فهرست مطالب
مقدمه : ۱
۱) برقرار کنندگان ارتباط ۱
۲) محتوای ارتباط ۲
● رابطه دختر و پسر از منظر اسلام ۲

اصول ارتباطهای انسانی ۲
تعهد تضمینی ۳
تعریف و تعیین حدود ارتباط ۳
۳) عدم مخالفت با شریعت ۴
● شرائط ارتباط دوستی با جنس مخالف ۴

انحصاری بودن ارتباط ۴
تعیین محدوده ارتباط ۵
الگوی ارتباط دوستی با دختر و پسر ۵

تعیین هدف دوستی ۶

انتخاب دوست ۶

طرح هدف و برنامه دوستی ۶
● پیمان و عقد دوستی بستن ۷
● در حاشیه: ۹
آزادى دختر و پسر ۱۰
حریم ۱۲
روابط آزاد ۱۳
معیارهاى اخلاقى براى معاشرت ۱۴
الف) در نگاه ۱۴
ب) در پوشش ۱۵
ج) در اندیشه و قلب ۱۶
د) در گفتار ۱۷
ه) در رفتار ۱۷
چرا دخترها بیشتر باید خود را بپوشانند؟ ۱۸
آیا پوشش دختران، مانع رشد آنها نیست؟ ۲۰
عفاف، مصونیت است ۲۰
مقدمه :
دوستی با جنس مخالف یکی از انواع مختلف ارتباط میان فردی است که مؤلفههای آن بر اساس تعریف فوق، به شرح ذیل میباشد.
۱) برقرار کنندگان ارتباط
بر اساس قواعد کلی ارتباط میان فردی، دوستی با جنس مخالف، دارای دو ویژگی اساسی است که وجود آن دو برای برقرار کنندگان ارتباط لازم و ضروری است. به گونهای که اگر این دو شرط رعایت نشود، آن ارتباط را دوستی با جنس مخالف نمینامند.
الف) اختلاف طرفین ارتباط در جنسیت؛ دوستی با جنس مخالف، بر خلاف دیگر ارتباطها از قبیل ارتباط آموزشی یا اقتصادی، بر پایه اختلاف جنسیت دو طرف بنا میشود. بنابراین ارتباط، یک سویه و یک طرفه نیست بلکه هر دو طرف چه دختر و چه پسر، در این ارتباط نقش فعال دارند. لذا برقرار کنندگان ارتباط، حداقل یک دختر و یک پسر هستند.
ب) برخورداری از کارکردهای مبتنی بر جنسیت و توانمندی جنسی؛ از این رو، هرگز ارتباط دوستی دو بچه خردسال، هرچند یکی پسر و دیگری دختر باشد یا پیرمردها و پیرزنها را ارتباط با جنس مخالف نمیگویند.
۲) محتوای ارتباط
هدف این نوع ارتباط، غیر از اهداف یک ارتباط فرهنگی، آموزشی و اقتصادی است. هرگز به شریک تجاری یا کاسب محله که صرفاً با وی ارتباط تجاری برقرار است یا در مبادلات آموزشی و فرهنگی، بهطرف مقابل خود، عنوان دوست را نمیدهند بلکه آنها را استاد، معلم، همکار و… مینامند. آنگونه که از اسم این نوع ارتباط، یعنی دوست پسر یا دختر داشتن پیداست، پیام و محتوای آن است که همانا دوستی، محبت، صمیمیت، عشق، رفاقت، یکدلی، عاطفه و… است.
البته چون دوستی و محبت، در روابط انسانی، دارای انواع و سطوح مختلف است، محبت مبادله شده در ارتباط با جنس مخالف، از نوع محبت مادرانه یا در سطح محبت دو همکار و شریک اقتصادی نیست و همچنین از نوع محبت همسری هم نیست بلکه محبت آنها هم رنگ با محبت جنسیتی و در سطح جنسی است. بر همین اساس، رسانه و کانال در این ارتباط نیز، با دیگر ارتباطها تفاوت پیدا میکند. محبت مادرانه، از طریق نوازش، خرید اسباب بازی و…، به طرف مقابل (بچه) منتقل میشود ولی در این ارتباط، محبت از کانال دیگری که با رفتارهای جنسی و جنسیتی بیارتباط نیست، مبادله میگردد. لازم به یادآوری است که مقصود از رفتار جنسی مفهوم خاص نیست بلکه مفهومی فراتر از آن مورد نظر است و شامل هر نوع تمایل به جنس مخالف میشود. یعنی رفتاری که تأثیر آن در ارتباط با همجنس یکی نیست و تأثیری متفاوت با همجنس دارد، مثلاً برای انسان نیازمند ارتباط با جنس مخالف، حتی صحبت کردن با جنس مخالف دارای تأثیری است که این امر در ارتباط کلامی با جنس موافق به دست نمیآید. بیتردید، همین تأثیر متفاوت، ناشی از جنسیت است. از این رو، به آن رفتار جنسی یا جنسیتی میگویند.
● رابطه دختر و پسر از منظر اسلام

