پایان نامه بررسی تاثیر معلولیت جسمی حرکتی بر میزان هوش بهر کودکان
پیشگفتار
انسان با قبول اینکه پریشانی براو مقدر بوده است به حیات خویش ادامه می دهد . انسان با نگرش به مقدرات و یا درد و رنجهای گریز ناپذیر خود ارزش ها را مورد شناسایی قرار می دهد . بنابراین درد و رنج نیز دارای مفهوم است از دید فرانکل انسان با نگرش به مقدرات که شامل درد و رنجهای گریز ناپذیر می باشد اثرات معلولیت جسمی حرکتی در هوش بهر کودکان با معنایی خاص با آنها برخورد می کند و هر یک از درد زنجها و نقیصه های مختلف می تواند برای هر شخصی دارای معنا و مفهوم ویژه باشد .
نقص بدنی و معلولیت هرگز نمی تواند مبنایی برای جنبه های پاتولوژیک باشد چرا که انسان پویاتر و آزادتر از آن است که معلولیت مادرزادیی و بیماری وی را کاملاً در چهار چوب خویش نگهدارد و تمام زندگی وی را ترسیم کند . در حقیقت طرز تلقی فرد از معلولیت خویش بسیار اهمیت پیدا می کند . وجود یک نقص در انسان می تواند عامل تقویت ابعاد دیگر او باشد . انسان روحی دارد و جسمی و انسانیت وی وابسته به روح است نه جسم . پس بیایید توان مندی های فرد معلول را باور کنیم چرا که او از عمق جانش فریاد بر می آورد که
مرا باور کن ، روزی خواهم شکفت
چکیده
این پژوهش که یک مطالعه پس رویدادی است توسط خانم پروین جعفری به منظور بررسی تاثیر معلولیت جسمی ، حرکتی ( ناشی از فلج مغزی ) بر میزان هوش بهرکودکان
هوش بهر و مقایسه IQافراد سالم و معلول صورت گرفته است .
در این پژوهش ۳۰ کودک دختر عادی و سالم و ۳۰ کودک دختر ویژگیهای کودکان ناتوان جسمی حرکتی دچار معلولیت در گروه سنی ۱۰- ۷ سال از مدارس توان خواهان ۱و۲۲ و مدارس عادی شهر تهران انتخاب شدند و به منظور گردآوری اطلاعات از تست و کسلر کودکان استفاده گردیده است . همچنین جهت نیل به اهداف تحقیق از آزمون Tگروه های مستقل استفاده شده است .
نتایج یافته ها در ارتباط با هدف کلی پژوهش نشان داده است که با ۹۹ درصد اطمینان
کودکان با معلولیت جسمی –حرکتی ( ناشی از فلج مغزی ) نسبت به کودکان عادی از هوش بهر پایین تری برخوردارند .
فصل اول –کلیات
مقدمه
همه ما در معرض معلولیت های جسمی قرار داریم و این نکته ای است که هرگز نباید آن را از خاطر ببریم .
معلولیت های جسمی، شاید آشکارترین نقایصی باشند که فرد مبتلا را در میان جمعی از افراد سالم انگشت نما می سازند . تاریخ بشری نشان گر آن است که معلولیت جسمی از دیر باز با زندگی بشر آمیخته بوده و نیاکان ما نیز با گروه های متفاوت از معلولان روبه رو بوده اید .
آسیب های جسمی می توانند معلول بیماری های ارثی و اکتسابی یا حوادث و سوانح باشند . با توسعه تمدن بشری و پیشرفت علم پزشکی گرچه از شمار بیماری های ارثی و اکتسابی که پدید آورنده معلولیت های جسمی هستند کاسته شده است اما شرایط و عواملی را مهیا کرده است که به گونه ای دیگر معلولیت زایی می کنند . استفاده از اشعه ایکس در دوران حاملگی استفاده از داروهای خاص دو سه ماهه اول بارداری ،سوانح ناشی از برخورد مصنوعات دست بشر با افراد و … از جمله این عوامل به شمار می آیند .
آسیب های جسمی علیرغم اینکه با کنش زیر هنجار ذهنی، توأم نیستند ولی مبتلایان به آنها در نگاه اول با عقب ماندگان ذهنی ، روان پریش ها و سایر گروههای استثنایی یکسان تلقی می گردند . این مطلب گویای ضعف آگاهی های اجتماعی _فرهنگی ما در این حیطه است .
کودکان مبتلا به معلولیت های جسمی غالباً مورد پذیرش هم سالان خود واقع نمی شوند و گاه با تمسخر و استهزاء و طرد و تحقیر نیز روبه رو می گردند . نظام آموزش و پرورش ما هنوز نتوانسته است فرزندان مبتلا به معلولیتهای حرکتی جایگاه خاص این کودکان را در مدارس، مشخص کند در نتیجه کودک مبتلا به معلولیت جسمی _حرکتی یا از نعمت آموزش، بی بهره می ماند یا با جایگزینی در مدارس استثنایی فرصت رشد و شکوفایی از او سلب گردیده و منجربه وازدگی او از تحصیل می گردد . در حال حاضر، دانش آموزان معلول جسمی قادرند ،اندکی از مدارس عادی استفاده کنند .
واقعیت تلخ دیگری که در این زمینه وجود دارد ضعف آگاهی های معلمان و مدیران ما در مورد این کودکان می باشد . در حالی که اگر چنین ضعفی موجود نبود بسیاری از این کودکان در مدارس عادی مشغول به تحصیل می شدند . دانش آموزان معلول جسمی غالباً به دلیل نیازهای درمانی و ناتوانی خاصی که دارند علیرغم برخورداری از هوش معمولی به دلیل غیبت های پی در پی که برای دریافت خدمات درمانی و ناتوانی که دارند معمولاً از ادامه تحصیل در مدارس عادی محروم می شوند .
بیان مسئله
امروزه متجاوز از چهارصد میلیون کودک و فرد استثنایی در سراسر این جهان پهناور زندگی می کنند که اگر چه آنها کم و بیش برای جوامع بشری شناخته شده است ولی کمتر کسی از توانایی آنها اطلاع دقیق و واقعی دارد لذا مهمترین اصل در این طریق شناخت گروه های مختلف استثنایی از طرف جوامع و آگاهی از توانایی های آنان در کنار محدودیت یا معلولیت شان می باشد اگر پذیرای این واقعیت باشیم که همه انسان ها حتی گروهی که از هوش بهر بالایی برخوردار هستند امکان دارد.در پاره ای از علوم و فعالیت ها در حدی متوسط باشند و کمتر کسی است که در تمام علوم و فنون انسانی برتر و سرآمد علل ناتوانی جسمی و معلولیت های حرکتی به شمار آید و همچنین معلولیت در یکی از توانایی ها برای هیچ فردی نمی تواند مانع پیشرفت او در سایر جنبه های گردد ،ولی با اینهمه باید حقیقت را پذیرفت که هر معلولیتی در رابطه با جامعه محدودیت هایی را سبب می گردد که هر جامعه با خصوصیات فردی و اجتماعی این گروه بیشتر آشنا باشد این محدودیت ها کمتر خواهد بود ( پاکزاد ۱۳۶۳ )
همانگونه که کودکان از نظر ظاهر با هم متفاوت هستند از نظر توانایی ، کفایت ، هوش ، یادگیری و مهارت های گوناگون نیز با یکدیگر تفاوت دارند یکی از وظایف مهم مربی شناخت این تفاوت ها و استفاده از توانایی ها در تعلیم و تربیت است . برای آنکه مربی بتواند در کار خود موفق گردد قبل از هر چیز باید کودک را بشناسد، نقص او را بیابد، توانایی های او را تشخیص دهد و در کنار معلولیت و کمبود وی از سایر توانایی ها او حداکثر استفاده کند .
فهرست مطالب
پیشگفتار
چکیده
فصل اول کلیات
مقدمه
بیان مسئله
فرضیه تحقیق
متغیرها
تعریف معلولیت جسمی –حرکتی
تعریف هوش بهر
تعریف معلولیت
تعاریف عملیاتی
اهداف تحقیق
اهمیت و ضرورت تحقیق
فصل دوم ادبیات تحقیق
تاریخچه
فلج مغزی
علل فلج های مغزی
علل ناتوانی جسمی و معلولیت های حرکتی
عدم هماهنگی حرکتی
ویژگی های کودکان مبتلا به ناتوانی های جسمی- حرکتی و معلولیت های حرکتی
مقیاس های هوش و کسلر
ارزیابی و نتیجه گیری
فصل سوم روش تحقیق
جامعه آماری
نمونه و شیوه نمونه گیری
ابزار اندازه گیری
پایایی و اعتبار
روش جمع آوری اطلاعات
روش آماری
فصل چهارم تجزیه و تحلیل اطلاعات
نمرات IQافراد سالم و معلول
محاسبات آماری
جدول و نمودار توزیع فراوانی IQافراد معلول
جدول و نمودار توزیع فراوانی IQافراد سالم
نمودار توزیع فراوانی نمرات IQافراد عادی در مقایسه با افراد معلول
فصل پنجم بحث و نتیجه گیری
خلاصه تحقیق
محدودیت ها
بررسی و شناخت علل و عوامل مرتبط با پیری اجتماعی جانبازان
چکیده
تحقیق حاضر با عنوان بررسی و شناخت علل و عوامل مرتبط با پیری اجتماعی جانبازان جنگ تحمیلی در شهر تهران، سال (۸۴-۱۳۸۳) با هدف شناسایی بهتر و رفع مشکل یا دگرگونی در ارزش های حاکم مردم و مسئولین در قبال جانبازان شکل گرفته است. در مورد پیری اجتماعی در جانبازان پیری اجتماعی مترادف واژه هایی نظیر: طرد اجتماعی، از کارافتادگی، انزواطلبی و یا عدم توجه و حمایت خانواده، مسئولین وسایر افراد جامعه نسبت به فرد و یا گروه خاصی از اجتماع میباشد. در این تحقیق بیشتر مفهوم طرد اجتماعی مدنظربوده است ، که رابطه آن با متغیرهایی از قبیل: سن، وضعیت تأهل، درصد جانبازی، تعداد سالهای خدمت در جبهه و …سنجیده شده است. در این راستا سوالات تحقیق نیز عمدتاً مربوط به نوع یا میزان رابطه این مفاهیم با میزان و سطح طرد شدگی اجتماعی جانبازان از صحنههای سیاسی- اجتماعی می باشد.
جمعیت نمونه این تحقیق حدود ۱۵۰ نفر از جانبازانی است که از نواحی مختلف شهر تهران با روش نمونهگیری تصادفی ساده و سیستماتیک به طور تلفیقی انتخاب شده اند.
روش پژوهش با توجه به معیارهای کلی از نوع مقطعی، توصیفی و در برخی محورها بصورت تبیینی بوده و در چارچوب ابزارهای غالب از روش اسنادی وپیمایشی به صورت همزمان، بهره گرفته هم چنین فن پرسشنامه تؤام با مصاحبه عمقی به عنوان ابزار تکمیلی استفاده شده است. پرسشنامه شامل ۳۰ سؤال باز و ۲ سوال بسته در دو بخش شناسایی و طیفی (لیکرت) تدوین گردیده است. پس از جمعآوری اطلاعات با بهرهگیری از روشهای آمار توصیفی و استنباطی همراه با آزمونهای کای اسکوئر[۱]، وی کرامرز[۲]. دیسامرز[۳] و رواسپیرمن[۴]، یافتهها در قالب ۱۷ جدول یکبعدی و ۱۶ جدول دو بعدی ارائه شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که ۶۰ درصد جمعیت نمونه دارای پیری اجتماعی زیادی بوده است. جالب توجه آنکه موضوع مورد بررسی با متغیرهایی نظیر: میزان مزایا، امکانات هنگام جنگ یا قبل از آن، میزان ساعات تنهایی و قضاوت جامعه، رابطه معنادار و مستقیمی داشته است. یعنی با کاهش یا افزایش متغیرهای مذکور، پیری اجتماعی نیزهم جهت با آنها تغییر می یابد.
