بررسی ارتباط میان استرس های روزانه دانشجویان و سلامت عمومی آنها
فصل اول
مقدمه پژوهش
مقدمه ۹
بیان مساله ۱۲
اهمیت و ضرورت پژوهش ۱۵
اهداف پژوهش ۱۷
پرسش پژوهش ۱۹
فرضیه پژوهش ۱۹
متغیرهای پژوهش ۱۹
تعریف اصطلاحات و مفاهیم پژوهش ۲۰
فصل دوم
پیشینه پژوهش
شاخصهای سلامتی و سلامت روانی ۲۲
دچار شدن به استرس در زندگی ۲۴
استرس چیست؟ ۲۴
شناسایی عوامل استرسزا ۲۶
انطباق اجتماعی ۲۸
جنبههای روانی – اجتماعی استرس ۲۹
منابع استرس ۳۱
تشخیص نشانههای اولیه استرس ۳۶
اختلالات اضطرابی ۳۷
ماهیت اختلالهای اضطرابی ۳۸
تاثیر استرس بر سلامت ۴۸
استرس، رفتار و بیماری ۵۰
اختلال استرس حاد و اختلال استرس پس از آسیب ۵۴
عوامل روانی اجتماعی تعدیل کننده استرس ۵۶
کنترل فردی و سلامت ۶۰
شخصیت مقاوم ۶۳
مقاوم بودن و سلامت ۶۴
چگونه میتوان استرس را کاهش داد؟ ۶۵
استرس میتواند مفید باشد؟ ۶۸
فصل سوم
روش پژوهش
مقدمه ۷۲
جامعه آماری ۷۲
روش نمونه گیری ۷۲
نمونه پژوهش ۷۳
ابزار پژوهش ۷۳
روش اجرا ۷۷
روش آماری ۷۷
تحلیل دادهها ۷۷
فصل چهارم
یافتههای پژوهش
مقدمه ۸۰
الف) توصیف دادهها ۸۰
توصیف حجم نمونه از لحاظ میزان استرسهای روزانه ۸۵
ب) استنباط دادهها ۸۸
فصل پنجم
نتایج پژوهش
خلاصه پژوهش ۹۱
محدودیتهای پژوهش ۹۲
پیشنهادهای پژوهش ۹۲
مقدمه
با توجه به شیوه زندگی افراد در این روزگار، ضرورت تأمل و تحقیق در باب ظرائف سالم بودن و مهمتر از آن سالم زیستن بویژه در کشورهای در حال توسعه و فقیر، بسیار احساس میشود. بطور کلی عوامل متعددی میتوانند مخل سلامتی شوند و در مبحث مذکور دخیل باشند، اما در میان آنها عواملی وجود دارند که شاید در ظاهر قابل توجه نباشند و سهل انگاشته شوند ولی با مرور زمان آثار جبران ناپذیری که میتوانند برگشت ناپذیر هم باشند، هویدا میگردد. از جمله این موارد میتوان به فشارهای عصبی و اضطراب اشاره کرد که به دلیل فعالیت مداوم و نامتناسب اعصاب، منجر به آزاد سازی واسطههای بیوشیمیایی خاص خود در بدن شده و بر حسب نوع، شدت یا زمان اینگونه فشارها، آثار نامطلوب آنها برروز پیدا میکند.
بدین ترتیب بررسی جوامع مختلف انسانی از جنبههای گوناگون (شغل، جنسیت، جغرافیا) و همینطور ویژگیهای فشار عصبی که بر آن جوامع در حال وارد شدن است، میتواند در تعیین بروز ناهنجاری و عوارض ناشی از این فشارها بسیار سودمند واقع شود. یکی از این جوامع دانشجویان هستند که اغلب در آینده صاحبان مشاغل متفاوت تخصصی خواهند بود. بنابراین بررسی و تفحص در مورد ارتباط میان استرس روزانه دانشجویان با سلامتی آنها نه تنها خالی از لطف نخواهد بود، بلکه بسیار هم واجب به نظر میرسد.
هنگامی که در رابطه با سلامتی یک دانشجو صحبت میکنیم و با خودمیاندیشیم که کدام یک از ابعاد سلامتی یک دانشجو میتواند بیشتر حائز اهمیت باشد، اولین گزینه، سلامتی و آرامش ذهن و روان به نظر میرسد. از سوی دیگر اولین عاملی هم که قادر است این سلامتی و آرامش فرد را بر هم زند، استرس است. استرس ضمن تاثیرات نامطلوب بر جسم، ناراحتیها و پریشانیهای متفاوت شخص را تشدید میکند.
به بیان روشن تر افرادی مانند دانشجویان که فعالیت مغزی و فکری آنها نسبت به سایر افراد بالاتر است هم به فضای ذهنی آرام نیاز دارند و هم به جسمی سالم تا تواناییهای ذهنی خود را تقویت نمایند. لذا اهمیت بررسی عوامل برهم زننده اینگونه تعادلات بسیار بالاست.
پژوهش حاضر در راستای یافتن ارتباط معنی دار میان استرس روزانه و سلامت دانشجویان انجام شده است تا ضمن مشخص شدن اهمیت این رابطه، ماهیت یکی از ناهنجاریهای روانی و تاثیرات آن تا حدی مشخصترگردد.
خلاصه پژوهش
دانشجویان بخش عظیم و بسیار بزرگی از جمعیت کشور ما را تشکیل میدهند و از آن جهت که این گروه در آیندهای نه چندان دور قسمت عمدهای از بازار کار و پستهای حیاتی و کلیدی جامعه را اشغال خواهند کرد، سهم بسیار زیادی در پیشرفت و پویایی جامعه به عهده خواهند داشت. همانگونه که همه اعتقاد دارند، سلامتی بزرگترین و با ارزشترین نعمتی است که به انسان داده شده است و دانشجویان نیز تنها در صورت سالم بودن و سلامت زیستن میتوانند بیشترین و بهترین کارایی را در انجام امور و مسئولیتهای خود داشته باشند.
سلامت روان و روح به اعتقاد بسیاری اهمیت و ارزشی همپایه و حتی بیشتر از سلامت جسم و بدن دارد. با توجه به شیوه زندگی بشر امروز استرس و فشارهای روانی تاثیر بسزایی در سلامت روان و حتی سلامت بدن دارد. پژوهش حاضر به بررسی ارتباط میان استرس و فشار روانی بر سلامت عمومی دانشجویان میپردازد.