اصول ارتباطهای انسانی
از منظر اسلام، تمام ارتباطهای انسانی به تمام اقسام آن، باید از اصول و قواعدی پیروی کنند تا مهر صحت شرعی و امضای شریعت به پای آنها زده شود وگرنه آن ارتباط مردود شمرده شده و هرگز مورد پذیرش شریعت نیست و برای هیچ یک از طرفین الزام آور نیست و تعهدی را به نفع یا ضرر آنها به دنبال ندارد.
تعهد تضمینی
از جمله قواعدی لازم الاجرا در تمام روابط انسانی، تعهد آوری و تضمینی بودن آن است. یعنی دو طرف ارتباط، باید نسبت به اصل ارتباط و لوازم آن پایبند و متعهد باشند.
شارع مقدس، بعد از قبول ضرورت این اصل در روابط بین انسانها، برای تحقق عملی آن چارهای دقیق اندیشیده است. از این رو، در تمام ارتباطات اساسی و سرنوشت ساز، «عقد ارتباط» یا «پیمان ارتباط بستن» را یک عنصر ضروری میداند و تمام انواع روابط انسانی را با «عقد» و «پیمان» مستحکم، برای طرفین لازم الاجرا میداند. اگرچه لازم نیست، این عقد و پیمان به شکلی خاص و به الفاظی معین بیان شود بلکه تنها وجود این پیمان و عقد ضروری است تا طرفین را نسبت به مسئولیت خود، در برابر دیگری متعهد سازد.
نکته دیگری که در اینجا باید به آن توجه شود. تعیین نوع عقد از بین انواع کلی عقد است. از آنجا که کارکرد و هدف مورد نظر در این نوع ارتباط، همانند ارتباط خانوادگی است و در سطوح ابتدائی یک ارتباط خانوادگی میگنجد، لذا از شرائط عقد و پیمان خانوادگی (ازدواج)، با رعایت شرائط مربوط پیروی میکند. ارتباط خانوادگی، یک نوع ارتباط انسانی است که در نوع خود به شکل عقد ازدواج دائم و عقد ازدواج موقت محقق میشود. البته کارکرد و سطح ارتباط در این نوع عقود خانوادگی، یکسان نیست. برخی از آنها با توافق طرفین معین میشود و برخی بنابر مقتضیات خود عقد تعیین میگردد. به عنوان نمونه، در عقد ازدواج موقت، نوع کارکرد و ارتباط معین است. ولی سطح ارتباط، محدود و میزان آن با توافق طرفین معین میشود. بنابراین، در ارتباط دوستی با جنس مخالف هم که یکی از اقسام عقد موقت است؛ نوع ارتباط معلوم است ولی سطح روابط، کیفیت، محدوده و میزان آن به توافق طرفین، در ضمن عقد معین شده و طرفین به رعایت آن ملزم میشوند.
تعریف و تعیین حدود ارتباط
دومین قاعده در ارتباطهای بین فردی، تعیین و تعریف حدود ارتباطها است. از آنجا که طرفین ارتباط، در ضمن پیمان و عقد در برابر یکدیگر متعهد میشوند، باید محدوده این تعهد و التزام معین شود. در ارتباط دوستی با جنس مخالف برای طرفین معین است که هدف از این نوع ارتباط مبادله محبت، صمیمیت، مهر و عشق است اما حدود این نوع مبادلات را باید مشخص کرد تا طرفین در محدوده خاص و تعریف شده، از همدیگر انتظار داشته باشند. مثلاً باید مشخص کرد که آیا ارتباط در سطح گفتوگو است یا تماس بدنی هم، داخل محدوده است. مرز گفتگوها و ناحیههای تماس بدنی تا کجاست. فارغ از این اصل و قاعده، نه تنها این ارتباط درست نیست بلکه این ارتباط محکوم به شکست میباشد. چون سطوح ارتباط تعریف نشده است و چه بسا در فضای دوستی غفلت آلود، به کارکردهای جنسی در سطح ازدواج کشیده شود.