مقدمه
پیری پدیده ای است جسمانی اما عوامل اجتماعی می تواند در تسریع آن موثر افتد. بدین معنی که چیزی از خارج بر فرد تحمیل شده و ناراحتی های جسمانی و روانی را برای شخص در پی دارد. بدین ترتیب می توان اذعان نمود که پیری امری نسبی بوده و در آن علاوه بر شاخص جسمانی، عوامل روانی و اجتماعی نیز، موثر می باشند.
چنانچه پیری را مسامحتا با دید اجتماعی بررسی نمائیم، در اینصورت دریچه ای فراخناک به پهنای تاریخ زندگانی انسان بر روی کره زمین در پیش روی هر محققی گشوده خواهد شد.
با توجه به وسعت مفهوم پیری در نظرگاه اجتماعی، این پدیده میتواند گربیان گر اقشار کثیری از جامعه گردد. یکی از گروههایی که این پدیده در مورد آنها به وقوع پیوسته، قشر جانباز می باشد. با عنایت به اینکه، جانبازان در کشورما گروهی هستند که به منظور دفاع از مرز و بوم کشور بذل جان نموده و در عین از دست دادن بخشی از سلامت جسمانی خود، از لحاظ ویژگی های روحی و روانی نیز دستخوش تغییراتی گشته اند، لذا در پژوهش حاضر این قشر ایثارگر که در معرض آسیب بیشتری بوده اند مورد توجه قرار گرفته اند. بنابراین با توجه به مفهوم پیری اجتماعی می توان گفت: این پدیده در قشر جانبازان، افرادی را شامل می شود که علی رغم از خودگذشتگی شان در دفاع و یا ارتقا کشور،جامعه آنها را به وادی فراموشی سپرده و مورد بی مهری قرار داده است که از عوارض آن : انزوا، گوشه نشینی، احساس تنهایی می باشد.
بررسی پیری اجتماعی جانبازان
براین اساس به پیرامون اهداف تحقیق، اهمیت موضوع، فرضیات و محدوه مطالعه پژوهش پرداخته شده از آنجا که پژوهش حاضر، تجربه ای دو سویه است ،امیدواریم برای خوانندگان نیز متقابلا رضایت بخش باشد.
توجیه علمی مسئله
موضوع: پیرانشناسی اجتماعی[۵]
عنوان: بررسی و شناخت علل و عوامل مرتبط با پیری اجتماعی بین قشر جانبازان جنگ تحمیلی در شهر تهران، سال (۸۴-۱۳۸۳).
توجه به یک مسئله اجتماعی از آگاهی جامعه، پیرامون وجود آن موضوع در نظام اجتماعی سرچشمه میگیرد، از اینرو کلام آغازین مادر طرح مسئله تحقیق از رابطه فرد و جمع و جداییهای آنها شروع میشود و به ما اجازه میدهد که حداقل طرح کلی یک مشکل نظری اساسی را مشخص کنیم. بر این اساس پرسشی که به عنوان سوال پایه مدنظر میباشد عبارت است از اینکه: پیری اجتماعی چیست؟
پیری اجتماعی، اگر این تعبیر درست باشد در زمانهای قدیم مشکل تلقی نمیشد یا وجود نداشت بلکه از فراوردههای عصر حاضر است. به طوری که میدانیم واژه پیری تداعی کننده مفاهیم متعددی از قبیل پیری جسمی، پیری قانونی، پیری ریاضی وغیره است همینطور فاکتورهای معینی من جمله ناتوانیجسمی، کاهش یادگیری و تغییرات فیزیولوژیک و مانند آن را به همراه دارد. به نظر میرسد امروزه واژه پیری وسعت، عمق و پیچیدگی بیشتری پیدا کرده است. به تبع آن مفهوم نوینی مطرح میشود که باید به عنوان یک پدیده اجتماعی ساختاری و بالاتر از آن مسئله اجتماعی مورد توجه قرار گیرد چرا که از یک طرف فرد تا زمانی وجود دارد و مطرح است که برای نظام اجتماعی کارکردی داشته باشد؛ در غیر اینصورت جامعه او را کنار میزند. از سوی دیگر این نگاه که با کاهش تواناییهای فرد، پیران را از صحنه اجتماع حذف میکنند، در حد تواناییهای بدنی و ذهنیشان در زندگی روزانه، اجتماعی و اقتصادی شرکت نمیدهند، فرصتهای آنان را برای فعالیت در اجتماع کاهش می دهد. در عین حال گوبریوم نیز معتقد است که یکی دیگر از عوامل تاثیر گذار بر رفتار فرد در طول زندگی، عوامل محیطی، اعم از پشتیبانی و حمایت اجتماعی نظیر عضویت در گروه، تشکیل خانواده و …میباشد که موجبات پیوستگی و وابستگی به محیط را فراهم میآورد. فردی که به واسطه موانع موجود در اجتماع از داشتن پیوستگی با دیگران محروم میماند در برابر این موانع و محدودیتها تسلیم شده و کنارهگیری از اجتماع را به مبارزه با آن ترجیح میدهد و در اثر گذشت زمان احساس تنهایی بر وی غلبه کرده به عنوان یک پیر اجتماع محسوب میگردد. پس همانطوری که اجتماع فرد را به انزوا میکشاند فرد نیز از مداخله در اجتماع دوری میکند و این امر به یک رابطه متقابل تبدیل می شود.
سوال دیگری که در اینجا مطرح است این میباشد که آیا قشر جانبازان نیز در دسته پیروان اجتماعی قرار میگیرند؟
شاید اگر امروزه فقط از دوران جنگ صحبت کنیم جوانان آن را افسانه و شخصیتهای آن را اسطوره فرض کنند اما واقعیت جنگ فراتر از افسانه و …بود. حقایق و اتفاقاتی در جنگ رخ داد که تمام دنیا را متعجب و شگفتزده کرد اما در داخل از جانب برخی از مردم و مسئولین شاهد تعلل و سستی در جهت پاسداری از این ارزشها بودیم. بنابراین لزوم پرداخت به شخصیت جانباز به عنوان پیر اجتماع ضروری به نظر می رسد
در فرهنگ واژهها، جانباز به معنای جان باختن است. جان باختن در راه هدف معین و تعیین شدهای که مورد اعتماد جانباز است. اما در فرهنگ معنویات، این کلمه آغاز یک راه است، راهی که انتهای آن تکامل انسان است. جادهی عشق و ایثاری که پر از مشکلات و سختیهاست. در این راه، جانباز نشانهایست از ایثار و حماسه و دلیری و شجاعت و در پایان- مبارزه بی امان با سختیها و مشکلات عظیمی است که تا پایان عمر با صبر و اراده و قاطعیت آنان ادامه خواهد یافت. جامعه کوچک مورد بحث ما زیر مجموعهای است از جامعه بزرگ اسلامی و اجتماعی که درک مصائب و مشکلات این جامعه در راه رسیدن به هدف والایش، برای افراد دیگر جوامع تا حدودی قابل بحث است.
از آن جا که محیط برخورد و زندگی جانبازان، کوچک و محدود است در عصر حاضر این محیط محدود بر زندگی جانبازان تأثیر گذاشته و خواهد گذاشت و مسائل و مشکلاتی را برای آنان فراهم می آورد.
در رابطه با مسائل و مشکلات پیری اجتماعی در جانبازان متغیرهای زیادی مطرح است اعم از: خصوصیات زمینه ای، وضعیت اقتصادی، حالات فکری و روانشناختی و اجتماعی.
در رابطه با بعد اجتماعی و پیری چنین میتوان بیان داشت که: نگرش های سیاسی ، دیدگاه های مردمی و برخوردهای اجتماعی با جانبازان بسیار حائز اهمیت میباشد. بطوریکه قضاوت ارزشی جامعه در بعضی موارد، شکل منطقی و انسانی نداشته و غالباً در دو حد افراط و تفریط، دلسوزیهای ناخواسته، ترحم ، طرد، عدم پذیرش اجتماعی و بیتوجهی به حقوق فردی آنان قرار میگیرد. و امکان برقراری ارتباطات اجتماعی را کاهش میدهد. در حالیکه ارتباط اجتماعی نه تنها برای فرد جانباز بلکه برای هر انسانی مهم میباشد، هر انسانی دوست دارد در محیط باز و فضای گستردهای با آرامش خاطر زندگی کند، با جامعه بیشتر در ارتباط باشد تا بتواند نیاز اجتماعی خویش را اغنا نماید. یا میل دارد با همه کس به گفتگو نشیند. بنابراین تمام این نیازها و تمایلات در مورد جانبازان نیز صدق پیدا کرده و باید گفت شوق و شور ایشان چندبرابر انسان سالم دیگری است. در حالیکه اگر جانبازی با تمام وجود، احتیاج به تحقیق و شناخت و بررسی داشته باشد و بخواهد به دنبال آنها برود همهی راهها را بر خویش بسته میبیند. اگر هنری داشته باشد و بخواهد به معرض دید افراد جامعه قرار بدهد موانعی پیشپای او قرار میگیرد همینطور نمیتواند به نقاط دور سفر کند و با دیگر مردم جامعه، تماس حاصل نماید. افرادی که به عللی دچار ضعف این برقراری ارتباط میشوند طبعاً نا امید و خسته بر جای میمانند. بدامان دردها و غمهای خویش باز میگردند و غرق در دنیای تفکرات بیسرانجام میشوند. بدین ترتیب قضاوت ارزشی جامعه موجبات کاهش یا افزایش ارتباطات اجتماعی را فراهم میآورد و هر چه ارتباطات فرد با محیط تقلیل یابد بر پیری اجتماعی فرد افزون خواهد شد
در عین حال عوامل بسیاری موجب از هم گسستگی پیوند این گروه با جامعه میشود و در نهایت تعامل اجتماعی و منطقی، چسب اجتماعی و ادغام آنها را در جامعه با مشکل مواجه میسازد. از طرفی اگر کسی در دریای پرتلاطم و سهمگین درد افتاده باشد، برای ما که در ساحل امن ایستادهایم و واقعیت را نظارهگریم، دردی که بر غریق عارض شده، قابل درک و احساس نیست و تنها خود را شاهد وناظر جریان یک تراژدی مییابیم، که در نهایت، قوه دلسوزی ما را تحریک کرده و بدنبال راه نجاتی برای او میگردیم. جانبازان در حال حاضر شرایط بسیار بدی را میگذرانند به طوری که حتی برای تأمین دارو و سایر نیازهای درمانی خود نیز با مشکلات بسیاری روبرو هستند. از آنجا که شخصیت جانباز در چهارچوب اعتقادات اسلامی و جانبازیهایی که اینان برای حفظ و حراست ناموس ملی داشتهاند شایسته احترام وافر میباشد، به نظر میرسد جامعه وظیفه خود را در باب شناخت و شناسایی ابعاد اخلاقی و عملی جانبازان انجام نداده و دور نیست که مشکلات ناشناختهای آشکار شده و رخ بنمایاند. و اثرات سوء بر عملکرد کلی فرد داشته باشد. چنانچه در بعد روانشناختی ابعاد گوناگون این تأثیرگذاری مشخص میباشد، به عنوان مثال بعد از اتمام جنگ تحمیلی و وجود معلولیتهای ناشی از آن امکان افزایش مسائل و مشکلات روانی در رابطه با جانبازان به طور روشنی وجود دارد. این در حالی است که جامعه سبب شده نقص بدنی در تصویر ذهنی جانباز اثر منفی بگذارد و بالنتیجه ادارک وی را از خویش دستخوش دگرگونی مینماید.
در این رابطه توجه به ، بهبود وضعیت روانی این انسانهای مظلوم که حتی نزدیکترین افراد به آنها نیز، قادر به درک درستی از آنان نمیباشند، لازم می نماید.. ولی چنانچه مشاهده میشود جانبازان به عنوان جمعیت قابل توجهی از افراد جامعه از رسیدگی دولت و مردم به نیازهایشان محروم ماندهاند.
با توجه به مطالب ذکر شده سعی بر آن است که به بسط مفهوم پیری اجتماعی در روند کار بپردازیم.
