتی های روحی فراوانی را برای شخص ایجاد خواهد کرد. این مشکل غالبا در ناسازگارهای خانوادگی نقشی را در پشت پرده بازی میکند که با یک نگاه روان شناسانه می توان آن را کشف نمود.
مقایسه ویژگیهای شخصیتی زنان سرد مزاج با زنان عادی با آزمون MMPI
آزمون شخصیتی چند وجهی مینه سوتا
مقاله در مورد زنان سرد مزاج
پروژه مقایسه زنان سرد مزاج با زنان عادی
فایل با فرمت ورد میباشد و قابل ویرایش است.
رابطه بین سخت رویی و ناامیدی بین دانشجویان رشته کشاورزی و روانشناسی
فهرست
فصل اول : کلیات تحقیق
مقدمه ۶
بیان مساله ۶
فرضیه های تحقیق ۱۰
ضرورت و اهداف پژوهش ۱۰
تعاریف مفاهیم واژگان ۱۲
فصل دوم : پیشینه و ادبیات تحقیق ۱۴
مقدمه ۱۵
تعریف سخت رویی ۱۶
فلسفه وجودی ۱۹
مطالعات نظری ۲۳
تعریف نا امیدی ۳۲
زمینه نا امیدی در دوران کودکی و جنینی ۳۶
شبه خانواده ۳۹
پژوهشهای مربوطه ۴۰
فصل سوم : تعیین روش تحقیق ۴۵
طرح پژوهش ۴۶
جامعه و نمونه پژوهش ۴۶
روش نمونه گیری ۴۷
ابزار های اندازه گیری ۴۸
شیوه اجرا ۴۹
تجزیه و تحلیل داده ها ۵۰
فصل چهارم : یافته ها و تجزیه و تحلیل ها ۵۱
فصل پتجم : بحث و نتیجه گیری ۸۲
خلاصه ، بحث و نتیجه گیری ۸۳
محدودیتها و تنگنا های پژوهش ۸۴
پیشنهادات ۸۵
منابع
فصل اول
کلیات تحقیق
مقدمه :
تاریخچه مفهوم نابهجاری . همچون سایر مفاهیم مربوط به پدیده های انسانی یک مسیر منطقی و هموار را پشت سر نگذاشته است ، بلکه طی قرن های متمادی دستخوش فراز و نشیب های فروان بوده است .
تعاریف نسبتا ابتدائی تبیین های جسمانی که در آرا ء نخستین یونانیان در مورد هستیری مشهور بود و یا همسان دانستن بیماران روانی با حیوانات ، به تدریج جای خود را به رویکردهای پیچیده تر داد. با توسعه طب نوین ، بسیاری از پزشکان پذیرای این اندیشه شدند که با ید در مورد آسیب شناسی و درمان پریشانی های روانی به مثابه بیماری های جسمانی برخود کرد (سارافیو ۱۹۹۰ )
نظریه پردازانی چون گالن با ارائه اندیشه های تازه درمورد علل روانشناختی ” نابهنجاری ها ” شکل گیری و گسترش مستمر یزم مداخلات در مانی شارکو همگی زمینه محکمی را برای استقرار تبیین های روان شناختی نوین فراهم ساخت . سرانجام فضا برای ظهور نظریه پردازی های نوین مهیا شد و نظام روان تحلیلی زیگموند فروید حاکمیت یافت .
موقعیت های فشارزای زندگی همواره میتواند بر میزان توانایی افراد در کنار آمدن با شرایط گوناگون موثر باشد و تداوم شرایط دشوار ، به نوبه خود ، موجب بروز یا تشدید نابسامانی های ، جسمانی و روانی می شود . در چنین فضایی انسان ناگریز است تا برای مقابله با پیامدهای ناشی از فشارهای زندگی به جستجوی راه کارهای موثرتری باشد . از این رو وجود سبک خاص شناختی یا کسب صفاتی که بتواند شدت عوامل فشارزای زندگی را کاهش دهند ، اهمیت ویژه ای می یابد ( شفر ، مارتین ترجمه بلوچه ۱۳۷۵ ).