در این پژوهش گروه نمونه شامل ۸۰ دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی بود که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند. به علت عدم علاقه بعضی دانشجویان به پاسخگویی و عدم دسترسی به برخی دیگر بعد از پاسخگویی به پرسشنامه، تعداد گروه نمونه به ۶۰ نفر تقلیل پیدا کرد.
نتایج پژوهش حاکی از آن است که ارتباط معنا داری بین استرس و سلامت عمومی دانشجویان وجود دارد، بنابراین فرضیه پژوهش تائید میگردد.
به عقیده پژوهشگر نتیجه بدست آمده در پژوهش حاضر بسیار قابل تعمق و بررسی است و توجه بیشتر مسوولان مربوطه به پژوهش در این زمینه را میطلبد.
فهرست منابع
۱٫ روانشناسی سلامت، ادوارد پ. سارافینو، ترجمه گروه مترجمان زیر نظر دکتر الهه میزائی، چاپ اول ۱۳۸۴، انتشارات رشد.
۲٫ آسیب شناسی روانی، ریچارد پی. هالجین، سوزان کراس ویتبورن، ترجمه یحیی سید محمدی، چاپ اول، پائیز ۱۳۸۳، نشر روان.
۳٫ روانشناسی رشد، لورا ای. برک، ترجمه یحیی سید محمدی، چاپ پنجم، بهار ۱۳۸۵، نشر ارسباران.
۴٫ اصول بیوشیمی نینجر، مایکل ام. کاکسو، دیوید ال، نلسون، چاپ دوم، زمستان ۱۳۸۲، نشر آییژ.
۱٫ ماهنامه روانشناسی جامعه، شماره ۳۲، ۲۰ اردیبهشت تا ۲۰ خرداد ۱۳۸۵، سال دوم.
۲٫ ماهنامه روانشناسی جامعه، شماره ۳۳، ۲۰ خرداد تا ۲۰ تیر ۱۳۸۵، سال سوم.
۳٫ مجموعه مقالات سومین سمینار سراسری بهداشت روانی دانشجویان،۳ و۴ خرداد ۱۳۸۵٫
استرس سلامت عمومی دانشجویان
استرس های روزانه دانشجویان مشاوره و راهنمایی
بررسی ارتباط میان استرس های روزانه دانشجویان و سلامت عمومی آنها
مقایسه هوش هیجانی بین دختران عادی و فراری ۲۵-۱۵ شهر تهران
چکیده :
ویژگی های رفتاری هر فردی حاصل نوع شخصیّت فردی است. و شخصیّت هم محصول استعدادها و توانایی ها و هوش و احساسات و هیجانات رفتاری افراد است در یک کلام از جمع بندی تعاریف هوش (عمومی، کلامی، فضایی، تخیّلی، حسابی، …) می توان به این نتیجه رسید که «هوش میزان توانایی سازگاری فرد با محیط است» بدیهی است، تفاوت رفتارها و منش و شخصیت افراد به نوع احساسات و نگرش ها و گرایش ها و انتظارات و امیال و علایق فرد وابسته است.
در تحقیق حاضر نیز با عنوان بررسی هوش هیجانی دختران عادی و فراری ۲۵ –۱۵ ساله شهر تهران به جستجو و بررسی نوع و میزان و مؤلفه های هوش هیجانی در دو گروه دختران ۲۵ –۱۵ ساله عادی در خانواده ها و فراری پرداخته ایم.
و با فرض تفاوت در بین هوش هیجانی این دو گروه به بیان مسئله با ذکر تبیین هوش هیجانی و اهمیت و اهداف و متغیرها و تعاریف در فصل اول و نیز مبنی تئوریک و نظری آن بخصوص هوش در میان دوقلوها و بررسی هوشی روی حیوانات و پاسخ های آنها و بررسی ساعت های درونی و فیزیولوژیکی و تأثیر نور و کنترل های برون زاد و درون زاد و به بررسی انواع خواب و مراحل خواب که با سلسله اعصاب و روابط عصبی و هوشی مرتبط است اشاره شده و با پرداختن به تحقیقات انجام شده ملّی و استانی و منطقه ای فصل دوم را خاتمه داده ایم. در فصل سوم فقط به روش اجرای تحقیق (ابزارهای جامعه، حجم نمونه، روش جمع آوری اطلاعات و روش آماری) پرداخته ایم.
و در فصل چهارم با استفاده از داده ها و جمع بندی و دسته بندی آنها به تجزیه و تحلیل آنها اقدام کرده ایم و نتایج کمّی بدست آمده را با تحقیقات و مبانی نظری تحت عنوان تأیید فرضیه تطبیق داده ایم و در فصل پنجم با اشاره به نتیجه گیری کلی و بیان مشکلات و محدودیت ها و نیز ارائه پیشنهادات و توصیه ها و ذکر منابع و مآخذ و الحاق ضمائم و پیوست ها پژوهش را به سرانجام رسانده ایم.
« فهرست مطالب »
فهرست : صفحه :
فصل اول : ۱
مقدمه ۱
بیان مسأله ۶
اهمیت و ضرورت مسئله ۷
اهداف تحقیق ۹
سوالات پژوهش ۱۰
فرضیه های پژوهش ۱۰
تعاریف عملیاتی واژه ها ۱۰
فصل دوم : ۱۱
ادبیات و پیشینه تحقیق ۱۱
مبانی نظری و تئوریک ۱۱
پژوهش در زمینه هیجان خواهی ۱۴
بررسی های مربوطه به دوقلوها ۱۶
شواهد موجود درباره ساعتهای درونی ۱۷
مطالعات انجام شده بر روی انسان ۱۸
مطالعات انجام شده بر روی حیوانات ۱۹
فهرست : صفحه :
ساعتهای درونی و مغز ۱۹
ساعتهای درونی انسان ۲۱
یک ساعت درونی دوم ۲۲
شواهد موجود درباره اثر عوامل محیطی ۲۲
باز –تنظیم ساعتها ۲۳
نور به عنوان یک نشانه راهنمای خارجی ۲۳
ترکیبات بیوشیمیایی در نقش نشانه های راهنمایی خارجی ۲۴
کنترل فیزیولوژیکی ریتمهای زیستی ۲۵
کنترل برون زاد (خارجی) ۲۵
کنترل برون زاد (داخلی) ۲۶
بررسی خواب ۲۸
انواع مختلف خواب ۲۹
مراحل خواب ۳۱
تحقیقات استانی ۳۳
فصل سوم : ۳۹
روش اجرای تحقیق ۳۹
حجم نمونه ۴۰
روش تحقیق ۴۱
ابزار جمع آوری اطلاعات ۴۲
روش جمع آوری اطلاعات ۴۴
روش آماری ۴۵
فصل چهارم : ۴۶
جدول داده های شماره ۱ (جدول مادر) ۴۶
نمودار مقایسه هوش عادی دختران فراری و عادی ۵۰
تجزیه و تحلیل یافته ها ۵۲
فصل پنجم : ۵۸
نتیجه گیری ۵۸
محدودیت ها و ملاحظات تحقیق ۶۲
پیشنهادات ۶۴
منابع و مآخذ ۶۶
«مقدمه»
عناصر وجودی خانواده اعم از پدر و مادر، خواهر و برادر و احتمالاً پدر بزرگ و مادر بزرگ در کانون و هستۀ خانواده از ارزش و جایگاه متفاوتی برخوردارند. که اصطلاحاً در متون جامعه شناسی و روان شناسی اجتماعی این جایگاه ها و حوزه ها نقش نام دارد.