اهداف پژوهش
برای روشنتر ساختن مسیر حرکت مطالعه و درک اسلوب حاکم بر سایر مراحل پژوهش، آگاهی از اهداف اصلی و فرعی لازم مینماید. به بیان دیگر سخن گفتن از مقصود تحقیق در ابعاد کلان و خرد، روشنیبخش طریق جریان مطالعه میباشد
هدف کلی:
بررسی و شناخت علل و عوامل مرتبط با پیری اجتماعی و دلایل بوجود آمدن آن به منظور شناسایی بهتر و رفع مشکلات ناشی از پیری اجتماعی جانبازان و از سوی دیگر دگرگونی ارزشهای حاکم مردم و مسئولین در قبال جانبازان.
با دستیابی به این هدف، امکان طرح و توجه به اهداف ریزتری که در ذیل آمده است فراهم می گردد.
اهداف جزئی
الف: بررسی وشناخت رابطه برخی از خصوصیات زمینهای از قبیل: سن، سطح تحصیلات، تعداد فرزند، وضعیت تأهل، تعدادسالهای خدمت در جبهه و درصد جانبازی با پیری اجتماعی جانبازان.
ب: بررسی وشناخت رابطه برخی از خصوصیات فکری و روان شناختی از قبیل: ساعات تنهایی و اعتقادات مذهبی با پیری اجتماعی جانبازان.
ج: بررسی وشناخت رابطه برخی از خصوصیات اقتصادی از قبیل: درآمد، وضعیت مسکن، وضعیت شغلی، اشتغال به کار همسر، امتیازات و مزایا، دریافت کمک مالی و امکانات قبل یا هنگام جنگ با پیری اجتماعی جانبازان.
د: بررسی وشناخت رابطه برخی از خصوصیات اجتماعی از قبیل: مقبولیت از طرف مردم، قضاوت از طرف جامعه، مشارکت سیاسی و حزبی، ارزشهای جبهه و جنگ، نوع حضور در جبهه و آشنایی با افراد ذینفوذ در سازمان ها و ارگان های مختلف با پیری اجتماعی جانبازان.
با این وصف مشاهده میشود که روند پژوهش در قالبی کل نگرانه به سوی فهم و دریافت اطلاعات خردتری است که درون آن چار چوب کلی نهفته است. در واقع فراهم آوری دادههایی که پاسخگویی اهداف فرعی تحقیق باشند راه وصول اساسی را هموار مینماید.
ضرورت واهمیت پژوهش
در بین مسائلی که جامعه به آن دچار است باید انتخاب و تلاش، برای بررسی موضوعاتی صورت پذیرد که از درجه اهمیت بالاتری برخوردار هستند. به عبارتی دیگر « …باید به اهمیت مسئله مورد نظر توجه داشت، تا اگر واجد ارزش و اهمیت کافی نیست برای آن انرژی و وقت و بودجه انسانی بدون جهت تلف نگردد.» (نبوی،(۱۳۷۱)/ ص: ۶۶)
ضرورت و اهمیت هر تحقیقی به فواید نظری و عملی آن بر میگردد یعنی باید از یک طرف به غنا و پیشرفت تفکر مربوط باشد و از طرف دیگر به شناخت واقعیتها و بهبود وضع موجود کمک کند.
الف- ضرورت نظری پژوهش:
در پاسخیابی پیرامون اهمیت موضوع تحقیق حاضر باید توجه داشت که از دوران قدیم نیز بسیاری از افراد سعی در برقراری رابطه انسان و جامعه داشتهاند این امر در دنیای امروز ضرورت بیشتری یافته است پیری اجتماعی جانبازان جنگ تحمیلی زیرا پیشرفتهای بسیار سریع ابزارهای زندگی انسانی بدون در نظر گرفتن عواقب آن موجب شخصی شدن هر چه بیشتر زندگی انسانها شده و انسانها را از هم دور کرده است.
این مسئله در کشورهای جهان سوم نظیر جامعه ایران به نحو بارزی خود را نشان داده است چرا که جامعه ایرانی از یک سو درگیر سنتهای انعطافناپذیر و از طرف دیگر گرایش به پیشرفت دارد. مشکل مذکور به راحتی میتواند انگیزه تنهایی، طرد وحاشیه شدن اعضای جامعه را فراهم آورد. از آن جایی که هر فرد یک جزء از نظام اجتماعی است و همانطور که اگر در بخشی از ارگانیسم یک فرد بیماری پدید آید سراسر ارگانیسم را بیماری فرا میگیرد و نه تنها همان قسمت را، بنابراین اگر یک فرد که جزئی از نظام اجتماعی میباشد و برای برقراری این نظام تلاش کرده و در این راه دچار مشکل جسمی شده است، ناچار به کنارهگیری از جامعه خویش گردد احتمال وقوع این امر برای سایرین نیز میرود.
با توجه به رابطه تنگاتنگ فرد و جامعه، همچنین موقعیت خاص اجتماعی کشورمان، لزوم انجام تحقیقات گسترده در کشورما، بیش از سایر کشورها می باشد و این در حالی است که پژوهشهای بنیادی در این زمینه به منظور شکل گیری تئوری های قابل دفاع، صورت نگرفته و یا تحقیقات در سطح بسیار محدودی بوده است. لذا، ضعف در تئوری ها و وجود خلاهای بارز در چارچوب نظری این پدیده در جامعه ما، لزوم انجام پژوهشهایی از این دست را بیش از پیش آشکار می نماید.
ب- ضرورت کاربردی پژوهش:
پژوهش حاضر از طرفی در پی شناخت مشکلات جانبازان میباشد زیرا این افراد نباید بدلیل مشکلات جسمی در حاشیه قرار گیرند. آنان نه تنها دارای لیاقت انسانی و نیازمند دوستداشتن و محبت کردن میباشند بلکه باید افراد جامعه به جانبازان بیشتر بپردازند ، زیرا آنان نیازمند ترحم نیستند، بلکه باید از ظرفیتهای باقی مانده ایشان حداکثر استفاده برای پیشرفت کشور به عمل آید و در کنار دیگر افراد جامعه فعالانه در کارها مشارکت کنند در این راستا هر گونه برنامهریزی ضرورت دارد تا تواناییهای جانبازان توسط دولت مورد حمایت قرار گیرد. چرا که به نظر میرسد علیرغم توجه لفظی به مسئله جانبازی دیدگاه علمی از ضعف فراوانی برخوردار است.
لذا به دلایل ذکر شده، موضوع پیری اجتماعی برای این رساله تحصیلی انتخاب گردید.
امید است که در سایه استعانت حضرت حق، مجموعه حاضر با همه نواقصی که در بر دارد قادر باشد گوشهای از ابهامات موجود در چنین بحثی را برای خوانندگان بر طرف سازد و نتایج این تحقیق منبعی برای مراکز علمی قرار گیرد، هم چنین نقطهای برای آغاز تلاش در جهت رفع تبعیضها و اعطای فرصتهای برابر به انسانها باشد.
فرضیات تحقیق
معادل لاتینی فرضیه[۶] از ریشه یونانی به معنای فرض و حدس گرفته شده است. در فارسی معادلهایی چون شرط و فرض یافته است. به طول کلی فرضیه پرسشی است جهت یافته که انسان در برابر یک امر واقع که از قبل برگزیده شده است مطرح میسازد. خواه به منظور بررسی این امر که آیا قوانین شناخته شده در مورد آنها قابل اعمال هستند یا خیر، خواه جهت دستیابی به قوانینی تازه، روابطی نو و یا پیشنهاد تجربههای جدید.
به طور کلی در تحقیقات علی، میدانی، اسنادی و …نقش فرضیه انکارناپذیر است و باید فرضیه را به حق موتور تحقیق دانست. تمامی فرایند تحقیق برای اثبات و یا رد فرضیه صورت میگیرد. هم اثبات و هم رد فرضیه حائز اهمیت است و نباید صرفاً به اثبات فرضیه توجه داشت. (اتسلندر،(۱۳۷۱)/ ص: ۲۷)
فرضیهها به اشکال متفاوت رشد مییابند و در همه آنها یک اصل مشترک است و آن اینکه فرضیه در هر صورت و شکلی که باشد رابطهای است حدسی یا فرضی که موقتاً محققین بین دو یا چند متغیر پیشبینی میکنند تا بعدا این رابطهها را به یک محک تجربه بزنند و اگر تایید شد آن را در قالب علمی و یا تجربی بیان کنند و از تعمیم وجوه مشترک فرضیههای تایید شده به یک تئوری علمی برسند.
منابع اخذ فرضیات در مطالعات تجربی متعدد و متنوع است که عبارتند از:
الف- تجارب شخصی محقق
ب- تئوریها و نظریات مرتبط
ج- استفاده از تحقیقات پیشین.
د- فرهنگ (کاشانی/ ص : ۳۴)
بر خلاف پدیدههای طبیعی، پدیدههای اجتماعی تابع یک علت نیستند و در پی شناخت هر واقعیت اجتماعی و چگونگی شکلگیری آن باید بدنبال فهم سببهای متعدد برآمد. به سخن دیگر پدیدههای اجتماعی (چند سبب) هستند. اصولاً یک بررسی جامعهشناختی همیشه به کمک تعدادی متغیر به شرح مجموعهای از عناصر یا واحدهای مشابه میپردازد. (بودون،(۱۳۶۹)/ ص: ۷۸).
آنچه مهم است ارائه فرضیاتی با ریشههای نیرومند است که اگر ممکن گردد حرکت تحقیق در مسیر راست گونه بوده و از دقت علمی کافی برخوردار شود.
فرضیات تحقیق حاضر در قالب گروه فرضیات به شکل ترکیبی و چند متغیره ارائه شده است.
گروه نخست فرضیات:
– به نظر میرسد بین برخی از خصوصیات زمینهای از قبیل: سن، تحصیلات، تأهل و تعداد فرزندان، تعداد سالهای خدمت در جبهه و درصد جانبازی با پیری اجتماعی جانبازان رابطه وجود داشته باشد.
گروه دوم فرضیات:
– به نظر میرسد بین برخی از خصوصیات اقتصادی از قبیل: درآمد، وضعیت مسکن، وضعیت شغلی، اشتغال به کار همسر، امتیازات و مزایا، دریافت کمک مالی و امکانات قبل یا هنگام جنگ با پیری اجتماعی جانبازان رابطه وجود داشته باشد.
گروه سوم فرضیات:
– به نظر میرسد بین برخی از خصوصیات اجتماعی از قبیل: مقبولیت از طرف مردم، قضاوت از طرف جامعه، مشارکت سیاسی و حزبی، ارزشهای جبهه و جنگ، نوع حضور در جبهه و آشنایی با افرادی ذی نفوذ در سازمان ها و ارگان های مختلف با پیری اجتماعی جانبازان رابطه وجود داشته باشد.
گروه چهارم فرضیات:
– به نظر میرسد بین برخی از خصوصیات فکری و روان شناختی از قبیل: ساعات تنهایی و اعتقادات مذهبی با پیری اجتماعی جانبازان رابطه وجود داشته باشد.
محدوده مطالعاتی پژوهش
بررسیهایی که در ارتباط با موضوع میباشند از دو بعد نظری و میدانی قابل تأمل است ولی با توجه به اهداف مطالعاتی به ناچار باید بعضی از عوامل و شرایط را در حوزه مطالعاتی جای داد.
بر این اساس پدیدههای اجتماعی با توجه به ویژگیهای خاص خود و از طرف دیگر با توجه به وسعت و پیچیدگی دنیای انسانی و انبوه اطلاعات، محدوده مطالعاتی متناسب با خود را طلب میکنند تا از زاویهای خاص به تبیین واقعیت بپردازند در این پژوهش به جهت وضعیت خاص پدیده مورد نظر از ترکیب دو روش عمده در علوم اجتماعی استفاده شده است. در بخش نخست کار به لحاظ نظری سعی در جمعآوری اطلاعات مرتبط با موضوع کردیم.
