بررسی رایطه بین هوش هیجانی و سلامت عمومی در بین دختران مقطع سوم دبیرستان شهرستان ابهر
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : ۱
مقدمه ۲
بیان مسأله ۴
اهمیت و ضرورت تحقیق ۵
اهداف تحقیق ۷
فرضیه های تحقیق ۷
متغیرهای تحقیق ۷
تعاریف عملیاتی و نظریه واژه ها در مفاهیم ۸
فصل دوم : ۹
هیجان ۱۰
تعریف هیجان ۱۰
مناطق مهم مغز در رشد هیجان ۱۳
هوش هیجانی ۱۳
مدل توانایی هوش هیجانی ۱۶
هوش هیجانی و شخصیت ۲۵
عواطف در متون نظریات شخصیت ۲۷
فهرست مطالب
عنوان صفحه
هیجان و آسیب شناسی ۳۰
رابطه هیجان ، شناخت و رفتار ۳۳
هوش هیجانی و سلامت روانی ۳۵
دیدگاههای مایر و سالوی در آموزش هوش هیجانی ۴۱
اکتساب هوش هیجانی ۴۲
انواع هیجانات اساسی ۴۵
تحقیقات انجام شده در خارج ۴۶
فصل سوم : ۵۱
جامعه مورد مطالعه ۵۲
حجم نمونه ۵۲
روش نمونه گیری ۵۲
ابزار اندازه گیری در تحقیق ۵۳
روش تحقیق ۵۴
روش آماری مربوط به فرضیه ها ۵۵
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل چهارم : ۵۶
تجزیه و تحلیل داده ها ۶۵
فصل پنجم : ۷۴
بحث و نتیجه گیری ۷۵
پیشنهادات ۷۸
محدودیت ها ۷۸
منابع و مآخذ ۷۹
مقدمه :
طرفداران اصلی روان شناسی انسان گرایانه در این دهه گوردن آلبورت ، آبراهام مازلودکارل راجرز عقیده دارند که یکی از احتیاجات ضروری و مبهرم انسان این است که نسبت به خودش احساس خوبی داشته باشد هیجان های خود را مستقیماً تجربه نماید و از نظر هیجانی رشد کند .
در حیطه روان شناسی اندیشمندان بزرگ از طرفی به علت شناسی دردهای روانی انسان و از طرف دیگر به طرح روش هایی برای بهره مندی انسان از ظرفیت کامل خود در جهت سلامت عمومی پرداخته اند که همه در جای متبول و هریک تکامل بخش و یا حداقل مپوش نظریه های خود بوده است . فروید به عنوان چهره ی معروف ، روان شناسی نیروی اول معتقد است هسترمرکزی روان نژندی یانوردتیک اضطراب است . اضطراب یک ترس درونی شده است ترس از اینکه مبادا تجارب دردآور گذشته یادآوری شوند . (شفیع آبادی و ناصری ۱۳۸۴) .
هدف از رمان درمانی در این دیدگاه ایجاد سلامت عمومی است . سلامت عمومی دو جنبه دارد یکی هدف از آن سازگاری با محیط بیرونی دیگری سازش با محیط درونی ، محیط مجموعه عوامل و امکاناتی است که مراجعه می تواند از آن میان برای توسعه توانایی های خود به منزله یک انسان آزاده دست به انتخاب بزند (با باترسون ۱۹۹۶ به نقل از شفیع آبادی ۱۳۸۳) .
در سراسر جریان روانکاری در درجه اول بر روشن سازش احساسات و عواطف تأکید می کند این احساسات شامل ، اضطراب ، خصومت وعشق و رنجش و … و امثال اینها می شود به مرور که احساسات روشن تر می شوند . دفاعهای که آنها را از نظر به دور می دارند نیز واضح تر می شوند و به مرور که مراجع پذیرش بیشتری را از جانب درمانگه احساس می کند . عشق علاقه او به خودش افزایش می یابد ، می تواند احساسات خود را تحمل کند و از دست زدن به دفاع هایی که دیگر برای کنترل احساسات لزومی ندارد ، بپرهیزد (شفیع آبادی ـ ۱۳۸۴) .