ایفای نقش در قالب انجام تکالیف و وظایف خود انتظارات و توقعاتی هم بدنبال دارد که از سایر نقش ها انتظار می رود. اگر پدر شب و روز در سرما و گرما در شرای سخت بدنبال تهیۀ امکانات و وسایل آسایش و آرامش اعضای خانواده است. و فی المقدور همه نیازهای اساسی اعضاء در تهیه و تأمین می کند. در جای خود انتظاردارد که اعضاء در مصرف امکانات صرفه جویی کرده و جانب اهمیت و ارزش آن را درک نمایند و به قول و عمل پدر احترام بگذارند. همچنین است این مهم در مورد مادر که همه تلاش و مساعی ما در تأمین آرامش و آسایش و تدارک خوشبختی و شرایط باب میل اعضاء و مخزن محبت و عاطفه و قدرشناسی است. و انتظارش این است که حتی پدر نقش مادر را درک نماید و بچه ها هر کدام به نوبه خود در حفظ و رعایت زحمات و ارزش های در کوشا باشند و از ناحیه درک زحمات و نه از زاویه دل رحمی قدر ایثار و از خودگذشتگی مادر را بدانند.
نهاد خانواده در عین حال که رکین ترین رکن و هسته اولیه تشکیل اجتماعات و گروه های بزرگ و کوچک اجتماعی است. و اولین گروه حضور انسانها در جمع و گروه های انسانی است.
علاوه بر صفات و ویژگی های سایر گروه ها دارای ابعاد مختلف دیگری است که تاحدی گروه یا تمام خانواده را از سایر گروه هاجدا می کند. این ویژگی ها عبارتند از:
۱ ) عاطفی بودن ؛
۲ ) نسبی بودن ؛
۳ ) نزدیکی بودن در عین اختلاف ؛
۴ ) حتمی بودن ؛
۵ ) عمومی بودن .
۱ ) همه اعضای خانواده به دلیل هم ژنی و هم خونی و هم رحمی بودن دارای روابطی عاطفی و مهربانانه و صمیمانه قلبی هستند؛
۲ ) چون از یک پدر و مادر و یا از حداقل دو یا ۳ پدر و مادر هستند از لحاظ نسبی به یکدیگر نزدیک هستند؛
۳ ) به دلیل بالا هر چند ممکن است. کودک یا پدربزرگ۷۰سال اختلاف داشته باشند ولی به هم نزدک هستند و حرف ها و روابط نزدیک و محرمانه و صمیمانه ای دارند؛
۴ ) در همه اقوام و گروه ها این نهاد و خانواده حتمی است که باید ابتدا فرد در خانواده تولد بزرگ شود تا رسمیت خود را در گروه های دیگر اعلام کند ؛
۵ ) عمومی بودن یعنی این ویژگی ها مخصوص ایران و شده بیت و یکم نیست و شامل همه اقوام وملت ها برای همه قرون و اعصار می باشد.این پنج ویژگی قطعی و قمی در نهاد خانواده این نهاد را از سایر نهاد ها متمایز می کند؛
هوش دختران ۲۵-۱۵ ساله هوش پروژه روابط عاطفی دختران ۲۵-۱۵ ساله تهران
بررسی و مقایسه میزان اضطراب و افسردگی هنرمندان با افراد عادی شهر کرج
چکیده پژوهش :
این پژوهش براساس مطالعات متعددی که رابطه موسیقی، اضطراب و افسردگی را مورد تایید قرار داده است ترتیب داده شده و هدف آن بررسی تاثیر تمرینات موسیقی بر میزان اضطراب و افسردگی هنرمندانی است که با آلات موسیقی کار می کنند.
در این تحقیق سعی کامل به عمل آمده که شخصیت والا و ارزشمند موسیقی دانان و هنر با ارزش موسیقی در جامعه بهتر از پیش روشن گردد و همچنین به بررسی کمبودها و نیازهایی که در جامعه هنرمندان می باشد و با آنان مواجه هستند و کمتر مورد توجه کسی قرار گرفته است، بپردازد. در کنار این بررسی میزان اضطراب و افسردگی در نوازندگان موسیقی و افراد عادی مورد مقایسه قرار گرفته است.
در این تحقیق به منظور صحت و سقم فرضیه و اجرای روشهای آماری مربوط به ۲۰ نفر از نوازندگان موسیقی و ۲۰ نفر از افراد عادی شرکت داشتند.
برای جمع آوری اطلاعات از آزمون اضطراب کتل و افسردگی بک استفاده شد.
در تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون مقایسه میانگین در گروههای مستقل «t» استودنت استفاده شد.
نتایج مطالعه نشان داد که بین تمرینات موسیقی و اضطراب نوازندگان موسیقی و افراد عادی تفاوت معناداری وجود دارد. یعنی فرضیه اول این پژوهش تایید شد یعنی فرض خلاف مورد قبول واقع شد و فرضیه دوم این پژوهش نیز که شامل میزان افسردگی نوازندگان موسیقی و افراد عادی تفاوت معناداری وجود دارد، مورد تایید قرار گرفت. و مجدداً فرض خلاف برای این فرضیه ثابت شد.
برای بررسی سوالهای مربوطه (میزان اضطراب و افسردگی) لازم بود، میانگین دو گروه در رابطه با هر یک از ویژگیهای مقایسه دو گروه مستقل مورد آزمون قرار گیرد.
