فهرست مطالب
چکیده۱
مقدمه .۲
مورد مطالعه .۳
۱- بیان مسئله .۳
۲- روشهای گرد آوری اطلاعات ۴
تجزیه وتحلیل اطلاعات ۵
خلاصه یافته های اولیه.۵
۳- ارائه راه حل یا راه های پیشنهادی .۵
روش گیلینگهام ( اورتون) ۷
روش یا رویکرد فرنالد ۸
۴- چگونگی اجرای راه حل ۸
تقویت تمیز دیداری ۱۰
دقت و توالی دیداری۱۱
بازی با گردونه و دریچه کلمات .۱۲
ادراک شنیداری.۱۳
۵- ارزیابی نتایج .۱۴
۶- واکنش نسبت به راه حل جدید ۱۵
۷- بیان محدودیت ها و مشکلات .۱۶
۸- ارایه پیشنهادات.۱۶
نتیجه گیری۱۷
پی نوشت ها.۱۸
منابع.۱۹
چکیده:
پژوهش حاضر به منظور حل مشکلات یادگیری خواندن یکی از دانش آموزان کم توان ذهنی پایه دوم آموزشگاه استثنایی میلاد شهرستان بروجن انجام گرفت .البته دانش آموزان زیادی وجود دارند که در خواندن دچار مشکل هستند ، اما واقعیت این است که انواع مشکلاتی که کودکان دارند از یک نوع ویک سنخ نیستند تا بتوان با اتخاذ یک روش همه آنها از بین برد وبه پیشرفت آن ها اطمینان یافت بلکه برای دستیابی به راه حل ساده وامید وار کننده باید علت یا علل مشکلات آنها را بیابیم .
از آنجا که مشکلات آموزشی دانش آموزان استثنایی ( به خصوص کم توان ذهنی) در مقایسه با دانش آموزان عادی به مراتب بیشتر است لذا استفاده از روش های سنتی در آموزش اصلاً برای آنها کاربردی نداردو به جز اتلاف وقت وصرف انرژی فراوان حاصل دیگری به دنبال نخواهد داشت .
دراین پژوهش با توجه به علایق دانش آموزان مورد نظر به شیوه های گوناگون از جمله روش چند حسی ضمن شاد وملموس کردن مراحل آموزش با علاقمند کردن او به درس فارسی(بخوانیم) ، ضمن طبقه بندی وتجزیه وتحلیل کردن غلط های خواندنی او،موارد کم دقتی ، حساسیت شنیداری ، حافظه شنیداری و… با شیوه های ابتکاری ویژه وبا استفاده از وسایل کمک آموزشی متنوع ، جذاب ومعلم ساخته نظیر کارت واژه ها و… تا حد زیادی بر طرف شد .اثر گذاری شیوه های به کار گرفته شده به حدی بود که دانش آموز کاملاً به خواندن علاقمند شد وپیشرفت قابل توجهی کرد .ومی توانست به راحتی وآسان وبا علاقه از روی متن درس بخواند بدون آنکه استرس واضطرابی درآن حاصل شود .این امر باعث رضایت خاطر ودلگرمی ام شد .امید است در آینده شاهد پیشرفت بیشتر دانش آموزان باشیم .
مقدمه
خواندن را شاید بتوان مهمترین مهارت در بین مهارت های آموزشی دانست .می توان گفت تقریباً هیچ درسی نیست که فهم و یاد گیری وموفقیت در آزمون ، کم یا زیاد، به میزان مهارت خواندن دانش آموزان وابسته نباشد . حتی اگر از مدرسه و دانشگاه خارج شویم و به زندگی روزمره مردم بنگریم ، باز هم مشاهده خواهیم کرد که قسمت زیادی از اطلاعات ما در زندگی از طریق خواندن به دست می آید . (زندی ۱۳۸۰).
اما مهارت خواندن یک مهارت پیچیده است و نیاز به آموزش دارد چرا که به محض اینکه چشمان ما کلمه ای را ببیند مجموعه ای پیچیده ای از فرایند فیزیکی ، عصب شناختی به جریان می افتد تا بتوانیم نوشته را معنی کنیم .تکانه های عصبی چشم ، ناحیه پس سری مغز را تحریک می کند و مامی توانیم مناطق روشن وتاریک که نشان دهنده ی هر حرف است را ببینیم . منطقه ای در مغز این روند را به پیش می برد و حرفی را که می بینیم به صوت وآن صوت ها را به زبان تبدیل می کند . سرانجام بخش دیگری از مغز ، کلمه های به هم ریخته را به صورت جمله ای معنادار وقابل تغییر می کند ( طباطبایی، ۱۳۸۲).