این تحقیق سعی نموده است که موقعیت این پدیده را از زوایای دید و نظریات و دیدگاه های جامعهشناختی مورد بررسی قرار دهد و از آنجایی که به موضوع پیری اجتماعی در نظریات و تئوری های جامعهشناختی جایگاه کمرنگی تعلق یافته و پیرامون مسائل جانبازان دیدگاههای مبسوطی ارائه نشده است به ناگزیر جهت تکمیل مباحث از تئوری ها و مباحث و نظریات روان شناختی نیز استفاده کردیم. در عین اینکه مفهوم جامعه مورد نظر نیز ما را به یک بحث روان شناختی میکشاند. بنابراین تحقیق حاضر به تحلیل تئوری نظریههای جامعه شناسی و روان شناسی توأماً نیازمند است. از آن جایی که با موضوع بدیع و تازهای روبرو بودیم بدست آوردن برخی مطالب از محدوده مطالعاتی منابع مذکور خارج بود. بدین جهت برای تکمیل اطلاعات خصوصاً در بخش آمار ناگزیر به مراکز مربوطه مراجعه نمودیم.
در بخش دوم کار با استناد به روش پیمایشی جهت جمعآوری اطلاعات به مراکز نگهداری و و مراقبت از جانبازان مراجعه نمودیم و در عین استفاده از پرسشنامه به عنوان ابزار اندازهگیری از پیشتعیین شده، با توجه به شرایط محیطی، لازم مینمود تا از مصاحبه نیز جهت تکمیل اطلاعات بهره گیریم. که در انتها اطلاعات بدست آمده جهت توصیف سیمای جمعیت نمونه با توجه به فرضیات تحقیق به صورت جداگانهای مورد بررسی قرار گرفت.
فهرست مطالب
چکیده ۱۱
مقدمه ۱۴
توجیه علمی مسئله ۱۵
موضوع: پیرانشناسی اجتماعی ۱۵
اهداف پژوهش ۱۹
هدف کلی ۱۹
اهداف جزئی ۱۹
ضرورت واهمیت پژوهش ۲۰
الف- ضرورت نظری پژوهش ۲۰
ب- ضرورت کاربردی پژوهش ۲۱
فرضیات تحقیق ۲۲
گروه دوم فرضیات ۲۳
گروه چهارم فرضیات ۲۴
محدوده مطالعاتی پژوهش ۲۴
مقدمه ۲۶
پیری اجتماعی از ابعاد و زوایای مختلف ۲۶
الف- زیستشناسی و پیری اجتماعی ۲۸
ب- پزشکی و پیری اجتماعی ۲۹
ج) ریاضی و پیری اجتماعی ۳۲
د- پیری اجتماعی ۳۲
هـ- ادبیات و پیری اجتماعی ۳۵
و – قانون و پیری اجتماعی ۳۶
ز- پیری روانی و اجتماعی ۳۷
بررسی عوامل و پیامدهای جامعهشناختی و روانشناختی مرتبط با پیری اجتماعی ۳۹
۱- عوامل اجتماعی موثر بر پیری اجتماعی ۴۰
۱-۱ تبعیض در فضاهای شهری و پیری اجتماعی ۴۰
۲-۱ رهایی اجتماعی و پیری ۴۲
۳-۱ قضاوت اقشار و گروهها و پیری اجتماعی ۴۳
۴-۱ حمایت اجتماعی و پیری ۴۶
۵-۱ طرد اجتماعی و پیری ۴۸
۲- عوامل روانی موثر بر پیری اجتماعی ۵۰
۱-۲- شرایط استرسزا و پیری اجتماعی ۵۰
۲-۲ تنهایی و پیری اجتماعی ۵۳
۳-۲ انگیزش و پیری اجتماعی ۵۵
۴-۲ نا امیدی و پیری اجتماعی ۵۶
۱- آثار و تبعات اجتماعی پیری ۵۹
۱-۱ مشکلات اقتصادی و پیری اجتماعی ۵۹
۲-۱ اقلیت و پیری اجتماعی ۶۰
اقلیتهای خوار انگاشته ۶۱
اشخاص پیر به عنوان گروه اقلیت ۶۲
۳-۱ بیگانگی و پیری اجتماعی ۶۳
۴-۱محروم شدن از نقشهای اجتماعی و پیری اجتماعی ۶۵
۵-۱ انزوا (تک افتادگی) و پیری اجتماعی ۶۸
۲- آثار و تبعات روانی پیری اجتماعی ۷۱
۱-۲ افسردگی و پیری اجتماعی ۷۱
۲-۲ تصویر ذهنی و پیری اجتماعی ۷۴
۳-۲ تأثیر جسم بر روان و پیری اجتماعی ۷۵
۴-۲ نوستالژی و پیری اجتماعی ۷۷
۵-۲ عزت نفس و پیری اجتماعی ۷۸
نتیجه گیری ۸۰
مکاتب و بینشهای جامعه شناختی و روان شناختی مرتبط با پیری اجتماعی ۸۱
۱) نظریات جامعهشناختی ۸۱
۱-۱-اصول موضوعه کارکردگرایی ۸۱
۱-۱-۱-سالخوردگی از دیدگاه کارکردگرایی ۸۳
۲-۱-۱- نگرش مرتن به پیری اجتماعی ۸۵
۳-۱-۱- نگرش امیل دورکیم به پیری اجتماعی ۸۷
۲-۱- ساخت گرایی و پیری اجتماعی ۸۹
۱-۲-۱- نگرش مارکس به پیری اجتماعی ۸۹
۲-۲-۱- نگرش پارسونز به پیری اجتماعی ۸۹
۳-۱- نگرش میلز به پیری اجتماعی ۹۰
۴-۱ دیدگاه سیمن و پیری اجتماعی ۹۰
۵-۱- کنش متقابل نمادین و پیری اجتماعی ۹۲
۱-۵-۱- نگرش چارلز هورتن کولی به پیری اجتماعی ۹۲
۲-۵-۱- نگرش مید به پیری اجتماعی ۹۳
۳-۵-۱- نگرش روزنبرگ به پیری اجتماعی ۹۴
۶-۱- دیدگاه شیکاگو و پیری اجتماعی ۹۵
۱-۶-۱- نگرش دیر- ایمرایی – ولز به پیری اجتماعی ۹۵
۷-۱- نظریه محیط اجتماعی (گوبریوم) و پیری اجتماعی ۹۷
۸-۱-نظریه تداوم و پیری اجتماعی ۹۸
۹-۱-نظریه فرانوگرایی (پستمدرنیسم) و پیری اجتماعی ۹۹
۱۰-۱- نظریه فارغ بودن از قید یا عدم تعهد و پیری اجتماعی ۱۰۰
۱۱-۱ نظریه انفصال (انزوا) و پیری اجتماعی ۱۰۲
۱۲-۱-نظریه فعالیت و پیری اجتماعی ۱۰۳
۱۳-۱-نظریه نقش و پیری اجتماعی ۱۰۴
۱۴-۱-نظریه تضاد و پیری اجتماعی ۱۰۵
چارچوب نظری ۱۰۶
مدل مطالعاتی پژوهش ۱۰۷
۲- نظریات روانشناختی ۱۰۸
۱-۲- نگرش فرانکل به پیری اجتماعی ۱۰۸
۲-۲- نگذس پدیدارشناسان به پیری اجتماعی ۱۱۰
۳-۲- نگرش نظریه پردازان مستقل به پیری اجتماعی ۱۱۱
۴-۲- نظریات مربوط به افسردگی و ارتباط آن با پیری اجتماعی ۱۱۲
۱-۴-۲- اریکسون ۱۱۲
۲-۴-۲-بررسی افسردگی از دیدگاه سایر نظریه پردازان ۱۱۳
۳-۴-۲- افسردگی از دیدگاه روانکاوی: ۱۱۴
۴-۴-۲- نگرش شناخت گرایان ۱۱۵
۵-۴-۲- نگرش رفتارگرایان ۱۱۶
۶-۴-۲- افسردگی از دیدگاه اجتماعی ۱۱۷
۷-۴-۲- افسردگی از دیدگاه سلیگمن ۱۱۸
۵-۲- دوگانگی عاطفی (لیونه- فروید) و پیری اجتماعی ۱۱۸
۶-۲-یافتههای بدست آمده از تأثیر گذشته بر رفتار کنونی وارتباط آن با پیری اجتماعی ۱۲۰
۷-۲- نیاز (مازلو- گریوز- راجرز) و پیری اجتماعی ۱۲۴
مقام و کرامت جانباز از دیدگاه اسلام ۱۲۸
بررسی راجع به موضوع مورد پژوهش از دیدگاه ادیان آسمانی ۱۳۱
اسلام و مبحث نیاز ۱۳۷
آشنایی مختصری با جانبازان ۱۴۲
معلولیت ۱۴۳
معلول ۱۴۳
علل معلولیتها ۱۴۳
تعریف جانباز ۱۴۴
درصد جانبازی ۱۴۶
طبقهبندی جانبازان ۱۴۹
ماهیت جانباز ۱۵۱
علل ایجاد مشکل در جانباز ۱۵۲
موانع عمده در اشتغال افراد [جانباز] ۱۵۳
مشکلات کلی جانبازان ۱۵۳
طبقهبندیهای گوناگون مشکلات جانباز ۱۵۴
راهکارهای حکومتی برای مقابله با پیری اجتماعی جانبازان ۱۶۰
بنابر اصل ۲۲ اعلامیه حقوق بشر ۱۶۰
توصیه نامه شماره ۹۹ سازمان بین المللی کار ۱۶۰
«حکم حضرت امام خمینی (ره) در زمینه تشکیل بنیاد شهید و رسیدگی به شهدا و جانبازان» ۱۶۱
قانون تسهیلات استخدامی و اجتماعی جانبازان مصوب ۳۱/۳/۱۳۷۴، مجلس شورای اسلامی ۱۶۳
الف) اجرای قانون حالت اشتغال- تبصره یک ۱۶۴
ب) اجرای قانون حالت اشتغال- تبصره شش ۱۶۴
ماده (۱۳) ۱۶۵
ماده (۱۸) ۱۶۵
ماده (۱۹) ۱۶۵
امتیازات استخدامی ایثارگران ۱۶۶
قوانین و مقررات تسهیلات شغلی جانبازان (ایجاد شغل و حمایت های شغلی) ۱۶۷
قوانین و مقررات آموزش ۱۶۹
سهمیه دانشگاهها ۱۷۰
آییننامهها و دستورالعملهای داخلی بنیاد جهت اعطای تسهیلات به جانبازان ۱۷۱
واگذاری خودرو ۱۷۱
دستورالعمل توزیع آرم تسهیلات ترددی ویژه جانبازان، مورخ ۱/۱۲/۱۳۷۳ ۱۷۱
نحوه پرداخت وام ۱۷۳
دستوالعمل واگذاری تلفن خارج از نوبت به جانبازان با بیش از ۲۵% از کارافتادگی ۱۷۳
دستوالعمل اجرایی پرداخت حق پرستاری جانبازان ۱۷۴
نحوه محاسبه حق پرستاری: ۱۷۴
راهکارهای مقابله با پیری اجتماعی در سایر کشورها ۱۷۸
رهیافت یا رسش تحقیق (روش پژوهش) ۲۱۸
جامعه آماری ۲۱۹
حجم نمونه ۲۲۰
شیوه نمونهگیری ۲۲۱
ابزار اندازهگیری (ابزار سازی) ۲۲۲
۱)تحلیل اسناد ۲۲۲
۲) پرسشنامه ۲۲۲
۱-۲- نحوه طرح پرسشها ۲۲۲
۲-۲- تعداد پرسشها ۲۲۳
۳-۲- شکل پرسشها ۲۲۳
۴-۲- نوع پرسشنامه ۲۲۴
۳) مصاحبه عمقی ۲۲۴
اعتبار ۲۲۹
روایی ۲۲۹
پایایی ۲۳۰
تعاریف مفاهیم و متغیرهای تحقیق ۲۳۱
سطح تحصیلات ۲۳۲
آشنایی با افراد ذینفوذ در سازمان ها و ارگان های مختلف ۲۳۲
وضعیت شغلی ۲۳۳
اشتغال به کار همسر ۲۳۳
فرزندان ۲۳۳
مقبولیت از طرف مردم ۲۳۴
ارزش های جبهه و جنگ ۲۳۴
سالهای خدمت در جبهه ۲۳۵
اعتقادات مذهبی افراد ۲۳۵
درآمد ۲۳۶
مزایای جنبی ۲۳۶
امکانات قبل یا هنگام جنگ ۲۳۷
نوع حضور در جبهه ۲۳۷
وضعیت مسکن ۲۳۷
دریافت کمک مالی ۲۳۸
مشارکت سیاسی و حزبی ۲۳۸
وضعیت تأهل ۲۳۹
ساعات تنهایی ۲۳۹
قضاوت جامعه ۲۴۰
درصد جانبازی ۲۴۰
دیاگرام روابط متغیرهای مستقل و وابسته ۲۴۱
روش جمعآوری اطلاعات ۲۴۱
روشهای تجزیه و تحلیل (آماری) اطلاعات ۲۴۲
۱) جداول یک بعدی ۲۴۸
جدول (۱-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب میزان سن ۲۴۸
جدول(۲-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب وضعیت تاهل و تعداد فرزندان ۲۴۹
جدول (۳-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب سطح تحصیلات ۲۴۹
جدول (۴-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب درصد جانبازی ۲۵۰
جدول (۵-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب امتیازات و مزایا با توجه به درصد جانبازی ۲۵۱
جدول (۶-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب تعداد سالهای خدمت در جبهه ۲۵۲
جدول (۷-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب وضعیت مسکن ۲۵۳
جدول (۸-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب نوع شغل ۲۵۴
جدول (۹-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب میزان درآمد ۲۵۵
جدول (۱۰-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب دفعات دریافت کمک مالی از دیگران ۲۵۶
جدول (۱۱-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب امکانات هنگام جنگ یا قبل از آن ۲۵۷
جدول (۱۲-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب نوع رفتن به جبهه ۲۵۸
جدول (۱۳-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب میزان ساعات تنهایی در طول هفته ۲۵۹
جدول (۱۴-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب تعداد دفعات حضور در مسجد ۲۶۰
جدول (۱۵-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب تعداد دفعات شرکت در راهپیمایی ۲۶۱
جدول (۱۶-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب قضاوت جامعه ۲۶۲
جدول (۱۷-۱): توزیع جمعیت نمونه بر حسب میزان گرایش به پیری اجتماعی ۲۶۳
۲) جداول دو بعدی ۲۶۴
جدول (۱-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب میزان سن و پیری اجتماعی جانبازان ۲۶۴
جدول (۲-۲) : توزیع جمعیت نمونه بر حسب وضعیت تأهل و تعداد فرزند و پیری اجتماعی جانبازان ۲۶۶