چون «t» محاسبه شده در آزمون اضطراب کتل ۹۳/۲ = tاز «t» مبین جدول یعنی ۰۲۱/۲ در سطح اطمینان ۵% بزرگتر است لذا فرض خلاف پژوهش تایید می گردد. بدین معنی که بین میزان افسردگی نوازندگان موسیقی و افراد عادی تفاوت معناداری وجود دارد.
« فهرست مطالب »
عنوان صفحه
مقدمه ۱
فصل اول : معرفی پژوهش ۲
بیان مساله ۷
اهداف تحقیق ۱۲
اهداف اختصاصی تحقیق ۱۲
ضرورت و اهمیت تحقیق ۱۳
فرضیه تحقیق ۱۵
تعاریف عملیاتی تحقیق ۱۵
فصل دوم : ادبیات تحقیق ۱۷
بخش اول : سابقه تاریخی اضطراب ۱۸
فرضیه هایی راجع به علل اضطراب ۲۰
سبب شناسی اضطراب از دیدگاههای مختلف ۲۳
بیان غیرکلامی اضطراب ۲۶
اختلالات اضطرابی ۲۷
انواع اختلالات اضطرابی ۲۷
« فهرست مطالب »
عنوان صفحه
درمان اختلالات اضطرابی ۲۸
بخش دوم : سابقه تاریخی افسردگی ۳۱
علل افسردگی از نظر دیدگاهها و مکاتب مختلف ۳۲
سبب شناسی افسردگی ۳۷
بخش سوم : تاریخچه موسیقی ۴۲
پیشینه تحقیقات قبلی ۴۳
چند نمونه پژوهش دیگر ۴۹
فصل سوم : روش اجرای پژوهش و جمع آوری داده ها ۵۱
روش اجرای پژوهش و جمع آوری داده ها ۵۲
ابزار اندازه گیری ۳
تست اضطراب کتل ۵۳
دستور اجرای تست ۵۵
تست افسردگی بک ۵۸
دستور اجرای تست ۶۰
روش تصحیح و نمره گذاری تست اضطراب کتل ۶۰
« فهرست مطالب »
عنوان صفحه
روش تصحیح و نمره گذاری تست افسردگی بک ۶۳
روش آماری و تجزیه و تحلیل داده ها ۶۵
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها ۶۸
تجزیه و تحلیل داده ها ۶۹
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری ۷۹
بحث و نتیجه گیری و بررسی تحقیق ۸۰
محدودیتهای تحقیق ۸۵
پیشنهادات ۸۶
منابع ۱۲۸
بحث و بررسی و نتیجه گیری :
بطور کلی موسیقی با ادراک در ارتباط است و زبان گویای دل و فصیح ترین واسطه معرفی احساسات است. موسیقی باید مقدم بر هر خاصیت دیگر طوری تنظیم شود که اندیشه ها و اجرای آن با وسعت زندگی منطبق گردد و چون شعر و زبان، عاطفه و احساس است.
موسیقی انسان را به خداوند نزدیک می کند و او را به شناسایی خداوند رهبری می کند و بشر را به سیر در عالمی که بر آن مجهول است سوق می دهد. (رازانی، ابوتراب، ۱۳۴۲، ص ۵۶ – ۶۰)
در زمینه آموزش موسیقی به بزرگسالان پژوهش اساسی انجام نگرفته است. نوشتن درباره عملکرد جاری و اینکه چه باید کرد، از طریق مشاهده تجربی و اغلب تحت تأثیر ایدئولوژی حاصل می شود. نه بر اساس مطالعه نظام مند، اطلاعات دقیق در مورد مقدار و ماهیت فعالیتهای مربوط به موسیقی در آموزش بزرگسالان بسیار نادر بوده است و هر مقدار پژوهشی هم که انام شده عمدتاً سعی در جبران این کمبود داشته است که در این می توان از بررسی بریتانیا در اواخر ۱۹۷۰ نام برد.
(آرکیز ۱۹۸۱) تحلیل در مورد جایگاه، نقش و امکانات آمئوزش موسیقی به افراد بزرگسال امری است لازم و همانند سایر عناصر آموزش بزرگسالان به کارگیری یک شیوه میان رشته ای ضروری خواهد بود.
در این زمینه نه تنها موسیقی شناسی ن آموزش وپرورش و آموزش سالمندان بلکه مردم شناسی، فلسفه، اقتصاد، زیباشناسی و مطالعات فرهنگی نیز می توانند نقش داشته باشند.
یونسکو با سازماندهی تحقیقات و همایشهایی از قبیل سموزیوم آموزش مداوم و آموزش هنر که در ۱۹۷۶ در نیوهارمونی (ایالت متحده) برگزار شد، نخستین گامها را در این زمینه برداشته است. (فرجامی، هادی، ۱۳۷۲، ص ۶۰)
اسکولاپوس از موسیقی برای درمان افرادیکه ناراحتی های هیجانی داشتند استفاده می کرد. رومیان نیز به قدرت شفابخش موسیقی اعتقاد داشتند.
آرسیتدیس کونتیلیانوس در آثار خود نوشته ه موسیقی می تواند در درمان هیجانهای نامتعادل بیماران روانی تأثیر مناسبی داشته باشد و از طریق اثری که ناهشیار دارد، هیجانهای متراکم را به صورت متعادل درآورد. (زاده محمدی ۱۳۷۱، ص ۵۳ –۵۱)
در مورد آماده ساختن بیماران برای معالجه بوسیله موسیقی آلت شولر طریقی بنام اصول «هم آهنگی» اتخاذ کرده است.
او موسیقی را متناسب با حال بیمار شروع می کند. برای بیماران افسرده موسیقی آرام و ملایم و برای بیماران هیجانی ومضطرب موسقی تند نواخته می شد. در ابتدا ریتمهای موسیقی که ارتباط زیاد با ریتم و حرکات بدن دارد، مورد استفاده قرار می گیرد، بیماران روانی در مرحله اول سعی می کنند که به ریتم موسیقی جواب دهند.