از سوی دیگر با توجه به وقایعی که در چند سال اخیر در کشور ما رخ داده است از قبیل جنگ ، زلزله های متعدد ( ایران جرء ده کشور حادثه خیز جهان است ) و عواملی نظیر فقر ، طلاق ، اعتیاد و عوامل دیگر رقم کودکان و نوجوانان نیازمند به اقامت در سازمانهای حمایتی نظیر اماکن شبه خانواده بهزیستی ( مراکز شبه خانواده مراکزی هستند که از کودکان و نوجوانانی که به دلایلی بدونه سرپرست مانده اند یا اینکه از سرپرست مناسب محروم شده اند نگهداری میکنند ) را در جامعه ما بالا برده است .
عنوان تحقیق :
بررسی و مقایسه میزان سخت رویی بر ناامیدی در دانشجویان مقطع کارشناسی رشته های کشاورزی و روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه در سال تحصیلی ۸۷ ـ ۸۶
بیان مسئله :
طبق نظر بر نا امیدی حالت تکان دهندایست که با احساس عدم امکان و احساس ناتوانی و بی علاقگی به زندگی آشکار میشود و فرد در اثر ناامیدی بشریت غیر فعال شده و نمی تواند موقعیت های زندگی را بسنجد در نتیجه این مشکلات قدرت تطبیق یا تغییرات زندگی را ندارد مشکلات زندگی و عدم سازگاری با عوامل فشار آورنده ( استرس ) فرد را در زندگی گرفتار می نماید و با گذشت زمان فرد از جریان یک زندگی طبیعی همواره بیشتر فاصله گرفته در پاره ای از موارد حتی به خود کشی کشیده میشود .
از سوی دیگر یک عامل مهم در انسان که او را به کوشش و پیشرفت وا می دارد امید است .
امید یعنی احساس امکان داشتن و ممکن بودن هر چیز غیر ممکن . ( مارسل ، ۱۹۶۲ )
نا امیدی انسان را از درون می پوساند و راه را برای کوشش و پیشرفت مسدود میکند ( نا امیدی شاخص مهم افسردگی می باشد ). ( گلمن ، دانیل ، ۱۹۹۵ ) .
فرد در اثر نا امیدی بشدت غیر فعال شده و نمی تواند موقعیت های مختلف خود را بسنجد و تصمیم بگیرد . نا امیدی شخص را سریعا در هم شکسته و او را در برابر عوامل فشار آور بی دفاع و گرفتار می کند .
یکی از متغییر هایی که ارزیابی آن در تبیین تغییر پذیری گرایش به نا امیدی به نظر میرسد ، سخت رویی است . اولت کوبا سا (۱۹۷۹ ) سخت رویی را ویژگی شخصیتی پیچیده ای معرفی می کند که از سه مولفه چالش ، کنترل و تعهد تشکیل شده است . فردی که میزان خصیصه چالش در او بیشتر است رویدادهای زندگی را به منزله فرصتی برای پویایی و سازگاری مجدد و میدانی برای تحقیق و ارتقاء خویشتن تلقی می نماید و در برابر این رویدادها تسلیم منفعلانه را انتخاب نمی کند . فردی که مولفه کنترل در او زیاد است ، احساس تاثیر گذاری بر زندگی خویشتن را دارد و غالبا خود را در تغییر و دگرگونی شرایط توانا و مسئول می بیند . فردی که از تعهد بیشتری برخوردار است ، نه تنها خود را واجد ارزش می بیند ، بلکه در زندگی به چیز هایی بسیار با ارزش معتقد است که اهمیت و معنای زیستن را برای وی برجسته می سازد ( مدی ، اولت ( کوبا سا ) ۱۹۸۴ ص ۳۱ )
طی سه دهه اخیر نقش تعدیل کننده یا محافظت کننده سخت رویی در قلمرو بیماریهای مختلف جسمانی به وفورمورد پژوهش قرار گرفته است( به عنوان مثال : لامبرت همکاران،۱۹۹۰ ) . به نظر می رسد که سخت رویی از طریق شیوه خاص ارزیابی رویدادها و استفاده از روش های مقابله با آنها مکانیزم محافظت کننده ای را در ساختار جسمی و روانی انسان به جریان می اندازد .