جدول (۳-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب تحصیلات و پیری اجتماعی جانبازان ۲۶۸
جدول (۴-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب درصد جانبازی و پیری اجتماعی جانبازان ۲۶۹
جدول (۵-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب میزان مزایا و پیری اجتماعی جانبازان ۲۷۱
جدول (۶-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب تعداد سالهای خدمت در جبهه و پیری اجتماعی جانبازان ۲۷۳
جدول (۷-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب وضعیت مسکن و پیری اجتماعی جانبازان ۲۷۵
جدول (۸-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب نوع شغل و پیری اجتماعی جانبازان ۲۷۷
جدول (۹-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب میزان درآمد و پیری اجتماعی جانبازان ۲۷۹
جدول (۱۰-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب تعداد دفعات دریافت کمک مالی از دیگران و پیری اجتماعی جانبازان ۲۸۱
جدول (۱۱-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب امکانات هنگام جنگ یا قبل از آن و پیری اجتماعی جانبازان ۲۸۳
جدول (۱۲-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب نوع رفتن به جبهه و جنگ و پیری اجتماعی جانبازان ۲۸۴
جدول (۱۳-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب میزان ساعات تنهایی در طول هفته و پیری اجتماعی جانبازان ۲۸۷
جدول (۱۴-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب تعدا دفعات حضور در مسجد و پیری اجتماعی جانبازان ۲۸۹
جدول (۱۵-۲): توزیع جمعیت نمونه بر حسب تعدا دفعات شرکت در راهپیمایی و پیری اجتماعی جانبازان ۲۹۱
جدول (۱۶-۲): توزیع جمعیت نمونه قضاوت جامعه و پیری اجتماعی جانبازان ۲۹۳
۳) جداول طیفی ۲۹۵
جدول (۱-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «میزان بیاحترامی از جانب هممحلیها» ۲۹۵
جدول (۲-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «میزان اعتقاد به مخفی ماندن مشکلات جانبازان » ۲۹۶
جدول (۳-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «میزان اعتقاد به بهادادن به جانبازان از سوی جامعه» ۲۹۷
جدول (۴-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «میزان اعتقاد به دخالت سیاستمداران در خارج شدن جانبازان از فعالیتهای اجتماعی» ۲۹۸
جدول (۵-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «میزان درک احساسات جانبازان از جانب اعضای خانواده» ۲۹۹
جدول (۶-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «اندازه وابستگی به دیگران» ۳۰۰
جدول (۷-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «میزان لذت بردن از انجام فعالیتهای روزمره » ۳۰۱
جدول (۸-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «میزان لذت بردن از بیان خاطرات دوران جنگ برای خود و دیگران» ۳۰۲
جدول (۹-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «میزان ناموفق بودن در وظایف شغلی بعلت نقص عضو» ۳۰۳
جدول (۱۰-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «میزان احساس نا امیدی» ۳۰۴
جدول (۱۱-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «اعتقاد به ممانعت جنگ به ادامه تحصیل» ۳۰۵
جدول (۱۲-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «میزان اعتقاد به جاماندن از دیگران به جهت حضور در جبهه و جنگ» ۳۰۶
جدول (۱۳-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب « میزان احساس ندامت مردم بعلت از حضور در جنگ» ۳۰۷
جدول (۱۴-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب « میزان پذیرش نظرات منطقی در رابطه با امور سیاسی کشور» ۳۰۸
جدول (۱۵-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «اعتقاد به کنار گذاشته شدن از سوی جامعه» ۳۰۹
جدول (۱۶-۳): توصیف سیمای جمعیت نمونه بر حسب «میزان عملکرد مؤسساتی که مواظبت از جانبازان را تقبل کردهاند.» ۳۱۰
پایان نامه تحولات و ابداعات در دوره نوسنگی
پیشگفتار
در اصطلاح نوسنگی یعنی دوره انتقال از گرد آوردی شکار به تولید غذا می باشد، تحولات و ابداعات در دوره نوسنگی دوره ای که بشر دچار تحول و دگرگونی در فناوری تولید غذا(کشاورزی) ، معماری ، تولید سفال، اهلی سازنده، شد ، که این روند را می توان در گستره هلال حاصلخیز جست
ه دلیل نامناسبی شرایط زیست محیطی منطقه، ناامنیتی را برای بقای زیست به وجود آورد که این عامل نیازی را می طلبید تا بشر این چالش ها را پر کند و در مضیقه قرار گرفتن محتیاجات زندگی، مسبب یکسری ابداعاتی شد که این تحولات را می توان از دوره فراپارینه سنگی پیدا کرد که با تجربه اندوزی که بشر کرده بود توانست زمینه یکسری از تحولات شودبا توجه به مطالعاتی که باستان شناسان بر روی گرده های دریاچه زریبار در کرمانشاه انجام داده اند شرایط دما و بارش نوسنگی را مطلوب عنوان کرده اند به طوری که شرایط برای کشاورزی اولیه فراهم بود و تمام محوطه های نو سنگی زاگرس در کنار منابع آب و در مورد دوره نوسنگی زمینهای قابل کشت و دسترسی به حیوانات وحشی واقع شده اند که تعداد شان کم و پراکنده اند استقرار معمولی این دوره ۵۰ تا ۱۰۰۰ نفر ساکن را در بر می گیرد که یا در درون ارودگاه چوبی یا خانه های چاله ای و بعداً در خانه های چینه ای / خشتی زندگی می کردند
در دوره نوسنگی آغازین ۸۵۰۰-۹۵۰۰ قم می توان محوطه های استقراری موقتی را بر فراز دامنه ها دید که با معماری حفره ای (کلبه ای ) یا پناهگاه چوبی با اقتصاد معیشتی کشاورزی دیمی و شکار و گرد آوری نباتات و حیوانات وحشی عنوان کرد که در این شرایط آب و هوا به صورت پر باران بوده که شرایط کشت و زرع را فراهم کرده بود
از دوره نوسنگی قدیم و دوره های بعد آن می توان استقرارها را بر روی دشت ها رویت کرد خانه ها به صورت چهار گوش با مصالح چینه وحشت به صورت زاویه دارو با اندود کف و دیوارها، تقسیمات اتاق ها را می توان دید و استفاده از سفال با فناوری ادغامی از خاک رس و آب و کاه بود و ابزارها را از جنس سنگه چخماتی و ابسیدین چوب، استخوان، می ساختند، و استفاده از ابزارهای مرتبط با غلات کشاورزان مثل سنگ آسیاب، هارون، دسته هاون و برک ساب را از سنگ آهک می ساختند و پیکرک های خشن و تجریدی را از جنس گل به صورت حیوانی و انسانی می ساختند و تغییرات آب و هوا در دوره نوسنگی استفاده از ابزارهای فرامعیشتی مانند آویزه ها و گردنبندها را دید و نیز اجساد را در زیر کف اتاق ها یا دیوارخانه ها دفن می کردند و نیز فعالیتهای برون مرزی چون تجارت ابسیدین از آناتولی و فیروزه را از افغانستان و صدف را از خلیج فارس در میان مناطق دید
بیشترین داده اطلاعاتی نوسنگی در گستره هلال حاصلخیز می باشد چرا که شروع استقرار در سایت های نوسنگی در آسیای مرکزی و شمال شرقی ایران با یک وقفه هزار ساله شروع می شود در نتیجه شروع نوسنگی را می بایست بر اساس مقتضیات زمانی و مکانی در هر منطقه مطالعه کرد
مقدمه
قدیمی ترین نمونه های تحولات کشاورزی را در شرق مدیترانه (لوانت) جستجو کرد، چرا که شواهد وجودی از سایت دوره فراپارینه سنگی در حوالی ۱۱۰۰۰ سال را نشان می دهد که اولین قدم کشاورزی در آن تجربه شد
آغاز نو سنگی در ایران در حدود ۱۰۰۰۰ سال پیش آغاز شد که کم کم با استقرار در دامنه ها و بعد در دشت ها فرآیند اهلی کردن گیاهان و نباتات را در این برهه زمانی جست که اهلی کردن بز و گوسفند را در شمال بین النهرین و مناطق زاگرس واهلی سازی خوک و سگ و گاو را در آناتولی و حوالی شمال بین النهرین صورت گرفت، و مهمترین اقتصاد معیشتی دوره نوسنگی را گیاهان چون گندم ، جو، عدس و حیواناتی چون بز، گوسفند ، خوک، گاو تشکیل می دادند که این گستره کم کم در کل جهان شمول را دربر گرفت
تحولات و ابداعات در دوره نوسنگی را می بایست بر پایه مقتضیات زمانی و مکانی مناطق مطالعه کرد زیرا هر منطقه دارای شرایط خاص خود است و این فرآیندهای آغازین نوسنگی را با توجه به تحولات و ابداعات مردمان آن منطقه مطالعه کرد
حفریاتی که باستان شناسان خارجی و داخلی سیر تغییر و تحولات در دوره نوسنگی در محدوده هلال حاصلخیز انجام داده اند کم و محدود است وبا توجه به گزارشات و مقالات آنها یک شبهه ای در میان آنها وجود دارد که تحلیل کلی در آنها دیده نمی شود چرا که هر داده سایت ها در هر منطقه ای دارای شرایط خاص محیطی منطقه و مردمان آن وابسته است و با توجه به کمبود حفریات و شرایط خاص پراکندگی سایتها تحلیل درستی تا به امروز نشده است و این هماهنگی بستگی به حفریات سایت های آتی و تحلیل بازنگری مجدد در آنها می بایست انجام داد و با مطالعه این فرآیند ها می توان به بعد معیشتی و فرامعیشتی دوره نو سنگی پی برد که تا حدودی از وضعیت ساختاری در سایت های بزمرده، گوران، آسیاب، جارمو، کریم شهیر، شانیدر، زاوی چمن بوده است(نقشه شماره ۱)
فهرست مطالب
پیشگفتار ۳
مقدمه ۶
محیط زیست در مناطق کوهستانی زاگرس در غرب ایران ۹
دشت دهلران ۱۳
تپه بزمرده ۱۵
منطقه کنکاور در زاگرس مرکزی ۱۹
تپه گنج دره ۲۰
تپه آسیاب ۲۴
تپه گوران ۲۶
اوضاع جغرافیایی بین النهرین ۲۹
پیشینه مطالعاتی عراق ۳۲
زاوی شمی شانیدر ۳۴
کریم شهیر ۳۹
جارمو ۴۰
اهلی سازی گیاهان ۴۴
اهلی سازی حیوانات ۵۱
تغییرات آب و هوا در دوره نوسنگی ۵۶
سیر تغییر و تحولات در دوران نوسنگی ۵۷
معماری ۷۴
پیکرک ۸۵
تجارت ابسیدین ۹۰
نتیجه ۹۷
عکس ۱۰۰
گاهنگاری ۱۱۲
منابع ۱۲۲
بررسی استرس شغلی بر روی کارمندان شهرداری
تاریخچه:
امور شهری و رسیدگی به شهرها و در مورد استرس شغلی کارکنان شهرداری به طور کلی هر جامعه مسکونی انسانی از دیرباز مورد توجه بوده است. در گذشته و قبل از پیدایش شهرها و در جوامع کوچک انسانی شاید ریشسفیدان جامعه و یا به اصطلاح «کدخدایان» تمام امور شهری را به عهده داشتند و به علت کوچک بودن جامعه و فضای زندگی موفق به این کار میشدند. البته این کار به صورت ابتدایی و غیر سازمانیافته خود صورت میگرفت.