موسیقی سپس از طریق اعصاب (ماهیچه ها، پی ها، و مفاصل) بیمار را تحریک کرده و در او نفوذ می کند. سپس ملودی جای موسیقی قبلی را می گیرد و در این مرحله موسیقی ای که مناسب حال بیمار باشد. بدین ترتیب نواخته می شود. موسیقی شار برای مشخص افسرده و موسیقی آرام برای شخص بیمار به هیجان آمده. (خانم رجالی، ۱۳۴۵)
شرکت و فعالیت در اجرای موسیقی برای بیماران روانی توصیه می شود. «ابی»[۱] اشاره می کند که نواختن آلات موسیقی و همچنین آواز و رقص باعث رهایی احساسات افسرده و تشویش در ابزار وجود می گردد، چیس[۲] هنگام تعلیم رقص به بیماران روانی دریافت که تجربیات موزون و هم آهنگ باعث آرامش کامل بدن می شود، مربی رقص به جای اینکه کوشش کند که بیماران را هدایت و رهبری نماید، بایستی از حرکات آنها پیروی کند، شرکت در اجرای موسیقی بزرگترین مجال را به بیماران کناره گیر برای اجتماعی شدن می دهد.
(دنس مر، ۱۹۹۴، ص ۱۰۹)
از مطالعات کتب مختلف چنین نتیجه گرفته می شود که موسیقی و درمان بوسیله آن از زمانهای بسیار قدیم مورد توجه دانشمندان و حکیمان بوده و هر یک نسبت به تأثیری که موسیقی در زندگی آنها داشته اظهار نظر کرده اند.
تحقیقات و مطالعات متعددی نشان می دهد که از روشهای مختلف موسیقی درمانی در مورد کودکان و بزرگسالانی که دچار آشفتگیهای عاطفی و اختلالات رفتاری هستند استفاده می شود. از آنجایی که ارتباط موزیکی از انواع ارتباط غیر کلامی است. (گاستون ۹۶۸)
موسیقی می تواند وسیله ای مؤثر برای ایجاد تماس اولیه با بیمارانی که از نظر عاطفی آسیب دیده یا دچار مشکلات رفتاری هستند، باشد. فعالیتهای مربوط به نواختن ساز، حرکت با موسیقی و ساختن آهنگ به آنها این انکان را می دهد که بتواند احسلاسات خود را ابراز کنند و انگیزه های نامطلوب و را به رفتارهای قابل قبول اجتماعی تبدیل سازند.
با توجه به داده های بدست آمده از طریق فرمول tکه بین نوازندگان موسیقی و افراد عادی انجام شد و نظر به اینکه tمحاسبه شده در آزمون اضطراب کتل ۹۳ / ۲ از tمبین جدول ۰۲۱ / ۲ در سطح اطمینان ۵% بزرگتر است فرضیه خلاف پژوهش تأیید می گردد بدین معنی که بین میزان اضراب دو گروه نوازندگان و افراد عادی تفاوت معنی داری وجود دارد.
همچنین tمحاسبه شده در آزمون افسردگی بک یعنی ۲۲ / ۲ از tمبین جدول یعنی ۰۲۱ / ۲ بزرگتر است در سطح اطمینان ۵% بنابراین فرض خلاف پذیرفته و تأیید می گردد به این معنی که بین میزان افسردگی نوازندگان موسیقی و افراد عادی تفاوت معنی داری وجود دارد.
به طور کلی می توان چنین گفت که میزان اضطراب و افردگی در این تحقیق بدست آمده در افراد عادی بیشتر از نوازرندگان موسیقی می باشد. یعنی اینکه نوازندگان موسیقی کمتر دچار اضطراب و افسردگی نسبت به افراد عادی می شوند. و نواختن آلات موسیقی و یا پرداختن به موسیقی نسبت به افرا عادی می شوند. و نواختن آلات موسیقی و یا پرداختن به موسیقی و یا پرداختن به موسیقی و نوازنده بودن اضطراب و افسردگی را ان طوری که این تحقیق نشان داد می تواند کاهش دهد.
متاسفانه محقق در رابطه با موضوع در داخل کشور به تحقیق کاملاً مستقیم دست نیافت و آنچه هم بدست آمد صرفاً تحقیقاتی غیر مستقیم با اولین متغییر تحقیق یعنی مستقل (تمرینات موسیقی) بود اما در زمینه دومین متغییر تحقیق متغییر وابسته (اضطراب و افسردگی)تحقیقات متعددی وجود داشت. در واقع محقق توانست به تحقیقات جامعی از ارتباط علمی بین دو متغییر دست یابد.
این فایل دارای پرسشنامه می باشد.
پروژه روانشناسی افسردگی و اظطراب
تست افسردگی بک میزان اضطراب و افسردگی هنرمندان
انواع اختلالات اظطرابی
علل اظطراب اظطراب و افسردگی هنرمندان
بررسی رایطه بین هوش هیجانی و سلامت عمومی در بین دختران مقطع سوم دبیرستان شهرستان ابهر
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : ۱
مقدمه ۲
بیان مسأله ۴
اهمیت و ضرورت تحقیق ۵
اهداف تحقیق ۷
فرضیه های تحقیق ۷
متغیرهای تحقیق ۷
تعاریف عملیاتی و نظریه واژه ها در مفاهیم ۸
فصل دوم : ۹
هیجان ۱۰
تعریف هیجان ۱۰
مناطق مهم مغز در رشد هیجان ۱۳
هوش هیجانی ۱۳
مدل توانایی هوش هیجانی ۱۶
هوش هیجانی و شخصیت ۲۵
عواطف در متون نظریات شخصیت ۲۷
فهرست مطالب
عنوان صفحه
هیجان و آسیب شناسی ۳۰
رابطه هیجان ، شناخت و رفتار ۳۳
هوش هیجانی و سلامت روانی ۳۵
دیدگاههای مایر و سالوی در آموزش هوش هیجانی ۴۱
اکتساب هوش هیجانی ۴۲
انواع هیجانات اساسی ۴۵
تحقیقات انجام شده در خارج ۴۶
فصل سوم : ۵۱
جامعه مورد مطالعه ۵۲
حجم نمونه ۵۲
روش نمونه گیری ۵۲
ابزار اندازه گیری در تحقیق ۵۳
روش تحقیق ۵۴
روش آماری مربوط به فرضیه ها ۵۵
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل چهارم : ۵۶
تجزیه و تحلیل داده ها ۶۵
فصل پنجم : ۷۴
بحث و نتیجه گیری ۷۵
پیشنهادات ۷۸
محدودیت ها ۷۸
منابع و مآخذ ۷۹
مقدمه :
طرفداران اصلی روان شناسی انسان گرایانه در این دهه گوردن آلبورت ، آبراهام مازلودکارل راجرز عقیده دارند که یکی از احتیاجات ضروری و مبهرم انسان این است که نسبت به خودش احساس خوبی داشته باشد هیجان های خود را مستقیماً تجربه نماید و از نظر هیجانی رشد کند .