پژوهش حاضر رابطه بین سخت رویی و ناامیدی را مورد بررسی قرار می دهد .
فرضیه های تحقیق :
۱ ـ بین سخت رویی و ناامیدی در دانشجویان رابطه معنا دار وجود دارد .
۲ ـ بین چالش و نا امیدی در دانشجویان رابطه معنا دار وجود دارد .
۳ ـ بین تعهد و نا امیدی در دانشجویان رابطه معنا دار وجود دارد .
۴ ـ بین کنترل و نا امیدی رابطه معنا دار وجود دارد .
ضرورت و اهداف پژوهش :
پژوهش حاضر بررسی میزان سخت رویی ( تعهد ، کنترل ، چالش ) برنا امیدی در دانشجویان کشاورزی و روانشناسی است .
از نظر بسیاری از پژوهشگران افرادی که سخت رویی بالایی دارند هنگام بروز مشکل بیشتر از روش مقابله گفتاری استفاده می نمایند .
سخت رویی یک مفهوم روانشناختی است که به شیوه های خاص و با ثبات فرد واکنش های او با رویدادهای استرس زای زندگی اشاره دارد . این سازه شخصیتی از سه مولفه تعهد ، کنترل و چالش تشکیل شده : ۱ ـ تعهد نشان دهنده اعتقاد فرد به ارزشمند و معنا دار بودن فعالیت هایش و احساس عمیق و در آمیختگی با این فعالیت است ۲ ـ کنترل بر عقیده است که تجارب زندگی قابل پیش بینی و کنترل است ۳ـ چالش اشاره دارد به اینکه تغییر در زندگی امری طبیعی بوده و فرصتی برای رشد فراهم می آورد . (کوباسا و همکاران ۱۹۸۲ )
ناامیدی بعنوان یکی از صفتهای خاص واسط افسردگی تعریف شده است . (بک. ۱۹۶۳ و ۱۹۶۷ ملجس بالبی ۱۹۶۹ )
فرد ناامید کسی که در یک سیستمی از انتظارات منفی راجع به خودش و آینده زندگیش قرار گرفته است و رابطه بسیار نزدیکی با مفهوم درماندگی آموخته شده دارد .
تا جای که جستجوها ی محقق به او این امکام ابراز نظر را می دهد تا کنون تحقیقی مشابه تحقیق حاضر صورت نگرفته است .
تعاریف مفاهیم واژگان
تعریف نظری
۱ ـ سخت رویی : یکی از ویژگی های شخصیتی است که به عنوان عاملی برای ارتقا و سلامت تلقی می شود ۰کوبا سا (۱۹۷۹ ) سخت رویی را ترکیبی از باورها در مورد خویشتن و جوان می داند که فرد را دربرابر فشارهای بیرونی و درونی مصون می سازد . در واقع این ویژگی توانایی پروازش مناسب محرکهای درونی وبیرونی است. مفهوم سخت رویی نباید صرفا در نیرو های خاص برای تحمل فراوان فشارهای روانی خلاصه کرد ، بلکه وجود این سازه فرد را در شرایط سخت پیش می برد و او را یاری می کند که وقایع تهدید آمیز را با موقعیت بیشتری پشت سر گذارد . سخت رویی توانایی درک درست شرایط پیرامون و قابلیت تصمیم گیری مطلوب در مورد خویشتن است ( مدی اولت (کوباسا ) ۱۹۸۴ .ص ۳۱ )
ناامیدی: دلمردگی ناشی از افسردگیکه می تواند خود را در قالب از دست رفتن امید به آینده نشان دهد . در شرایط فرد احساس می کند که آ ینده نامطبوع خواهد بود یا در موارد شدید خود احساس میکند که آینده ای برایش وجود ندارد (محیط احمد کاویانی غلامحسین ص ۱۱۹)
تعریف عملیاتی :
۱ –سخت رویی : نمره ای که آ زمودنی ها از پرسشنامه بررسی دیدگا ه های شخصی به دست می آ ورند . توصیف تفصیلی این مقیاس در فصل سوم ارائه شده است .
۲ ـ ناامیدی : نمرهای که فرد در پرسشنامه ناامید بک بدست می آورد .