به عقیده مازلو (۱۹۷۰) بزرگترین کشف فروید این است که علت عمده بیماریهای روانی به ترس از دانش درباره خویشتن ، درباره هیجان ها ، تکانش ها ، خاطرات ، استعداد ها و … بطور کلی این نوع ترس دفاعی است به این مفهوم که نوعی حمایت از عزت نفس ما و از عشق و احترام ما به خودمان به شمار می رود ما گرایش داریم که از هر نوع دانشی که بتواند باعث شودکه خودمان بدمان بیاید یا احساس حقارت کنیم . (مازسو ترجمه رضوانی ـ ۱۳۷۹) .
بیان مسأله :
به این ترتیب هیجان که سال ها ارزش محوری خود را از دست داده بود و در سلامت انسان هیچ جایی برای این عنصر اساسی به رسمیت شناخته نمی شد و برعکس تمام مرکزیت دیدگاههای متفاوت را مسأله شناخت تشکیل می داد . دوباره در یک سلسله تغییر و تحولات نظریه ها به عنوان عنصر اساسی قابل توجه علت شناسی رفتارهای انسان از جمله موفقیت ها و شکست ها که سال ها به هوش عقلانی نسبت داده می شد ، مطرح شد سنجش هوش هیجانی جهت آماده ساختن افراد جامعه برای مازهزار توی پیچیده زندگی تأکید ورزید وی توضیح داد که هوش هیجانی توانایی هایی با خود به همراه دارد مثل توانایی برای برانگیختگی خود پایداری در مواقع شکست ، توانایی نظم بخشیدن به حالت های روحی و خلق وخوی و توانایی اصرار و ندیدن و امیدواری . به این ترتیب این نظریه معتقد است آنچه که می تواند پیش بینی کننده موفقیت و سلامت روانی فرد در آینده باشد توانایی هوش هیجانی است است تفاوت ویژه ای که امیدوار کننده نیست می باشد . این است که هوش تحصیلی به عنوان یک صفت تقریباً لاتغییر شناخته شده است و حال آنکه هوش هیجانی از دیدگاه مفسران می تواند بر سلامت روانی و عمومی فرد تأثیر مثبت داشته باشد با توجه به اهمیت مسئله سلامت روان در اثر حاضر و بررسی آمار روز افزون مراجعه کنندگان بر مراکز مشاوره در ارتباط با اختلال های روانی در روابط بین فردی در ایران از یک سو و از سوی دیگر براساس قرائن و شواهدی که نشان دهنده امکان ارتقاء هوش هیجانی از طریق آموزش های ویژه می باشد و همچنین خلأ تحقیقاتی موجود محقق را بر آن داشت که پژوهشی در راستای این پژوهشی انجام دهد که آیا آموزش مؤلفه های هوش هیجانی می تواند سلامت عمومی فرد را افزایش دهد .
بحث و نتیجه گیری :
اگرچه بعضی اوقات در کاربرد علمی با لازم است که هوش هیجانی به عنوان یک سازه ی واحد محسوب گردد، لیکن در بیشتر کارهای ما هوش هیجانی می تواند به چهار نشانه تقسیم شوند و هوش هیجانی می تواند در اختلال اضطراب و جسمانی، اختلال رفتاری تاثیر بسزایی داشته باشد که تحقیق انجام شد. و موضوع پایان نامه بررسی رابطه هوش هیجانی و سلامت عمومی در بین دانش آموزان سال سوم دبیرستان که هدف از پایان نامه این است که آیا هوش هیجانی می تواند تاثیر بسزایی در سلامت عمومی داشته باشد یا نه تاثیری ندارد و فرضیه های تحقیق عبارتند از :
۱ ) بررسی رابطه بین هوش هیجانی و سلامت عمومی ؛
۲ ) مقایسه هوش هیجانی در بین افراد عادی و دارای اختلال جسمانی ؛
۳ ) مقایسه هوش هیجانی در بین افراد عادی و دارای اختلال اضطرابی ؛
۴ ) مقایسه هوش هیجانی در بین افراد عادی دارای اختلال خواب که جامعه مورد مطالعه عبارتند از دانش آموزان سال سوم دبیرستان شهرستان ابهر است که ۳۶۰۰ نفر است که ۱۰۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده و آزمون هوش هیجانی و سلامت عمومی برای آنها اجرا گردیده است که جهت آزمون فرضیه ها از روش آماری ضریب همبستگی و tمتغیر مستقل استفاده گردیده که نتایج به دست آمده حاکی است که بین هوش هیجانی و سلامت عمومی رابطه وجود دارد همین طور بین هوش هیجانی افراد عادی و دارای اختلال جسمانی و اضطرابی و اختلال در خواب تفاوت وجود دارد که تحقیق انجام شده با تحقیقات موسوی ۱۳۷۱ با عنوان مقایسه هوش هیجانی در بین دانش آموزان تیزهوش انجام شد. و عقب مانده ذهنی مقطع سنی ۱۵ ساله شهر مرند که نتایج به دست آمده نشان می دهد که بین هوش هیجانی دانش آموزان عقب مانده و تیزهوش از لحاظ هوش هیجانی تفاوت معنی داری وجود دارد.