در حیطه روان شناسی اندیشمندان بزرگ از طرفی به علت شناسی دردهای روانی انسان و از طرف دیگر به طرح روش هایی برای بهره مندی انسان از ظرفیت کامل خود در جهت سلامت عمومی پرداخته اند که همه در جای متبول و هریک تکامل بخش و یا حداقل مپوش نظریه های خود بوده است . فروید به عنوان چهره ی معروف ، روان شناسی نیروی اول معتقد است هسترمرکزی روان نژندی یانوردتیک اضطراب است . اضطراب یک ترس درونی شده است ترس از اینکه مبادا تجارب دردآور گذشته یادآوری شوند . (شفیع آبادی و ناصری ۱۳۸۴) .
هدف از رمان درمانی در این دیدگاه ایجاد سلامت عمومی است . سلامت عمومی دو جنبه دارد یکی هدف از آن سازگاری با محیط بیرونی دیگری سازش با محیط درونی ، محیط مجموعه عوامل و امکاناتی است که مراجعه می تواند از آن میان برای توسعه توانایی های خود به منزله یک انسان آزاده دست به انتخاب بزند (با باترسون ۱۹۹۶ به نقل از شفیع آبادی ۱۳۸۳) .
در سراسر جریان روانکاری در درجه اول بر روشن سازش احساسات و عواطف تأکید می کند این احساسات شامل ، اضطراب ، خصومت وعشق و رنجش و … و امثال اینها می شود به مرور که احساسات روشن تر می شوند . دفاعهای که آنها را از نظر به دور می دارند نیز واضح تر می شوند و به مرور که مراجع پذیرش بیشتری را از جانب درمانگه احساس می کند . عشق علاقه او به خودش افزایش می یابد ، می تواند احساسات خود را تحمل کند و از دست زدن به دفاع هایی که دیگر برای کنترل احساسات لزومی ندارد ، بپرهیزد (شفیع آبادی ـ ۱۳۸۴) .
به عقیده مازلو (۱۹۷۰) بزرگترین کشف فروید این است که علت عمده بیماریهای روانی به ترس از دانش درباره خویشتن ، درباره هیجان ها ، تکانش ها ، خاطرات ، استعداد ها و … بطور کلی این نوع ترس دفاعی است به این مفهوم که نوعی حمایت از عزت نفس ما و از عشق و احترام ما به خودمان به شمار می رود ما گرایش داریم که از هر نوع دانشی که بتواند باعث شودکه خودمان بدمان بیاید یا احساس حقارت کنیم . (مازسو ترجمه رضوانی ـ ۱۳۷۹) .
بیان مسأله :
به این ترتیب هیجان که سال ها ارزش محوری خود را از دست داده بود و در سلامت انسان هیچ جایی برای این عنصر اساسی به رسمیت شناخته نمی شد و برعکس تمام مرکزیت دیدگاههای متفاوت را مسأله شناخت تشکیل می داد . دوباره در یک سلسله تغییر و تحولات نظریه ها به عنوان عنصر اساسی قابل توجه علت شناسی رفتارهای انسان از جمله موفقیت ها و شکست ها که سال ها به هوش عقلانی نسبت داده می شد ، مطرح شد سنجش هوش هیجانی جهت آماده ساختن افراد جامعه برای مازهزار توی پیچیده زندگی تأکید ورزید وی توضیح داد که هوش هیجانی توانایی هایی با خود به همراه دارد مثل توانایی برای برانگیختگی خود پایداری در مواقع شکست ، توانایی نظم بخشیدن به حالت های روحی و خلق وخوی و توانایی اصرار و ندیدن و امیدواری . به این ترتیب این نظریه معتقد است آنچه که می تواند پیش بینی کننده موفقیت و سلامت روانی فرد در آینده باشد توانایی هوش هیجانی است است تفاوت ویژه ای که امیدوار کننده نیست می باشد . این است که هوش تحصیلی به عنوان یک صفت تقریباً لاتغییر شناخته شده است و حال آنکه هوش هیجانی از دیدگاه مفسران می تواند بر سلامت روانی و عمومی فرد تأثیر مثبت داشته باشد با توجه به اهمیت مسئله سلامت روان در اثر حاضر و بررسی آمار روز افزون مراجعه کنندگان بر مراکز مشاوره در ارتباط با اختلال های روانی در روابط بین فردی در ایران از یک سو و از سوی دیگر براساس قرائن و شواهدی که نشان دهنده امکان ارتقاء هوش هیجانی از طریق آموزش های ویژه می باشد و همچنین خلأ تحقیقاتی موجود محقق را بر آن داشت که پژوهشی در راستای این پژوهشی انجام دهد که آیا آموزش مؤلفه های هوش هیجانی می تواند سلامت عمومی فرد را افزایش دهد .
بحث و نتیجه گیری :
اگرچه بعضی اوقات در کاربرد علمی با لازم است که هوش هیجانی به عنوان یک سازه ی واحد محسوب گردد، لیکن در بیشتر کارهای ما هوش هیجانی می تواند به چهار نشانه تقسیم شوند و هوش هیجانی می تواند در اختلال اضطراب و جسمانی، اختلال رفتاری تاثیر بسزایی داشته باشد که تحقیق انجام شد. و موضوع پایان نامه بررسی رابطه هوش هیجانی و سلامت عمومی در بین دانش آموزان سال سوم دبیرستان که هدف از پایان نامه این است که آیا هوش هیجانی می تواند تاثیر بسزایی در سلامت عمومی داشته باشد یا نه تاثیری ندارد و فرضیه های تحقیق عبارتند از :
۱ ) بررسی رابطه بین هوش هیجانی و سلامت عمومی ؛
۲ ) مقایسه هوش هیجانی در بین افراد عادی و دارای اختلال جسمانی ؛
۳ ) مقایسه هوش هیجانی در بین افراد عادی و دارای اختلال اضطرابی ؛
۴ ) مقایسه هوش هیجانی در بین افراد عادی دارای اختلال خواب که جامعه مورد مطالعه عبارتند از دانش آموزان سال سوم دبیرستان شهرستان ابهر است که ۳۶۰۰ نفر است که ۱۰۰ نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیده و آزمون هوش هیجانی و سلامت عمومی برای آنها اجرا گردیده است که جهت آزمون فرضیه ها از روش آماری ضریب همبستگی و tمتغیر مستقل استفاده گردیده که نتایج به دست آمده حاکی است که بین هوش هیجانی و سلامت عمومی رابطه وجود دارد همین طور بین هوش هیجانی افراد عادی و دارای اختلال جسمانی و اضطرابی و اختلال در خواب تفاوت وجود دارد که تحقیق انجام شده با تحقیقات موسوی ۱۳۷۱ با عنوان مقایسه هوش هیجانی در بین دانش آموزان تیزهوش انجام شد. و عقب مانده ذهنی مقطع سنی ۱۵ ساله شهر مرند که نتایج به دست آمده نشان می دهد که بین هوش هیجانی دانش آموزان عقب مانده و تیزهوش از لحاظ هوش هیجانی تفاوت معنی داری وجود دارد.