یادگیری خواندن فرایند زنجیره ای است که شامل سه زنجیره می باشد :
الف) رمز گشایی ۲- درک مطلب (فهم) ۳- یاد سپاری( ناعمی، ۱۳۷۹)
مشکلات خواندن ، مهمترین عامل عدم موفقیت در مدرسه دانسته شده است .این مشکلات در واقع ساده ترین نشانه ای است که به کمک آن می توان شکست کودک را دربسیاری از زمینه های تحصیلی پیش بینی کرد .( والاس وهمکارانش ، ترجمه طوسی، ۱۳۷۰)
واژه نارساخوانی۱ مشتق از واژه یونانی و به معنی اشکال در خواندن کلمات می باشد . واین مسئله نه تنها به معنی مشکل در خواندن کلمات بلکه به صورت گسترده تر اشکال در هجی کردن ، نوشتن ودیگر جنبه ها ی زبان نیز می باشد . میزان بروز این اختلال در پسران ۳ برابر بیشتر از دختران می باشد .فرد نارسا خوان علاوه بر مشکلات خواندن ، نوشتن ، هجی کردن ممکن است مشکلاتی در رابطه با حافظه ی کوتاه مدت مانند به یاد سپاری یک شماره تلفن ،واژه یابی ودیگر مهارت های زبان شفاهی تجربه کند . برخی از کودکان نارساخوان دارای مشکلات رفتاری نیز می باشند و این مسایل زمانی که آموزش موثری برای خواندن ، نوشتن وهجی کردن این افراد فراهم گردد معمولاً بهبود می یابد .( احمد آباد و عیوضی، ۱۳۸۵)
مورد مطالعه
« رسول» پسری است ۱۳ ساله که متولد ۱۳/۳/۱۳۷۴ می باشد اکنون در پایه دوم مشغول به تحصیل می باشد .در مدرسه رودکی فارسان مشغول به تحصیل بوده و بر اثر یک سری مشکلات امسال به آموزشگاه میلاد آمده است . نامبرده از نظر هوشی ، آموزش پذیر متوسط می باشد و اختلال شدید رفتاری دارد وازطرفی خانواده ای گسسته واز هم پاشیده دارد که به مدت چهار سال هم در دار التیام شهرکرد بوده به علت مشکلات رفتاری شدید وفرارهای مکرر از آنجا سرپرستی آن به عموی آن واگذار شده است .واز نظر روحی نیز وضع بسیار آشفته ای دارد و به علت اختلال شدید رفتاری به طور گردشی در خانه مادر بزرگ و یا در خانه های عموهای دیگر زندگی می کند .در صحبت کردن هم خیلی مشکل دارد به طوری که به صورت خیشومی صحبت می کند .
با مطالعه پرونده تحصیلی ورفتاری آن متوجه شدم که سه سال قبل هم درپایه دوم بوده و سال سوم ، ترم دوم ترک تحصیل کرده است . و در درس فارسی واملا هم نمرات خیلی پایینی گرفته بود و اصلاً در این درس ها موفق نبوده است .
۱-بیان مسئله
این جانب مرضه فیروزی آموزگار کودکان کم توان ذهنی با ۱۸ سال سابقه خدمت در حال حاضر در مرکز آموزشی میلاد بروجن در پایه اول ودوم مشغول انجام وظیفه می باشم .این مرکز در سال ۱۳۷۶ تاسیس شده است که دارای تمام امکانات آموزشی و توان بخشی وکادر مجرب می باشد .یک ماه اول سال تحصیلی ( ۸۷-۸۶) را روی مرور درسهای سال قبل دانش آموزان که از پایه اول آمده بودند گذاشته شد .و تکرار وتمرین روی تخته سیاه عمده ی کار ما خصوصاً در ساعت های درس فارسی و املاء بود « رسول » با وجود آنکه در درس ها خیلی ضعیف بود ولی علاقه چندانی نشان نمی داد . در ضمن در خواندن هم بی نهایت ضعیف بود و نمی توانست ازروی درس ها بخواند در نوشتن املا هم بسیار ضعیف بود و نمی توانست درست املا بنویسد و از نوشتن املا دردفتر نیز خوشش نمی‌آمدبعد از چند هفته کار کردن تا حدود یک ماه متوجه شدم که بیشتر حروف الفبا را نمی شناسد و در ترکیب کردن صامت ها با مصوت ها و کلمه سازی و روخوانی درس ها بی نهایت مشکل دارد .