و همین طور تحقیق اردلان زاده در سال ۱۳۷۰ تحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه بین هوش هیجانی و اضطراب در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رود هن که نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بین هوش هیجانی و اضطراب رابطه معنی داری وجود دارد.
در تحقیق حاضر با تحقیق عباس زاده در سال ۱۳۷۴ که تحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه علامت عمومی و بهره هوشی در بین کودکان دانشگاه آزاد قزوین انجام داده است که نتایج آن حاکی از آن است که بین سلامت عمومی و بهره هوشی رابطه معنی داری وجود دارد.
و همین طور تحقیق اصغری رامندی در سال ۱۳۸۷ که تحقیقی تحت عنوان مقایسه هوش هیجانی در بین دانش آموزان تیزهوش و دانش آموزان عادی مقطع تحصیلی سوم ابتدایی شهرستان آذرشهر که نتایج آن حاکی از آن است هوش هیجانی در بین دانش آموزان تیزهوش بیشتر از دانش آموزان عادی است.
و همین طور تحقیق کشاورزی در سال ۱۳۷۱ که تحت عنوان مقایسه سلامت عمومی در بین دانش آموزان مدارس استثنایی منطقه ۱۰ تهران که در دو گروه دیرآموز و عقب مانده انجام داده که نتایج آن حاکی از آن است که بین سلامت عمومی و دانش آموزان به آموز و عقب مانده تفاوت وجود دارد.
و همین طور تحقیق آمال زاده در سال ۱۳۶۸ که تحت عنوان بررسی رابطه هوش هیجانی و اضطراب در بین زنان حدود سنی ۲۸ ساله شهرستان نطنز که نتایج آن حاکی از آن است که بین هوش هیجانی و اضطراب رابطه معنی داری وجود دارد.
و همین طور تحقیق کرمی زاده در سال ۱۳۷۰ که تحقیقی تحت عنوان مقایسه سلامت عمومی در بین کودکان فاقد پدر و مادر کودکان دارای پدر حدود سنی ۸ ساله شهرستان رشت انجام داد. که نتایج آن حاکی از آن است که بین سلامت عمومی کودکان فاقد پدر و کودکان دارای پدر تفاوت وجود دارد.
منابع و مآخذ
هومن ـ علیرضا ـ ۱۳۸۱ هیجان و هیجان خواهی ـ انتشارات بهمن سال ۱۳۸۳ ـ تهران
شفیع آبادی ـ عبدالله ۱۳۸۰ انگیزش و هیجان ـ انتشارات نور سال ۱۳۸۵ ـ تهران
دلاور ـ علی . ۱۳۷۹ ـ روش تحقیق در علوم تربیتی ـ انتشارات آگاه ۱۳۸۰ تهران
ناصری ـ علی ۱۳۸۰ هیجان طلبی ـ انتشارات بیان ۱۳۷۹ ـ تهران
شناخت هیجان هوش و هیجان دربین دختران مقطع سوم دبیرستان رابطه هیجان هوش و شناخت رفتار هیجان و آسیب شناسی