و همین طور تحقیق اردلان زاده در سال ۱۳۷۰ تحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه بین هوش هیجانی و اضطراب در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رود هن که نتایج به دست آمده حاکی از آن است که بین هوش هیجانی و اضطراب رابطه معنی داری وجود دارد.
در تحقیق حاضر با تحقیق عباس زاده در سال ۱۳۷۴ که تحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه علامت عمومی و بهره هوشی در بین کودکان دانشگاه آزاد قزوین انجام داده است که نتایج آن حاکی از آن است که بین سلامت عمومی و بهره هوشی رابطه معنی داری وجود دارد.
و همین طور تحقیق اصغری رامندی در سال ۱۳۸۷ که تحقیقی تحت عنوان مقایسه هوش هیجانی در بین دانش آموزان تیزهوش و دانش آموزان عادی مقطع تحصیلی سوم ابتدایی شهرستان آذرشهر که نتایج آن حاکی از آن است هوش هیجانی در بین دانش آموزان تیزهوش بیشتر از دانش آموزان عادی است.
و همین طور تحقیق کشاورزی در سال ۱۳۷۱ که تحت عنوان مقایسه سلامت عمومی در بین دانش آموزان مدارس استثنایی منطقه ۱۰ تهران که در دو گروه دیرآموز و عقب مانده انجام داده که نتایج آن حاکی از آن است که بین سلامت عمومی و دانش آموزان به آموز و عقب مانده تفاوت وجود دارد.
و همین طور تحقیق آمال زاده در سال ۱۳۶۸ که تحت عنوان بررسی رابطه هوش هیجانی و اضطراب در بین زنان حدود سنی ۲۸ ساله شهرستان نطنز که نتایج آن حاکی از آن است که بین هوش هیجانی و اضطراب رابطه معنی داری وجود دارد.
و همین طور تحقیق کرمی زاده در سال ۱۳۷۰ که تحقیقی تحت عنوان مقایسه سلامت عمومی در بین کودکان فاقد پدر و مادر کودکان دارای پدر حدود سنی ۸ ساله شهرستان رشت انجام داد. که نتایج آن حاکی از آن است که بین سلامت عمومی کودکان فاقد پدر و کودکان دارای پدر تفاوت وجود دارد.
منابع و مآخذ
هومن ـ علیرضا ـ ۱۳۸۱ هیجان و هیجان خواهی ـ انتشارات بهمن سال ۱۳۸۳ ـ تهران
شفیع آبادی ـ عبدالله ۱۳۸۰ انگیزش و هیجان ـ انتشارات نور سال ۱۳۸۵ ـ تهران
دلاور ـ علی . ۱۳۷۹ ـ روش تحقیق در علوم تربیتی ـ انتشارات آگاه ۱۳۸۰ تهران
ناصری ـ علی ۱۳۸۰ هیجان طلبی ـ انتشارات بیان ۱۳۷۹ ـ تهران
شناخت هیجان هوش و هیجان دربین دختران مقطع سوم دبیرستان رابطه هیجان هوش و شناخت رفتار هیجان و آسیب شناسی
ارتباط بین منبع کنترل درونی -بیرونی سندرم فرسودگی شغلی
فهرست مطالب
فصل اول : مقدمه ۱
مقدمه و بیان کلی موضوع ۲
بیان مساله۴
سوالهای پژوهش۱۴
اهمیت مساله۱۵
فرضیه های پژوهش۱۶
تعریف اصطلاحات۱۶
تعریف نظری ۱۷
تعریف عملیاتی ۱۸
فصل دوم : ادبیات و پیشینه تحقیق۱۹
فرسودگی شغلی ۲۳
۲ . ۱ ) استرس زاهای فردی ۳۱
۲ . ۳ ) استرس زاهای گروهی ۳۳
۲ . ۴ ) عوامل استرس زای سازمانی۳۳
منبع کنترل درونی در مقابل منبع کنترل بیرونی۳۹
توهم کنترل۴۲
پیامدهای اعتقاد به داشتن کنترل ۴۵
تفاوت های فردی در درک کنترل۴۷
واکنش در برابر از دست دادن کنترل ۴۹
نظریه عکس العمل ۵۰
درماندگی آموخته شده۵۳
فصل سوم : روش تحقیق۵۷
جامه آماری ۵۸
نمونه و رش نمونه گیری۵۸
شیوه اجرا و روشهای آماری ۵۹
ابزارهای سنجش۵۹
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها۶۴
تجزیه تحلیل داده ها۶۵
آمار توصیفی۶۵
آمار استنباطی۷۷
سایر یافته ها۸۰
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری۸۵
بحث و نتیجه گیری ۸۵
محدودیت های تحقیق۹۱
پیشنهادها۹۲
منابع الف ) منابع فارسی۹۴
منابع ب ) منابع انگلیسی۹۶
مقدمه و بیان کلی موضوع
اشتغال بخش مهمی از هویت اجتماعی افراد را می سازد و از مباحث عمده محافل و جوامع در عصر کنونی است. دارندگان مشاغل مختلف، ضمن انجام کار به طور روزمره با مشکلاتی از قبیل سختی کار، ازدحام ارباب رجوع، مسائل سازگاری با محیط کار، کارفرما، همکاران و استرس انجام امور محوله می باشند که در دراز مدت سبب بروز اختلالات روانی و جسمانی می شوند.
سَندرُم فرسودگی شغلی، مجموعه علائمی است که با تغییراتی در رفتار نظیر ضعف جسمانی، خستگی مزمن، کناره گیری از دوستان، بیزاری از شغل، بی خوابی، سردرد، ضعف عمومی نمایان می شود. (امانی، ۱۳۷۸) و به عنوان پدیده ای مطرح است که در روان شناسی و مشاوره و راهنمائی حائز اهمیت است.