مقاله رشته روانشناسی
مقاله در مورد ناامیدی دانشجویان
سخت رویی و نا امیدی بین دانشجویان دختر و پسر
بررسی استرس قبل از ازدواج در میان دانشجویان دختر رشته مشاوره و راهنمایی در ورودیهای سال ۱۳۸۴ دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر
«فهرست مطالب»
فصل اول :
مقدّمه
بیان مسأله
اهمیت و ضرورت مسأله
اهداف تحقیق
فرضیه تحقیق
تعاریف واژه ها و اصطلاحات
فصل دوم :
استرس چیست؟
راه های غلبه براسترس
تعریف فشار روحی
انواع فشار روحی
فشار روحی منفی
عوامل استرس زا
شیوه های کاهش فشار روحی
حمایت و پشتیبانی دیگران
مُنحرف ساختن حواس و توجه
استرس در روابط ازدواج
نقش ازدواج در سلامت روان جوانان
هشت راه مقابله با استرس
فصل سوم :
روش تحقیق
جامعه
حجم نمونه
روش آماری
فصل چهارم :
نمرات خام استرس ۸۰ دانشجو از ۲۳ –۰
جدول شماره ۱ ، نمرات استخراج شده استرس
جدول شماره ۲ ، تعداد دانشجویان در هر طبقه استرس با درصد
جدول شماره ۳ ، جدول کامل نمرات
نمودار شماره ۱
نمودار شماره ۲
جدول محاسبه ۲ Kکای دو
تحلیل آماری
فصل پنجم :
نتیجه گیری
مشکلات و محدودیت های تحقیق
پیشنهادات و توصیه ها
منابع و مآخذ
ضمائم و پیوست ها.
مقدمه :
«اِنَّ الاِنسانَ لَفی خُسر» «بدرستیکه انسان همواره در زیانکاری است»
(قرآن کریم)
از آغاز خلقت و استقرار آدمی بر روی کرۀ زمین خاکی تا به امروز همواره بشر گرفتار بیماری، ترس، مرگ و تباهی و رنج و جنگ و گرفتاری و اختلال و آسیب های محیطی و اجتماعی بوده و هست.
تهدیدات طبیعی و محیطی و بیماریها همواره انسان ها را تهدید می کرده و می کند. و فقط این مشکل تهدیدات است که تغییر پیدا کرده است.
اگر در میلیونها سال پیش انسانهای غارنشین از ترس حیوانات درنده به بالای درخت ها و غارها پناه می بردند. امروزه بشر از ترس بمب های شیمیایی به زیرزمین ها و کانال های غیرقابل نفوذ پناه می برد.
اگر در گذشته از خطر زلزله و سیل و طوفان و سرما در غارها و پوست حیوانات و شکاف کوه ها پناه می برده است.
امروزه از وسایلی نظیر خانه های ضدزلزله و لباس های ضد سرما و دستگاه های پیش بینی کننده طوفان و … پناه می برد.
و اگر در گذشته از ترس بیمار و مرگ به دعا و سحر و جادو پناه می برد امروزه به واکسن و شناخت ویروس ها و مبارزه با آنها اهتمام می کند.
امّا زندگی انسانها در دنیای امروزی فقط ترس از زلزله و طوفان و بیماری و مرگ معنی پیدا کند. امروزه جهان و زندگی آدمی آنچنان پیچیده و متنوع شده که حتّی از شادیهای گذشته و سنّت های حسنه دیرین و مواهب گذشته که امروزه به صورت ازدواج و غذا و فرزند و علم و دانشمند و فنون و غیره تجلّی پیدا کرده است نیز می ترسد.
– امروزه جوانان از ازدواج می ترسند ؛
– امروزه انسانها از علم می ترسند ؛
– امروزه از دانش و انفجار اطلاعات هراسان هستند ؛
– امروزه از افزایش غذا نگران هستند ؛
هرگونه نامتعادلی در زندگی انسان امروزی باعث ترس و تنش و استرس او شده است.