با گسترش شهرها و تمایل بشر برای شهرنشینی نیاز به چند سازمان مختلف برای رسیدگی به امور شهری که تعداد آن بسیار زیاد و محدوده آن بسیار وسیع است احساس شد. با پیدایش کارمندان شهرداری و استرس اولین شهرها شهرداریها نیز آغاز به کار کردند که در ابتدا کارشان نظافت شهری و رفت و روب شهرها بوده است و حیطه وظایف آنها بسیار محدود بوده. شاید جالب باشد بدانید اولین شهرداری در دوران پادشاهی هخامنشی در ایران بوجود آمد.کار آموزی در شهرداری تهران
در تهران و پس از پایتخت شدن این شهر به عنوان مرکز ایران، تهران اهمیت ویژهای پیدا کرد و نیاز به مدیریت شهری احساس شد.
در سال ۱۲۸۶ شهرداری تهران با نام سابق« بلدیه» آغاز به کار کرد. و در آن زمان مسئول نظافت شهری و جمعآوری زباله بود اما با گسترش شهر روند روزافزون ساخت و سازها حیطه وظایف شهرداری بیشتر شد.
اهداف و وظایف شهرداری تهران
شرح وظایف فعلی شهرداریها (مصوب سال ۱۳۰۹) بیش از تکالیف جاری شهرداریها بوده و اغلب این وظایف (مانند تأمین آب و روشنایی شهر، نصب و نظارت برگه قیمت اجناس…) با مشارکت یا توسط دیگر سازمانهای دولتی انجام میشود. لکن بخشی از نیازهای جدید و اساسی مدیریت کلان شهرها (مانند کاهش ترافیک و تسهیل تردد شهرها، حفظ محیط زیست و کاهش آلودگی هوا، خودکارسازی امور شهروندان و ترویج فرهنگ و رفاه شهری) از وظایف مصوب شهرداریها نبوده و هماهنگی و مشارکت دیگر واحدهای ذیربط با شهرداری کلان شهر مصوب و الزامی نمیباشد که ساماندهی و هدایت مطلوب کلان شهر را نامقدور و بعید نموده و بازنگری قوانین فعلی مدیریت کلان شهرها را ضروری مینماید.
اهم وظایف مصوب فعلی شهرداریها در ذیل آمده است:
علایم استرس در محیط شغلی
۱- ایجاد توسعه، تنظیف، نگهداری و اصلاح معابر و مجاری آب و فاضلاب
۲- پیشنهاد اصلاحات شهری، صدور پروانه ایجاد و اصلاح کلیه ساختمانهای شهر
۳- مراقبت و تشریک مساعی در امور بهداشت اهالی (برای جلوگیری از امراض همگانی و دفع حیوانات مضر)
۴- تأسیس مؤسسات فرهنگی، بهداشتی و تعاونی و مساعدت مالی به انجمنهای تربیت بدنی و خانه و مدرسه
۵- تهیه مقررات صنفی و پیشنهاد آن به شورای شهر و مراقبت در امور اصناف، صدور پروانه کسب اصناف، تعطیلی اماکن بیپروانه و جلوگیری از ایجاد، تأسیس و ادامه کار مشاغل و اماکن غیربهداشتی یا مزاحم
۶- اتخاذ تدابیر لازم برای حفظ شهر از خطر سیل و حریق، احداث ابنیه عمومی مورد نیاز شهر (مانند کشتارگاهها، میدانها، باغ کودکان، ورزشگاه، غسالخانه و گورستان و تهیه وسایل حمل اموات) استرس شغلی بر روی کارمندان
۷- اتخاذ تدابیر لازم برای ساخت خانههای ارزان برای اشخاص بیبضاعت و تشریک مساعی با مراکز مسئول حفظ ابنیه عمومی، آثار باستانی، مساجد و غیره
۸- تهیه و تعیین میادین عمومی فروش ارزاق و اتخاذ تدابیر برای فراوانی، مرغوبیت و حسن اداره فروش گوشت و نان شهر و تردد و توقف وسایل نقلیه
۹- پیشنهاد برقراری یا لغو عوارض شهر، تغییر نوع و میزان عوارض، برآورد و تنظیم بودجه و متمم اصلاحیه و تفریغ آن و پیشنهاد و اجرای برنامههای عمرانی (با تصویب شورا)
۱۰- انجام دیگر امور مصوب شورای شهر
گسترش شهرتهران
با روند ساخت و ساز شهری و مهاجرت به شهرها و به ویژه تهران و گسترش کلان شهر بزرگ ایران، تهران به مناطق مختلف تقسیم شد. که در حال حاضر به ۲۲ منطقه تقسیم شده است.
شهرداری منطقه ۱۶ بعد از انقلاب اسلامی آغاز به کار کرد مناطقی از جمله نازیآباد، خزانه بخارائی، جوادیه، علیآباد و … را تشکیل میدهد.
شهردار این منطقه جناب دکتر صبری هستند که مستقیماً از سوی شهردار تهران منصوب میشدند.
شهرداری منطقه ۱۶ خود به ۴ ناحیه تقسیم میشود که هر کدام از این نواحی قسمتی از این منطقه را شامل میشود.
ساختمان جدید شهرداری منطقه ۱۶ در تاریخ بهمن ماه ۱۳۸۵ توسط شهردار محترم تهران افتتاح گردید.
گزارش کارآموزی در شهرداری
آشنایی مکان کارآموزی
ساختمان شهرداری منطقه ۱۶ در میدان بهمن کنار فرهنگسرای بهمن قرار گرفته است.
این ساختمان بسیار زیبا و نوساز است و از ۲ قسمت و ۲ ساختمان تشکیل شده ، در ساختمان کوچک کنار ساختمان اصلی دبیرخانه و کارگزینی قرار دارد. در جلوی این ساختمان فضای سبز زیبا و در کنار ساختمان پارک بزرگی واقع شده. قسمتهای مختلف ساختمان اصلی در نمودار زیر آمده است.
نمودار ۱-۱-قسمتهای مختلف شهرداری منطقه ۱۶ تهران
آشنایی با فضای کلی محل کارآموزی:
طبقه دوم
حوزه دفتر شهردار:
دانلود کاراموزی در شهرداری
تشکیل شده از دفتر جناب آقای شهردار، کار ایشان نظارت بر کارها، مدیریت شهری، ایراد دستور، امضاءها و …
در حوزه دفتر شهردار رئیس دفتر ایشان مشغول به کار هستند که وظیفه ایشان هماهنگی کارهای جناب شهردار است اعم از ملاقاتها، بازدیدها و نامهها و … همچنین منشی ایشان برای پاسخگویی به تلفن دریافت پیامهای شهردار و با هماهنگی شهردار پاسخگویی به پیامهاست.
فهرست مطالب
فصل اول
تاریخچه:
اهداف و وظایف شهرداری تهران
گسترش شهرتهران
آشنایی مکان کارآموزی
آشنایی با فضای کلی محل کارآموزی:
طبقه دوم
حوزه دفتر شهردار:
اداره آموزش
حراست
فناوری و اطلاعات
مشاورین
معاونت هماهنگی و برنامه ریزی:
اداره بودجه:
کارشناس حقوقی و اداره حقوقی:
مشاور شهردار در امور ایثارگران:
بازرسی:
طبقه اول:
قائم مقام
روابط عمومی
تدارکات
حوزه معاونت مالی و اداری
حسابداری
طبقه همکف
حوزه معاونت شهرسازی و معماری
اجرای احکام
اداره بازدید یکسان
واحد بیسیم
زیرزمین ۱-
زیرزمین ۲-
نمودار سازمانی
نحوه استخدام:
فصل دوم
مقدمه:
تعریف استرس:
الف) شخصیت سخترو یا پرطاقت:
ب) شخصیت خوشبین:
تیپشناسی شغلی هاولند:
نوع مشاغل افراد این تیپ شخصیتی شغلی:
علائم استرس در محیط شغلی:
استرس شغلی
ارزشهای ناملموس:
انبوهزدایی:
کار:
نوآوری:
مقیاس:
سازماندهی:
انسجام سیستمها:
زیرساخت:
شتاب:
مدلهای استرس شغلی در محیط کار:
مدل مکلین: (Mclean)
۳مؤلفه استرس وجود دارد:
عوامل زیانآور محیط کار:
سروصدا (noise):
رابطه میزان مواجهه تراز سروصدا با زمان:
اثرات فیزیولوژیکی صدا:
ارتعاش: (Vibration)
انواع ارتعاش:
مقادیر آستانه مجاز مواجهه با ارتعاش:
۵-روشنایی:
نور چیست؟
اهداف تأمین میزان روشنایی:
منابع نور:
۶- پرتوها:
عوامل شیمیایی زیانآور محیط کار:
فصل سوم
روش پژوهش :
جامعه آماری :
نمونه و ورش نمونه گیری :
روش جمع آوری اطلاعات :
ابزار پژوهش :
دستور العمل این پرسشنامه :
روش اجرا:
روایی واعتبار:
روش اماری:
ذکر نتایج داده ها
نتایج پژوهش:
پرسشنامه استرس:
نحوه امتیازی بندی وتفسیر نتایج
پیشنهادات :
منابع وماخذ :
بررسی اثربخشی آموزش تنش زدایی تدریجی و حل مساله در تمایل به فرار دختران نوجوان در معرض فرار
تنش زدایی تدریجی و حل مسئله
چکیده
هدف این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش تنشزدایی تدریجی و حل مساله در تمایل به فرار دختران نوجوان در معرض فرار میباشد.
نمونه اولیه شامل ۷۶۰ دانش آموز دبیرستانی که بوسیله نمونه گیری تصادفی خوشه ای از مناطق ۲و۴و۱۲ و ۱۵ و ۱۶ انتخاب و پرسشنامه تمایل به فرار مورد ارزیابی قرارگرفته اند. از بین این تعداد ۹۲ نفر از افرادی که دقیقا بالای برش ( یا انحراف استاندارد زیاد بودند) انتخاب و در گروههای کنترل و آزمایش بصورت تصادفی قرارداده شدند.
سپس گروههای حل مساله و گروههای تنشزدایی بطور میانگین ۱۰ جلسه تحت آموزش قرارگرفتند، بعد از اجرای آموزشها پس تست روی هر سه گروه تنشزدایی و حل مساله و کنترل اجرا شد. دانلود پایان نامه در مورد فرار دختران
در پژوهش حاضر ۴ فرضیه به شرح زیر بررسی شد:
۱٫ آموزش تنشزدایی تدریجی منجر به کاهش تمایل به فرار در دختران در معرض فرار میشود.
۲٫ آموزش مهارت حل مساله منجر به کاهش تمایل به فرار در دختران در معرض فرار میشود.