عده ای از افراد اعتقاد دارند صفت های شخصیتی می تواند توجیه کننده فرسودگی شغلی باشد. آنان بر این تصور هستند که توقعات بالا در محیط شغلی موجبات بروز فشار روانی می شوند و در نهایت فرسودگی شغلی را در دارز مدت ایجاد می کند. در مقابل عده ای دیگر از افراد اعتقاد دارند عوامل بیرونی از قبیل درآمد پایین می تواند زمینه را برای فرسودگی شغلی فراهم سازد با این وجود، هنوز هم در شناسایی عوامل تعیین کننده فرسودگی شغلی با ابهامات گوناگونی سروکار داریم، زیرا به راحتی نمی توان عوامل مؤثر در بروز فرسودگی شغلی را تعیین کرد. (روحانی، ۱۳۶۸)
عده ای دیگر حمایهای سازمانی و سیتم مدیریتی را درنظر گرفته در حالی که برخی دیگر به فرصتهای ارتقاء شغلی و تاثیر آن در کاهش فرسودگی شغلی تاکید دارند.
نظریه پردازان رفتار گرایی نیز به تقویت مشروط اشاره دارند و پیامدهای رفتاری و موقعیتی را درنظر می گیرند. بنابراین، فرسودگی شغلی به عنوان پدیده ای ملاحظه می شود که هنوز ماهیت بنیادی آن مشخص نمی باشد.
در تحقیقات سیستماتیک و متعددی که توسط (هلان و کندال، ۱۹۸۰) ، در زمینه فرسودگی شغلی انجام شده است، دریافته اند که، بین نگرش های شناختی و عملکرد شغلی افراد رابطه وجود دارد. گرچه فشار شغلی ممکن است به طور همزمان، بر افراد یک سازمان وجود داشته باشد. اما ویژگی های شخصیتی، خاص و منحصر به فرد است که موجب می شود افراد، محیط خود را به گونه ای کاملاً متفاوت بررسی کنند. یکی از این ویژگی ها سبک اسنادی آنان است به طور کلی افراد در موقعیت هایی که روی آنها کنترل دارند واکنش مثبت تری نشان می دهند تا در موقعیت هایی که چنین کنترلی را دارا نیستند، مثلاً افرادی که احساس کنترل روی محیط کار خود دارند، شرایط کاری محیط را مناسب تر می دانند. حتی اگر چنان کنترلی در واقع وجود نداشته باشد. (هلان و کندال، ۱۹۸۷ )، این پژوهش نیز با عنایت به تحقیقات و پژوهشهای پیشین بر آن است تا بین منبع کنترل و فرسودگی شغلی ارتباطی بیابد.
بیان مساله
مفهوم فرسودگی شغلی برای اولین بار در زمینه علمی توسط (فرودن برگر، ۱۹۷۴) مطرح شد. از سی سال پیش تا حال این مفهوم گسترش یافته است و مقالات علمی زیادی در این رابطه نوشته شده است.
به طور کلی فرسودگی شغلی نوعی اختلال است، که به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت شخص در معرض فشار روانی ایجاد می شود و نشانه های مرضی آن فرسودگی هیجانیف جسمی و نقص شناختی است. در ضمن عزت نفس فرد مبتلاء به این عارضه کم می شو، احساس ناسودمندی می کند.
بحث و نتیجه گیری
در این تحقیق علاوه بر شناسایی تأثیر منبع کنترل بر فرسودگی شغلی به سایر عوامل از قبیل
جنس، سن، تأهل، سابقه کار، تحصیلات، در میزان فرسودگی شغلی تأکید گردید.
بدین ترتیب که پس از انتخاب ۱۰۰ نفر به عنوان نمونه تحقیق از طریق مدل آماری رگرسیون چند متغیری و پس از محاسبات آماری مشخص گردید که براساس «T» محاسبه شده (۴۰۵۱/۰) که از «T» مبین جدول در سطح آلفای ۰۰۱/۰ بزرگتر می باشد. می توان نتیجه گرفت که بین فرسودگی شغلی و منبع کنترل ارتباط معنی داری وجود دارد. به علاوه در مقایسه بین گروههای زنان و مردان و نیز افراد متأهل و مجرد گروهها تفاوت معنی داری نشان نمی دهد. از طرفی بین سابقه شغلی، درآمد، تحصیلات، سن، و فرسودگی شغلی ارتباط معنی داری به دست نیامد. از این رو چنین نتیجه گیری می کنیم که این عوامل را نمی توان به عنوان متغیرهای پیش بینی کننده و فرسودگی شغلی درنظر گرفت. این نتایج با یافته های ابراهیم یزدی (۱۳۷۷) مسلاچ لی، ریموندوتی، اشتفرش[۲]، و پلاک الی[۳(۱۹۹۶) و خاکپور (۱۳۷۶) هیلپرفورین (۱۹۹۳) همخوان و با یافته های واتیلی و همکاران (۱۹۹۱) و نصیرزاده (۱۳۷۶) و لوراپی[۶(۱۹۹۴) به جز در جنسیت ناهخوان است.
در نتیجه، با وجود این مساله که، فشار روانی در همه شغل ها یکسان نیست. اما مشاغل خاصی به عنوان مشاغل فشارزا شناسائی شده اند. مانند : کنترل ترافیک هوایی، جراحی و مدیریت و … که (احتمالاً دارای فشارهای روانی بیشتری هستند تا سایر مشاغل) بدین ترتیب می توان گفت که برخی از عوامل فشارزای شغلی در تمام پست ها مشترک می باشد. از جمله، میزان کنترل فرد بر عوامل محیطی، به طوری که حتی مشاغل بدون فشار روانی نیز گاهی به طور بالقوه می توانند موجب فشارهای روانی ناخوشایند شوند و آن زمانی است که محرک فشارزا تحت کنترل نباشد (جزنی، ۱۳۷۵).
احساس کنترل نسبت به محیط پیرامون، همواره یکی از عواملی است که به جنبه های شناختی مرتبط با فشار روانی حاصل از کار، اشاره دارد. در مواقعی که شخص بر این باور پافشاری نماید که او توان کنترل محرک های شغلی را ندارد در آن صورت ممکن است احساس درماندگی کند. اما چنان چه شخص احساس کنترل بر محرک را داشته باشد اقدام به عکس العمل می نماید
راهکارهای کنترل سندرم فرسودگی شغلی
دانلود ارتباط بین منبع کنترل درونی بیرونی سندرم فرسودگی شغلی