* اگر ازدواج دیر تحقّق پیدا کند، چه می شود؟
* آیا شوهر آینده به او سرکوب نمی زند؟
* آیا فامیل و بستگان در مواقع ضروری او را تحقیر نمی کنند؟
* اگر همسر او عصبی باشد چه عاقبتی در آینده او رقم می خورد؟
* چگونه می تواند روابط نامشخص همسر آینده را تحمّل کند؟
* چه ضمانتی برای سازگاری اخلاقی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی همسر آینده وجود دارد؟
* فرزندان من چگونه خواهند بود؟
* آیا انتظارات و خواسته های مرا برآورده می کنند؟
* آیا در دام اعتیاد و بزهکاری و گناه و آسیب های اجتماعی نمی افتند؟
* چه ضمانتی بر ادامه زندگی سالم من و همسرم در آینده وجود دارد؟
بیان مسأله :
سرتاسر زندگی همۀ انسانها مملو از غم و غصّه ها و شادیها و کامیابی هاست. و معمولاً هیچ فردی از آحاد اجتماعی را نمی توان یافت که در جهان امروزی کاملاً خوشبخت و سعادتمند باشد.
ممکن است یکی ثروت زیادی داشته باشد و همۀ امکانات مادّی برای او فراهم باشد ولی از داشتن یک نوع بیماری که قادر نیست غذاهای ملّون بخورد و مسافرت های دور انجام بدهد و فعالیت های زیادی انجام دهد در رنج است.
ممکن است فردی همۀ امور زندگی اش سازگار و فراهم شده باشد ولی فرزندش از عقب ماندگی ذهنی برخوردار باشد.
ممکن است فردی همه سعادت های دنیایی را داشته باشد. ولی از لحاظ شخصیتی فرد بدبین باشد.
و یا همۀ امکانات و زیبایی ها و ثروت و مقام و موقعّت را داشته باشد ولی در زندگی زناشویی بی اعتماد و بدبین به همسرش باشد.
و اگر کسی از این رفتارها در زندگی شخصی داشته باشد. شعاع و گرفتاری آنرا درک می کند که حتّی از فقر و بدبختی مادی بسیار سنگین تر می باشد.
از طرف دیگر ازدواج و انتخاب همسر از جمله اساسی ترین ورکین ترین ارکان زندگی هر فردی از آحاد اجتماع است و اگر از هر جوان دختر و پسری سؤال شود که در آینده چه آرزوی دارید؟
قطعاً پاسخ می دهید که آرزو دارم همسر سازگار و دلخواهی برای خود پیدا کنم. و اگر درس می خواند به خاطر تأمین آینده همین زندگی است[۱].
و اگر تجارت می کند و کار و فعالیت و تلاش دارد بخاطر تأمین آینده زندگی زناشویی و ادامه زندگی و سعادت و موفقیت دنیوی و اُخروی است. اصولاً جنب و جوش و تلاش انسانها در همۀ عرصه های زندگی کودکی و نوجوانی و جوانی و میانسالی و کهنسالی برای اداره زندگی و برخورداری از یک زندگی متین و سرافراز و آینده ساز و مطمئن و سازگار و مقبول و خداپسند و مخلوق پسند و دل پسند است. و اگر کوچکترین رخنه و دشواری در زندگی زناشویی حاصل شود، اساس و ارکان زندگی دچار تزلزل می شود.
امروزه حتّی مباحث مراسم قبل از ازدواج نظیر مهریه ها در اولین قدم زندگی باعث حبس همسران و جدایی زنان از آنها در ایران خودمان شده است.
به همین دلیل دانشجویان رشته راهنمایی و مشاوره در انتخاب همسر آینده و موارد قبل از ازدواج دچار استرس هستند و اگر کسی عنوان کند که استرس ندارد طبعاً دروغ گفته است. ولی ممکن است که سطح و میزان این استرس از خیلی پایین تا خیلی بالا متغّیر باشد.