۳٫ آموزش تنشزدایی تدریجی منجر به افزایش مهارتهای مقابله مساله محور در دختران در معرض فرار میشود.
۴٫ آموزش مهارتهای حل مساله منجر به افزایش مهارتهای مقابله ای در دختران در معرض فرار میشود.
برای تحلیل اطلاعات از آزمون tاستفاده شد و تحلیل نتایج نشانگر رد فرضیههای۱و۲و۳و۴ میباشد.
فهرست مطالب
فصل اول
مقدمه
طرح مساله
اهمیت موضوع
فرضیه های تحقیق
تعریف متغیرها و اصطلاحهای پژوهش
فصل دوم
۱- تعریف فرار
۲- انواع فرار
۳- ویژگی دختران فراری
۴- دیدگاههای نظری در زمینه علل فرار:
۵- فرار از دیدگاه روان شناسان
۶- فرار از دیدگاه روانکاوان
۷- فرار از رویکرد اجتماعی
۸- پیامدهای فرار
۹- پیشینه کاربردی پژوهش (خارج و داخل کشور)
فرار از دیدگاه اریکسون
فرار از رویکرد اجتماعی
نظریه ادوارد ساترلند
پیامدهای فرار
پیشینه کاربردی پژوهش
یافته های داخل کشور
۱۰- نوجوانی
۱۱- نظریه های مربوط به نوجوانی (دوران نوجوانی)
۱۲- مهارتهای مقابله ای و پیشینه کاربردی پژوهش
آموزش تدابیر مقابله ای
پژوهشهای انجام شده در زمینه راهبرد مقابله ای
۱۳- حل مساله
۱۴- انواع مساله
۱۵- سیستمهای تولید
۱۶- نقش لوپ فرونتال در حل مساله
۱۷- رویکردهای نظری به حل مساله
۱۸- الگوی حل مساله
۱۹- پژوهشهای انجام شده در زمینه حل مساله (داخلی و خارجی)
۲۰- آرمیدگی
۲۱- آموزش تنشزدایی تدریجی
۲۲- آموزش پسخوراند زیستی
۲۳- آموزش تصویرسازی ذهنی
۲۴- تاریخچه منطق کاربرد
روش آموزش خود زاد
مراقبه متعالی
خواب مصنوعی
آموزش تنشزدایی تدریجی
تاریخچه
۲۵- شیوه های تنشزدایی تدریجی عضلانی
۲۶- شیوه های ۱۶ گروهی
۲۷- ترتیب آموزش انقباض تنشزدایی برای ۷ گروه عضلات
۲۸- ترتیب انقباض تنشزدایی برای ۴ گروه عضلانی
۲۹- تنشزدایی از طریق یادآوری
۳۰- تنشزدایی از طریق شمارش
استفاده از نوار کاست
۳۱- پژوهشهای انجام شده در زمینه آرمیدگی و تنشزدایی (داخلی و خارجی)
فصل سوم
روش تحقیق
طرح تحقیق
جامعه آماری و نمونه آماری
نمونه
ابزار جمع آوری اطلاعات (ابزار اندازه گیری)
۱-پرسشنامه تمایل به فرار: (محقق ساخته)
پرسشنامه روش مقابله
روش اجرا
روش آموزش حل مساله
روش آموزش تنشزدایی تدریجی عضلانی (pRT)
روشهای تجزیه و تحلیل
فصل چهارم
فصل چهارم: فهرست جداول
جدول ۴-۱ (توزیع گروه نمونه بر حسب سن)
جدول ۴-۲ (توزیع گروه نمونه برحسب میزان تحصیلات)
جدول شماره ۴-۳ (توزیع گروه نمونه برحسب وضعیت تحصیلی)
جدول ۴-۴(توصیفی رشته تحصیلی دختران)
جدول ۴-۵ (توصیفی ترتیب تولد دختران)
جدول ۴-۶ (توصیفی منطقه محل سکونت گروه نمونه)
جدول ۴-۷ (جدول توصیفی وضعیت سلامتی گروه نمونه)
جدول ۴-۸ (جدول توصیفی نوع بیماری افراد بیمارگونه گروه نمونه)
جدول ۴-۹ (جدول توصیفی درمانهای بکارگرفته شده در دختران بیمار)
جدول ۴-۱۰ (جدول توزیع گروه نمونه برحسب بعد خانوار
جدول ۴-۱۱ (جدول سن پدر )
جدول ۴-۱۲ (جدول توصیفی سن مادر )
جدول ۴-۱۳ (جدول توصیفی تحصیلات پدر)
جدول ۴-۱۴ (جدول توصیفی تحصیلات مادر)
جدول ۴-۱۵ (جدول توصیفی شغل پدر )
جدول ۴-۱۶ (جدول توصیفی شغل مادر)
جدول ۴-۱۷ (توزیع گروه نمونه برحسب میزان درآمد پدر)
جدول ۴-۱۸ (توزیع گروه نمونه برحسب زندگی مشترک یا جدایی والدین)
جدول ۴-۱۹ (توزیع گروه نمونه برحسب علت جدایی والدین)
جدول ۴-۲۰ (توزیع گروه نمونه برحسب سرپرست)
جدول ۴-۲۱ (توزیع گروه نمونه برحسب رفتار پدر یا ناپدری )
جدول ۴-۲۲ (توزیع گروه نمونه برحسب رفتار مادر یا نامادری)
جدول ۴-۲۳ (توزیع گروه نمونه برحسب مورد آزارقرارگرفتن)
جدول ۴-۲۴ (توزیع گروه نمونه برحسب شخص آزاردهنده)
جدول ۴-۲۵ (گروه نمونه برحسب نحوه آزار و اذیت)
جدول ۴-۲۶ (توزیع گروه نمونه برحسب پایبندی خانواده به اعتقادات مذهبی)
جدول ۴-۲۷ (میزان پایبندی به باورهای مذهبی در میان دختران در معرض فرار)
جدول ۴-۲۸ (میزان رفتارهای خودآسیبی در گروه نمونه)
جدول ۴-۲۹ (توزیع گروه نمونه برحسب ترک منزل بدون اطلاع خانواده)
جدول ۴-۳۰ (توزیع سابقه مورد استفاده جنسی واقع شدن درگروه نمونه)
جدول ۴-۳۱ (توزیع گروه نمونه برحسب سابقه دستگیری و محکومیت در خانواده )
جدول شماره ۴-۳۲ (شاخصهای حاصل از آزمون شیوه مقابله در گروههای آزمایش و گواه)
دول ۴-۳۳ (نتایج آزمون tدر مورد تفاوت پیش تست و پس تست در گروه آموزش تنشزدایی و کنترل)
جدول ۴-۳۴ (نتایج آزمون tد رمورد تفاوت پیش تست و پس تست گروه حل مساله و کنترل )
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
محدودیتهای پژوهش
پیشنهادها برای پژوهشهای آتی
خلاصه
منابع فارسی (پایان نامه )
فهرست کتب
منابع انگلیسی
پرسشنامه محقق ساخته تمایل به فرار
فصل اول
مقدمه
طرح مساله
اهمیت موضوع
فرضیه های تحقیق
تعریف متغیرها و اصطلاحهای پژوهش
مقدمه
در سالهای اخیر فرار نوجوانان از منزل بویژه دختران رو به افزایش است اگرچه این پدیده در نگاه اول یک اقدام فردی است. اما نتایج و پیامدهای مرتبط با آن منجر به یک آسیب اجتماعی میگردد.
پژوهشی که در سال ۸۳ انجام شده اعلام میکند که آمار فرار دختران طی چند سال گذشته افزایش چشمگیری یافته تا جایی که در سال ۱۳۸۰ صد و بیست و دو نفر اقدام به فرار کرده (آمار ثبت شده توسط بهزیستی و نیروی انتظامی[۱]) اما این تعداد در سال ۸۳ به ۳۰۰ نفر رسیده است. که این مساله لزوم بازنگری در قوانین حمایتی از این دختران را ضروری میسازد. چنین سطح آماری البته در سطح جهانی نیز مشاهده شده و براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی سالانه بیش از یک میلیون نوجوان ۱۳ تا ۱۹ ساله از خانه متواری میشوند. (فتحی ۸۳)
پژوهشهای بسیاری در زمینه فرار نوجوانان بویژه دختران انجام شده است که رخی از آنها علل فرار را اعم از علل زمینه ساز و آشکارساز بررسی میکنند.
برخی دیگر پدیده هایی را که بعد از فرار گریبانگیر نوجوانان است را مورد بررسی قرارمی دهند عواملی از قبیل دزدی ، فساد، فحشا، انواع بیماریهایی که سلامت جسمی و روانی را به مخاطره میاندازد، سوءتغذیه، بی خانمانی و در نتیجه پناه بردن به بیگانه ها، مصرف مواد مخدر. در میان افراد فراری (خیابانی) اعتیاد به مواد مخدر پدیده شایعی است در مطالعه ای که روی ۴۳۲ جوان خیابانی در لوس آنجلس انجام شد نشان داد که ۷۱ درصد آنها سوء مصرف دارو، الکل و یا هر حل مسئله فرار دختران با آموزش تنش زدایی دو را داشته اند که افراد نمونه در این پژوهش جوانان ۱۲ تا ۲۱۱ ساله بوده اند که از خانه فرار کرده اند ۲/۷۵ درصد تجربه ماری جوانا، ۵/۲۵ درصد تجربه کوکائین، ۴/۸۱۱ درصد تجربه سیگار و ۹/۸۰ درصد تجربه الکل (دیشر[۲] ۱۹۹۱) .
دسته دیگر از پژوهشها در زمینه پیشگیری تحقیق میکنند،تحقیقاتی که برروی خانواده های نوجوانان فراری است،ویژگی محیطی این افراد، ویژگی شخصیتی و کلا تمایزاتی که این افراد با دیگران دارند. طبق نتایج یک پژوهش که توسط خانم مریم فتحی بر ۵۰ دختر فراری یکی از خوابگاههای نگهداری از این دختران در شهر تهران انجام شده دخترانی که در خانواده های پرجمعیت زندگی میکنند به دلیل فقر مالی و اقتصادی و عدم پاسخگویی والدین به نیازهایشان بیشتر از خانه متواری میشوند.
همچنین این دختران علل اصلی فرارشان از منزل را در مرتبه اول محدودیت بیش از اندازه والدین آزار و اذیت آنان، ازدواج اجباری، اختلاف خانوادگی، فقر مالی، ممانعت از ادامه تحصیل و اعتیاد پدر و یا مادر عنوان کرده اند.
در این پژوهش ۵/۵۵ درصد از آزمودنیها متعلق به خانواده هایی بوده اند که والدینشان دچار اختلاف خانوادگی بوده و نسبت به یکدیگر رفتار تند و خشن داشته اند. ۸۸ درصد متعلق به خانواده های از هم گسیخته و ۳۱ درصد هم تجربه جدایی پدر و مادر را در ذهن داشتند.
نتایج این پژوهش حاکی از آن است که : ۵/۶۷ درصد از این آزمودنیها با رفتارهای بد، ضرب و شتم پدر و مادر یا اعضاء خانواده روبرو بوده که این خشونت بیشتر از جانب پدر و یا برادران اعمال شده است.
در بین افراد مورد آزمون ۵/۴۲ درصد آنها پدر معتاد، ۲۰ درصد مادر معتاد و ۳۵ درصد پدر و مادر معتاد و ۲۱ درصد نیز خودشان معتاد بوده اند.
نتایج پژوهشها حاکی از آن است که شرایط زندگی دختران فراری بسیار نامناسب است. وجود روابط منفی و گسیخته در خانواده، بی توجهی یا عدم نظارت والدین بر ترل افراطی و سختیگری، وجود تعارضات خانوادگی، پرجمیعت بودن خانواده، طرد و یا تحقیر و عدم موفقیت در تحصیل علل اصلی فرار آنان میباشد خصیصه های دوران نوجوانی[۳]، اثر بخشی تنش زدایی دختران در فرار از منزل خانه کیفیات روان شناختی این افراد، نوع شخصیت، نوع ارزیابی فرد از تنیدگی و نحوه مقابله با آن، خوش بینی و بدبینی اعتقادات مذهبی، تجربیات قبلی و خصیصه های نظامهای اجتماعی که به عنوان شبکه حمایت کننده بکار میروند به منزله متغیر تعدیل کننده ویا واسطه عمل میکنند. از طرف دیگر نوجوانان به لحاظ قرارگرفتن در یک دوره تحولی بحران هویت و نقش پذیری بالاخص دختران نوجوان بدلیل خصوصیات خاص خود و محدودیتهایی که جامعه برای آنها ایجاد میکند، تنیدگی بالایی را تحمل میکنند .