عواملی که در استرس قبل از ازدواج دانشجویان دختر رشته مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر می توان شمرد عبارتند از :
۱ ) عدم شناخت از مردان و همسران و خواستگاران احتمالی با تّوجه به فرهنگ خاص ملّی و مذهبی که در گذشته و نسبتاً درحال حاضر داریم ؛
۲ ) باورهای غلط خانواده در مسایل مالی آینده خواستگاران ؛
۳ ) شرایط سخت زندگی امروزی و وابستگی فرزندان به خانواده ها و اطاعت بی چون و چرای از آنها حداقل در اغلب موارد ؛
۴ ) عدم اشتغال و زمینه های شغلی که خودبخود نوعی مناسب و هماهنگی در میان دانشجویان و خواستگاران را رقم می زند ؛
۵ ) بالا رفتن سن ازدواج بخصوص در میان دختران ؛
۶ ) بی میلی و عدم علاقه پسران به ازدواج به خاطر مشکلات ذکر شده ؛
باعث شده که در این تحقیق استرس قبل از ازدواج در میان دانشجویان رشته مشاوره و راهنمایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر را ارزیابی نماییم.
اهمیّت و ضرورت مسأله :
استرس به تنهایی هیچ اهمیت و ارزشی ندارد. اصولاً استرس یک واکنش و انعکاس شناختی و روانی فرد در مواجهه با پدیده های زندگی فردی و اجتماعی است. استرس خود در اثر ادامه باعث بروز ناههجاریها و رفتارهای شدیدتر عضوی و روانی و روحی می گردد.
امّا چون ازدواج که خود امر مقدّس و موجهّی است و در دنیای امروزی مشکلات و آسیب های فراوانی را برای جوانان و کسانیکه در آستانه ازدواج قرار دارند به وجود آورده است. و این امر مقدس و زیبا و آرزومند را به یک مشکل و معضل و آسیب حداقل از نظر جوانان تبدیل کرده است. و نیز عدم شناخت کافی زوجین در قبل از ازدواج به دلیل افزایش جمعیّت و پیچیدگی روابط دنیای تحصیل و شغل و ارتباط و هسته ای شدن خانواده ها شده است. و به کرّار شکست ها و طلاق های ناشی از ازدواج های امروزی موج استرس و تشویش را در میان جوانان و دانشجویان به وجود آورده است و راه حل هایی توسط دولت مردان و رهبران سیاسی و فرهنگی در حلّ این مشکل ارائه شده که با مخالفت ها و مقاومت های زیادی از سوی علماء و مراجع و خانواده ها و حتّی خود زنان به وجود آمده است.
از طرف دیگر بی تفاوتی و عدم بها دادن در زمینه خود مشکلات و اختلالات فراوانی در آینده گریبان جامعه را می گیرد و همین بالا رفتن سّن ازدواج خود از لحاظ شرعی و قانونی و پزشکی عواقب وتبعات بسیار زیادی دارد که به نمونه هایی از مهمترین آنها اشاره می کنیم :
۱ ) بالا رفتن سّن ازدواج دوره طلایی تولد فرزند را که بین ۳۰ –۲۰ ساله است به تعویق انداخته و تولد نوزاد در سنین بالا مشکلاتی در نارس بودن نوزاد را به دنبال خواهد داشت.
۲ ) عشق و احساس و دلبستگی و مهر و محبت در دورۀ نوجوانی و جوانی از عمق زیادی برخوردار است و همین عشق نهال خانواده را مطمئن تر می کند. ولی سنین بالای ازدواج در واقع نوعی تجارت و معامله است. چنانچه سعدی این حکیم آسمانی و جهانی در عبارتی زیبا می فرماید :
هرکه را پیری به پهلو نشیند از آن به که تیری به پهلو نشیند[۲].
۳ ) از طرف دیگر سرمایه ها و هزینه های اجتماعی هدر می رود و اگر زندگی در ابتدای جوانی شکل پذیرد خود نه تنها مصرف کننده و هزینه بردار نبوده بلکه عامل تولید و توازن و بهره وری در زندگی اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی می باشند.
[۱] . آیت اله مظاهری، همسر گزینی در اسلام، انتشارات اسلامی قم، ۱۳۶۴ ، ص ۱۷۹
[۲] . سعدی ، گلستان، اهتمام محمدعلی فروغی، زوّار ، تهران ، ۱۳۷۲ ، ص ۱۱۴
کاهش فشار روحی استرس قبل از ازدواج دانشجویان دختر
استرس قبل از ازدواج فشار روحی قبل از ازدواج
مقابله با استرس نقش ازدواج در سلامت جوانان