حال اگر شرایط زندگی آنها نامساعد باشد و بین اعضای خانواده و بالاخص والدین با فرزند رابطه سرد از نظر عاطفی برقرار باشد بعبارتی نوجوان از یک شبکه حمایت کننده اجتماعی برخوردار نباشد و از طرفی تجربیات کودکی این افراد مملو از شکست و آسیبها باشد منجر به تنیدگی فزاینده شده آسیب پذیری بیشتر خواهدشد. ویژگی های دختران فراری
بررسی هایی که برروی دختران فراری انجام شده، نشان میدهد که این افراد از منابع حمایتی و رویارویی کمتری برخوردارند و در مقابل رویدادهای فشارز آسیب پذیرترند. (معظمی، ۸۰)
نوع ارزیابی فرد از رویدادها و بکارگیری شیوه مقابله ای خاص به نوع شخصیت فرد برمی گردد و اینکه فرد از چه نوع شخصیتی برخوردار است بستگی به شرایط زندگی فرد و تجربیات کودکی نوع رفتار والدین، شیوه تربیتی و غیره دارد. (ساراسون[۴]، ۱۹۹۲)
علاوه بر عوامل ذکرشده عوامل شخصیتی نیز در فرار دختران نقش دارد. دختران شرایط ناگوار و سخت، تمایلات گسیخته خویی، حساسیت هیجانی و اضطراب از ویژگیهای بارز شخصیتی در آنان میباشد. (بازیاری ۸۱)
از جمله صفات دیگر دختران فراری عزت نفس پایین میباشد که در چندین پژوهش به اثبات رسیده است. عزت نفس و اعتماد به نفس نقش اساسی در روند زندگی فرد دارد. احتمالا انتخاب فرار به عنوان یک راهکار نامناسب به منظور مقابله با مشکلات زندگی معلول عزت نفس کم و سایر ویژگیهای شخصیتی این دختران میباشد.
عزت نفس پایین با صفات شخصیتی دیگر از جمله اضطراب، افسردگی و خصومت همبستگی بالایی دارد. چرا که افرادی که عزت نفس پایین دارند میکوشند موفقیتها را به بیرون نسبت دهند و شکستها را به درون. بطوری که بک[۵] متذکر میشود که اغلب واکنشهای منفی احساسی ناشی از فقدان عزت نفس است . فرد افسرده خود را آدمی بی ارزش تلقی میکند که با شدت افسردگی مرتبط میباشد.
چنین فردی توسط پیامدهای منفی این صفات مستعد تجربه تنیدگی و استیصال در زندگی میباشد و همان طور که نتایج تحقیقات نشان میدهد دختران فراری در مقایسه با دختران غیرفراری گرایش بیشتری به اضطراب و افسردگی دارند.
برخی از محققان نشان داده اند که آموزش آرمیدگی عضلانی[۶] و حل مساله[۷] میتواند در کاهش تنش دختران فراری موثر باشد. (معظمی، ۸۰)
اما این پژوهش قصددارد با استفاده از پرسش نامه تمایل به فرار دختران در معرض را مشخص نموده و آنها را در گروههای آزمایش آموزش حل مساله، آموزش تنشزدایی و گروه کنترل قراردهد و به بررسی اثر این آموزشها در تمایل به فرار بپردازد.طرح مساله
فرار بخشی از رفتارهای ناسازگارانه است که نوجوانان و کودکان مرتکب آن میشوند و فرد به دلایلی محیط زندگی طبیعی خود را ترک میکند چنین رفتارهایی مقدمه آموزشهای ابتدایی رفتارهای بزهکارانه بعدی بحساب میآید. همچنین آدمیان از نظر نحوه کنترل و تحمل مشکلات با هم متفاوتند بطوری که مشکلات در دوران نوجوانی بدلیل بلوغ بیشتر تجربه میشود و دختران در مقایسه با پسران از عزت نفس کمتری برخوردارند و متفاوت از پسران به مشکلات پاسخ میدهند و در برابر مشکلات تحمل کمتری دارند لذا اقدامات آنان در برابر مشکلات فرار از منزل میباشد.
اقدامات مقابله ای که در برابر فرار نوجوانان انجام شده است. شامل برگرداندن اجباری آنها به منزل، نگهداری در مراکز موقت و دائم است که نه تنها اقدامی پیشگیرانه و درمانی نبوده بلکه بعضا موجب افزایش فرار این نوجوانان گردیده است
در پژوهشی که توسط خانم مریم فتحی برروی ۵۰ دختر فراری در شهر تهران انجام شده دخترانی وجود داشته اند که سابقه چند بار فرار از منزل را داشته اند که آنها در مصاحبه با پژوهشگر اعلام کرده ند که هرگز حاضر به بازگشت به خانه نیستند و در مواردی هم که این دختران به خانه تحویل داده شده اند مجددا از منزل متواری شده و در این تعدد فرار دچار آسیبهای جنسی و جسمی بیشتر شده و نهایتا به اعتیاد و فحشاء روی آورده اند. بنابراین پژوهشگر تحویل این دختران به منزل را بدون اندیشیدن تمهیدات ویژه به صلاح ندانسته و نتیجه این بازگشت را مثبت ارزیابی نکرده است.
دلیل مجدد فرار این دختران بعد از تحویل از سوی برخی از آنان این گونه عنوان شده است: خانواده اطرافیان بر ما برچسب دختر فراری گذاشته و بعنوان مجرم به ما نگریسته اند که این رفتارها و آزار و اذیتها کلامی زمینه ادامه فرارمان را فراهم کرده است.
در این پژوهش ۳/۶۵ درصد از دخترانی که بیش از سه بار فرارکرده اند و ۶/۳۱ درصد از دخترانی که ۱ تا ۳ بار فرارکرده اند، حاضر به برگشت به خانه نبوده اند. ترس از آسیب دیدگی مجدد، تکرار آسیبهای قبلی نیز از دیگر علل ترس این افراد در بازگشت به منازلشان عنوان شده است
این پژوهشگر تغییر روش اجرای طرح مداخله در بحران و عملکرد آن، ارائه خدمات مشاوره ای سازمان بهزیستی به خانواده قبل از ترخیص دختران فراری و بعد از آن، اصلاح قوانین، ایجاد قوانین حمایتی از دختران فراری بویژه آنان که مورد آزار جنسی والدین قرارگرفته اند را از مهمترین کمکهای حمایتی و قانونی نسبت به این دختران آسیب دیده اجتماعی دانسته است.
با توجه به اینکه اقدامات مقابله ای که در برابر فرار نوجوانان انجام شده است، شامل برگرداندن اجباری آنها به منزل، نگهداری در مراکز موقت و دایم است و تحویل این دختران به منزل نه تنها اقدامی پیشگیرانه و درمانی نبوده بلکه بعضا موجب افزایش فرار این نوجوانان گردیده است. لذا اتخاذ شیوه عملی برای درمان و پیشگیری از این پدیده بدفرجام ضروری بنظر میرسد.
این پژوهش ابتدا بوسیله پرسشنامه تمایل به فرار به مشخص نمودن دختران نوجوان در معرض فرار پرداخته و سپس به بررسی اثر آموزش حل مساله و آرمیدگی عضلانی برروی نوجوان در معرض فرار و یافتن روشی مناسب و عملی برای مقابله با این پدیده میپردازد
پژوهش حاضر درصد پاسخگویی به سوالات زیر میباشد:
۱-آیا تنشزدایی تدریجی[۸] در کاهش تمایل به فرار دختران در معرض فرار موثر است؟
۲-آیا حل مساله[۹] در کاهش تمایل به فرار دختران در معرض فرار موثر است؟
۳-آیا آموزش تنش زایی تدریجی منجر به افزایش مهارتهای مقابله مساله محور در دختران در معرض فرار میشود؟
۴-آیا آموزش مهارتهای حل مساله منجر به تغییر مهارتهای مقابله ای در دختران در معرض فرارمی شود؟
اهمیت موضوع
پدیده فرار نوجوانان از منزل یک پدیده اجتماعی است و عدم مقابله مناسب با این پدیده پیامد و عواقب ناگواری برای فرد بویژه اجتماع دارد از طرفی نوجوانان و جوانان سرمایه های ملی هر جامعه هستند که در صورت هدررفتن این سرمایه عظیم خسارتی شاید جبران ناپذیر بر پیکره جامعه وارد میشود.
با توجه به اینکه نوجوانی حساسترین دوران زندگی فرد است و مرحله شکل گیری هویت میباشد کیفیت گذراندن این دوران در آینده فرد نقش بسزایی دارد. نوجوانی که از حل مسایل عاجز است و اغلب در برابر ناکامی آسانترین راهکار (فرار) را انتخاب میکند در شکل گیری هویت منسجم با مشکل روبرو میشود. دیدگاههای نظری در مورد علل فرار این نوجوان بعد از فرار با مشکلاتی بیش از گذشته روبرو میشود. نوجوانی که فرار میکند اغلب محیط مناسبی برای زندگانی ندارد. و ازمنابع حمایتی برخوردار نیست. بدون این منابع حمایتی این افراد دمدمی مزاج شده و هویت خود را با توجه به محیطی که در آن هستند، تعریف میکنند. (ولف[۱۰] ۱۹۹۹)
نوجوان فراری در محیط کوچه و خیابان است که افراد همسال و همدرد خود را پیدا کرده و به تشکیل گروه و دسته های بزهکاری مبادرت میورزد در صورتی که این افراد به موقع شناسایی و به زندگی طبیعی بازنگردند منجر به تشکیل باندهای مخرب و بزهکار میگردد . همچنین آنان برای برطرف کردن نیازهای عادی خود به اعمال ناهنجار دیگر از قبیل دزدی و ولگردی روی میآورند.
علاوه بر این نوجوانان فراری با مسایل زیادی مواجه اند و مشکلاتی آنها را تهدید میکند آنها در معرض آسیب های جدی در رابطه با سلامت خود هستند. طول مدت زندگی در خیابان رابطه مستقیمی با کاهش سلامت بدنی دارد. آنها درگیر رفتارهایی میشوند که برای سلامتی شان مضر است. نظیر سوء مصرف مواد و رفتارهای جنسی ابتلا به بیماریهای مقاربتی، اختلالات پوستی، ضعف سیستم ایمنی، سوء تغذیه و ناهنجاریهای روان شناختی از قبیل افسردگی، کاهش عزت نفس ، احساس عدم کفایت، اعتیاد، اختلالات سلوک و رفتارهای ضد اجتماعی. (فارو[۱۱] و همکارانش ، ۱۹۹۲)
افکار خودکشی هم به فراوانی در نوجوانان فراری موجود است. ۶۵ درصد آنها گزارش کرده اند که در فکر کشتن خودشان بوده اند.
آمارهایی که در زمینه فرار وجود دارد نشان میدهد که این پدیده در جامعه ما رو به افزایش است.
بنا به اعلام معاون اجتماعی سازمان بهزیستی ایران در گفتگو با شیوه های تنش زدایی خبرگزاریها و به نقل از شبکه سراسری همکاری زنان ایرانی[۱۲]، در سال ۱۳۸۳ یک هزار و ۳۴۰ مورد فرار دختران از خانه به بهزیستی گزارش شده است. به گفته نامبرده، ۵۰۲ نفر در تهران، ۸۱ نفر در اصفهان، ۷۳ نفر در فارس، ۶۶ نفر در خوزستان و ۶۲ نفر در استان خراسان در سال ۸۳ از خانه فرارکرده و به خیابان پناه برده اند.
حسن علم الهدی معاون اجتماعی سازمان بهزیستی، ضمن اشاره به آمارهای فوق از افزایش پدیده فرار دختران از خانه خبر داد ولی هیچ اشاره ای به دلایل این افزایش نکرده است.